ไอโอดีนกับพัฒนาการของสมองเด็ก (ตอนที่ 2 และตอนจบ)

ไอโอดีนกับพัฒนาการของสมองเด็ก

ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล กล่าวอีกว่า ต้องได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานและภาคีที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน รวมทั้งการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อเชื่อมต่อระบบการผลิต การกระจายและการบริโภคเกลือเสริมไอโอดีนให้ขับเคลื่อนไปอย่างเป็นระบบทั้งต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ โดยความร่วมมือของกระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งถือว่าเป็นหัวใจสำคัญในการขจัดโรคขาดสารไอโอดีนในประชาชนให้หมดไปจากประเทศไทยอย่างยั่งยืน สู่เป้าหมายชาติ 20 ปี มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน

ไอโอดีน (Iodine) เป็นแร่ธาตุที่สำคัญที่สามารถพบได้ในอาหารที่เป็นพืชและอาหารที่เป็นสัตว์ เป็นส่วนประกอบสำคัญของ ไทรอยด์ฮอร์โมน (Thyroid hormones) ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตและการเผาผลาญพลังงาน(Metabolism) ของร่างกาย

ไอโอดีนเป็นสิ่งจำเป็นมากต่อพัฒนาการของสมองและจิตใจเด็ก การขาดไอโอดีนเป็นปัญหาใหญ่ของประเทศกำลังพัฒนา เพราะเป็นปัจจัยในการป้องกันภาวะบกพร่องทางสติปัญญา (Intellectual disability) ของเด็กทั่วโลก

เด็กที่ได้รับไอโอดีนในระดับต่ำจะมีผลการเรียนที่แย่ ไอคิวต่ำ และมีความบกพร่องในการเรียนรู้ (Learning disabilities = LD) สูงกว่าเด็กที่ได้รับไอโอดีนอย่างเพียงพอ

ดังนั้น ไอโอดีนจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับหญิงตั้งครรภ์ เพราะช่วยในพัฒนาการของทารกในครรภ์ การขาดไอโอดีนของหญิงตั้งครรภ์จะทำให้

  • สมองทารกไม่พัฒนา
  • น้ำหนักตัวน้อย
  • คลอดก่อนกำหนด เพิ่มอัตราการตายของทารกก่อนคลอดหรือแรกเกิด และ
  • ทำให้เป็นโรคขาดไทรอยด์ฮอร์โมน (Hypothyroidism) หรือที่บางคนเรียกว่า ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำ

ทั้งนี้ เด็กเล็กก็ยังมีความต้องการไอโอดีนอยู่ เพราะยังต้องอาศัยไอโอดีนในพัฒนาการช่วง 2 ปีแรกหลังเกิด

อาหารทะเลเป็นแหล่งที่พบไอโอดีนได้มากที่สุด นอกจากนี้ เรายังสามารถพบไอโอดีนได้จาก ขนมปัง ไข่ เนื้อสัตว์ ผัก ผลิตภัณฑ์จากนม และเกลือเสริมไอโอดีน (Iodized table salt)

ตามคำจำกัดความขององค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ระบุว่า อัตราส่วนของไอโอดีนต่อครีเอตินีน (Iodine-to-creatinine ratio) ที่พอเพียงสำหรับคนทั่วไปอยู่ที่ 150 mcg/g (ไมโครกรัม/กรัม) หรือมากกว่า ดังนั้น ค่าที่ต่ำกว่านี้จะถือว่า มีภาวะขาดไอโอดีน

อนึ่ง WHO ได้มีการประเมินล่าสุดว่า ร้อยละ 30 ของประชากรทั่วโลก หรือประมาณ 1.88 พันล้านคน มีภาวะที่ขาดไอโอดีน

แหล่งข้อมูล

1. สธ.เผยสารไอโอดีนช่วยสมองเจริญเติบโตเต็มที่ จับมือ4 กระทรวงพัฒนาระบบเกลือเสริมไอโอดีนอย่างยั่งยืน. http://pr.moph.go.th/iprg/include/admin_hotnew/show_hotnew.php?idHot_new=84146 [2016, July 9].

2. THE IMPORTANCE OF IODINE FOR YOUR CHILD’S BRAIN DEVELOPMENT. https://cenovis.com.au/iodine-and-your-childs-brain-development/ [2016, July 9].

3. Is it true that lack of iodine really causes brain damage?. http://www.who.int/features/qa/17/en/ [2016, July 9].

4. Low Prenatal Iodine May Affect Child's Brain. http://www.webmd.com/baby/news/20130523/low-prenatal-iodine-may-affect-childs-brain-development [2016, July 9].