โรคหัดติดเชื้อง่าย (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 2 มกราคม 2559
  • Tweet
โรคหัดติดเชื้อง่าย

นพ.ธนะรักษ์ ผลิพัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กล่าวว่า โรคหัด เป็นโรคที่พบได้น้อยในประเทศไทย โดยปีที่ผ่านมามีผู้ป่วยเพียง 740 คน กลุ่มที่พบมากที่สุด อายุ 15-24 ปี พบร้อยละ 14.71 อายุ 7-9 ขวบ พบร้อยละ 9.72 อายุ 6-8 เดือน พบร้อยละ 8.77 หัดเป็นโรคที่ติดต่อง่ายเหมือนไข้หวัด

แต่ปัจจุบันประชาชนเกือบทุกคนจะมีภูมิคุ้มกัน เนื่องจากวัคซีนหัดเป็นวัคซีนพื้นฐานที่ฉีดมาตั้งแต่ปี 2527 และมีการเพิ่มเป็นฉีด 2 เข็ม เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันเมื่อปี พ.ศ.2540 ทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนครอบคลุมและป้องกันโรคได้เกือบร้อยละ 100 มีจำนวนน้อยมากที่ภูมิจะไม่ขึ้น วัคซีนหัดจึงเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพดีมาก สามารถป้องกันโรคไปได้ตลอด

โรคหัดในผู้ใหญ่เกินอายุ 20 ปี พบได้น้อยมาก โดยในผู้ใหญ่หากติดหัด ความรุนแรงจะไม่ต่างจากเด็ก แต่หัดเป็นโรคที่มีอัตราตายต่ำ ทั้งนี้ โรคหัดจะติดต่อทางการไอจามรดกัน หรือหายใจละอองเสมหะ น้ำมูก น้ำลาย ส่วนวิธีการรักษา ไม่มียา ต้องรักษาตามอาการ

นพ.ธนะรักษ์ กล่าวในตอนท้ายว่า พบการระบาดของโรคหัดเป็นกลุ่มเล็กๆ ได้ เนื่องจากเป็นโรคที่ติดต่อง่าย โดยเฉพาะในสถานที่ที่คนอยู่กันแออัด เช่น เคยพบในค่ายทหาร ส่วนใหญ่จะพบได้ในช่วงปลายฤดูหนาวต่อกับฤดูร้อน โดยมีอัตราป่วยเพิ่มสูงในช่วงเดือนมกราคม-มีนาคม

โรคหัด (Measles / Rubeola) เป็นโรคติดเชื้อในเด็กที่เกิดจากเชื้อไวรัส ในเด็กเล็กอาจมีอาการรุนแรงและทำให้เสียชีวิตได้ โรคหัดเป็นโรคที่ติดต่อได้ง่าย คนที่ไม่ภูมิคุ้มกันโรคหัดมีโอกาสในการติดเชื้อหัดได้ถึงร้อยละ 90 และปัจจุบันเราสามารถป้องกันโรคหัดได้ด้วยการฉีดวัคซีน

ในปี พ.ศ.2523 ก่อนที่จะมีวัคซีน โรคหัดทำให้คนทั่วโลกเสียชีวิตประมาณ 2.6 ล้านคนต่อปี โดยเฉพาะในเด็กเล็ก และแม้ว่าจะมีวัคซีนแล้วก็ตาม ในปี พ.ศ.2557 มีจำนวนประมาณ 114,900 คนที่เสียชีวิตจากโรคหัด โดยเฉพาะเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี

หัดเกิดจากเชื้อไวรัสที่กระจายตัวในจมูกและคอ เมื่อมีคนเป็นหัด ไอ จาม หรือพูด แล้วมีละอองกระจายไปในอากาศ เมื่อเราสูดลมเข้าไปก็อาจทำให้ติดเชื้อได้ นอกจากนี้ละอองที่มีเชื้อยังอาจติดอยู่บนผิวของสิ่งของต่างๆ ได้นานอีกถึง 2 ชั่วโมง ดังนั้นเราจึงสามารถติดเชื้อได้จากการเอามือที่ติดเชื้อเข้าปากหรือจมูก หรือขยี้ตา

อาการของโรคหัดจะปรากฏขึ้น 10-14 วันหลังการติดเชื้อ โดยอาการจะปรากกฎนาน 4-7 วัน แต่สำหรับอาการผื่นจะปรากฏเฉลี่ยอยู่ที่ 7-18 วัน อาการต่างๆ ได้แก่

  • เป็นไข้
  • ไอแห้ง
  • น้ำมูกไหล (Runny nose)
  • เจ็บคอ
  • ตาอักเสบ (Conjunctivitis)
  • มีจุดขาวขอบสีแดงในกระพุ้งแก้ม ที่เรียกว่า “จุดค็อปลิก” (Koplik's spots)
  • ผิวหนังมีลักษณะเป็นผื่นแบบนูนแดง และอาจติดกันเป็นปื้นใหญ่

แหล่งข้อมูล

1. ไทยป่วย "โรคหัด" ต่ำ วัคซีนใช้ได้ผลดี. http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1448003081 [2015, January 1].

2. Measles. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/measles/basics/definition/con-20019675[2015, January 1].

3. Measles. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs286/en/[2015, January 1].

4. About Measles. http://www.cdc.gov/measles/about/index.html[2015, January 1].