คอร์ติซอล ฮอร์โมนแห่งความเครียด (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 25 เมษายน 2561
- Tweet
ผลกระทบของคอร์ติซอลต่อร่างกาย
- ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
- ควบคุมระบบการเผาผลาญอาหาร (Metabolism)
- ช่วยลดการอักเสบ
- ช่วยในการจำ (Memory formulation)
- ควบคุมความสมดุลของเกลือและน้ำ
- ควบคุมความดันโลหิต
- ในผู้หญิงจะช่วยให้ทารกในครรภ์มีพัฒนาการ
- สร้างพลังในการตอบสนองต่อความเครียดหรือการตกอยู่ในภาวะอันตราย
- การตอบสนองต่อการต่อสู้หรือการหลบหนี (Fight or flight response)
- ควบคุมวงจร (Cycle) ของการนอนและการตื่น
คอร์ติซอลมักจะถูกเรียกว่า ฮอร์โมนเครียด (Stress hormone) เพราะเป็นฮอร์โมนหลักที่มีความเชื่อมโยงกับความเครียด นอกจากนี้
ระดับคอร์ติซอลอาจสูงได้จาก
- การกินยาที่มีส่วนประกอบของฮอร์โมนเพศหญิงเอสโตรเจน (Estrogen)
- ยากลูโคคอร์ติซอลสังเคราะห์ (Synthetic glucocorticoids) เช่น ยา Prednisone
- การตั้งครรภ์
และระดับคอร์ติซอลอาจต่ำได้จาก
- การใช้ยาที่มีส่วนประกอบของฮอร์โมนเพศชายแอนโดรเจน (Androgens)
- ยาต้านชักเฟนิโทอิน (Phenytoin)
ส่วนผลของการที่ระดับคอร์ติซอลสูงจะก่อให้เกิด
- น้ำหนักขึ้น โดยเฉพาะบริเวณท้องและใบหน้า
- ผิวบาง แตกง่าย และหายช้า
- เป็นสิว
- มีขนตามใบหน้า (Facial hair)
- กลุ่มอาการคุชชิง (Cushing syndrome) ซึ่งจะทำให้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วที่หน้า ท้อง และหน้าอก หน้าแดง (Flushed face) ความดันโลหิตสูง ผิวหนังเปลี่ยน กระดูกพรุน (Osteoporosis) และอารมณ์เหวี่ยง (Mood swings)
- ในผู้หญิงจะมีความรู้สึกทางเพศ (Libido) และรอบเดือน (Menstrual cycle) ที่เปลี่ยนแปลง
- มีความวิตกกังวล (Anxiety) และ ซึมเศร้าหดหู่ (Depression)
แหล่งข้อมูล:
- The role of cortisol in the body.https://www.healthdirect.gov.au/the-role-of-cortisol-in-the-body [2018, April 24].
- What Is Cortisol?. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-cortisol#1 [2018, April 24].
- What is Cortisol?https://www.hormone.org/hormones-and-health/hormones/cortisol [2018, April 24].
- Cortisol Level Test. https://www.healthline.com/health/cortisol-urine#uses [2018, April 24].