Post Traumatic Stress Disorder (ตอนที่ 2)
- โดย พ.ท.หญิง กุลกานต์ ฤทธิ์ฤๅชัย รัตนวราหะ
- 15 เมษายน 2562
- Tweet
เมื่อตอนที่แล้ว ผู้เขียนได้กล่าวถึงอาการของโรค PTSD โดยทั่วไป และอาการของโรค PTSD ในส่วนกลุ่มอาการความทรงจำที่รบกวนจิตใจ ในตอนที่ 2 นี้ ผู้เขียนจะขอกล่าวถึงกลุ่มอาการหลักๆ ของโรค PTSD อีกสามกลุ่มคือ ภาวะหลีกเลี่ยง (Avoidance), ความคิดและทางอารมณ์เปลี่ยนแปลงในไปในทางลบ (Negative changes in thinking and mood) และมีการเปลี่ยนแปลงทางการตอบสนองของร่างกายและอารมณ์ (Changes in physical and emotional reactions)
กลุ่มอาการภาวะหลีกเลี่ยง มักมีอาการดังนี้
• พยายามหลีกเลี่ยงที่จะคิดหรือพูดถึงเหตุการณ์สะเทือนขวัญที่เกิดขึ้น
• หลีกเลี่ยงที่จะไปตามที่ต่างๆ ทำกิจกรรมต่างๆ หรือพบปะผู้คนที่ทำให้นึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
กลุ่มอาการความคิดและทางอารมณ์เปลี่ยนแปลงในไปในทางลบ มักมีอาการดังนี้
• มองตนเอง มองผู้อื่น และมองโลกในแง่ลบ
• รู้สึกสิ้นหวัง ไม่มีอนาคต
• มีปัญหาด้านความจำ รวมถึงจำช่วงสำคัญๆในเหตุการณ์สะเทือนขวัญที่ประสบไม่ได้
• ไม่สามารถรักษาความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับผู้อื่นได้
• รู้สึกแปลกแยกจากครอบครัวและเพื่อนฝูง
• ขาดความสนใจในกิจกรรมที่เคยชอบทำ
• มีความรู้สึกเชิงบวกลดน้อยลง
• ไม่ค่อยมีความรู้สึกใดๆ
กลุ่มอาการที่มีการเปลี่ยนแปลงทางการตอบสนองของร่างกายและอารมณ์ มักมีอาการดังนี้
• ตื่นตกใจและหวาดผวาง่าย
• ระแวดระวังภัยตลอดเวลา
• มีพฤติกรรมทำร้ายตนเอง เช่น ดื่มแอลกอฮอล์จัด และขับรถเร็ว
• นอนไม่หลับ
• ไม่มีสมาธิ
• รู้สึกรำคาญ ระเบิดอารมณ์เมื่อโกรธ และมีพฤติกรรมก้าวร้าว
• รู้สึกผิดหรืออับอายเกินกว่าเหตุ
สำหรับเด็ก อาจมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย คือ จำลองเหตุการณ์สะเทือนขวัญผ่านการเล่น และฝันร้ายที่อาจไม่ได้เกี่ยวกับ
เหตุการณ์สะเทือนขวัญที่ประสบ รวมถึง ปัสสาวะรดที่นอน และวิตกกังวลเมื่อต้องแยกจากผู้ปกครองหรือผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิด
ผู้ที่มีแนวโน้มจะเป็น PTSD หลังประสบเหตุการณ์สะเทือนขวัญ คือผู้ที่มีอาการซึมเศร้าหรือวิตกกังวลอยู่แล้ว หรือผู้ที่ได้รับการดูแลจากครอบครัวไม่ดีเท่าที่ควร นอกจากนั้น ยังเกิดได้จากพันธุกรรมอีกด้วย
ความรุนแรงของอาการเหล่านี้จะขึ้นอยู่กับระยะเวลา เมื่อเกิดความเครียด และเมื่อเกิดสิ่งกระตุ้นให้ระลึกถึงเหตุการณ์สะเทือนขวัญที่เกิดขึ้น ควรพบแพทย์หากมีอาการเหล่านี้เกินหนึ่งเดือน หรือรู้สึกว่าอาการเหล่านี้รบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน
แหล่งข้อมูล:
- Post-traumatic stress disorder (PTSD)https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/post-traumatic-stress-disorder/symptoms-causes/syc-20355967[2019, April 6].
- Post-traumatic stress disorder (PTSD) https://www.nhs.uk/conditions/post-traumatic-stress-disorder-ptsd/causes/ [2019, April 6].