โรควิลสัน โรคกรรมพันธุ์ (ตอนที่ 4 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 14 ตุลาคม 2559
- Tweet
โรควิลสันเป็นโรคที่รักษาได้ด้วยวิธีการหลายอย่าง ทั้งการทำคีเลชั่น และการกินยา ซึ่งจะต้องทำไปตลอดชีวิต เพื่อกำจัดทองแดงที่สะสมออกจากร่างกายและป้องกันไม่ให้มีการสะสมอีก
สำหรับการรักษา แพทย์อาจจ่ายยาที่เรียกว่า สารคีเลต (Chelating agents) เพื่อให้อวัยวะขับทองแดงเข้าสู่กระแสเลือด โดยทองแดงจะถูกกรองโดยไตและขับออกทางปัสสาวะ นอกจากนี้จะเป็นไปเพื่อป้องกันไม่ให้ทองแดงมีการสะสมตัวอีก แต่สำหรับกรณีที่ตับถูกทำลายไปมาก อาจจำเป็นต้องอาศัยการปลูกถ่ายตับ
ทั้งนี้ ยาที่นิยมใช้ในการรักษาโรควิลสัน ได้แก่
- ยา Penicillamine ซึ่งเป็นสารคีเลต แต่สามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้มาก เช่น มีปัญหาเรื่องผิวหนัง การกดไขกระดูก และทำให้อาการทางระบบประสาทแย่ลง
- ยา Trientine ทำงานเหมือน Penicillamine แต่เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้น้อยกว่า อย่างไรก็ดีก็ยังคงมีความเสี่ยงเกี่ยวกับอาการทางระบบประสาทเช่นกัน
- ยา Zinc acetate ช่วยป้องกันร่างกายจากการดูดซึมทองแดงจากอาหารที่กินเข้าไป แต่ยานี้อาจทำให้ท้องปั่นป่วนได้
ส่วนการใช้ชิวิตประจำวันของคนที่เป็นโรควิลสันนั้น แพทย์มักจะแนะนำให้จำกัดอาหารที่มีทองแดง และหลีกเลี่ยงการกินวิตามินรวมที่มีส่วนประกอบของทองแดง นอกจากนี้ให้พยายามรักษาสุขภาพของตับให้ดีด้วยการ
- กินอาหารที่มาจากหลากหลายกลุ่ม กินไฟเบอร์ให้มาก
- ออกกำลังกายเป็นประจำ
- จำกัดหรือหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ที่จะทำลายเซลล์ตับ
- หลีกเลี่ยงการหายใจหรือสัมผัสสารพิษ เช่น ผลิตภัณฑ์ล้างทำความสะอาด ยาฆ่าแมลง และสารเคมีอื่นๆ เพราะสารเหล่านี้จะทำลายตับ
- อย่าสูบบหรี่
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบไวรัสเอและไวรัสบี
อนึ่ง อาหารที่มีปริมาณทองแดงที่สูง ได้แก่
- ตับ
- หอย
- เห็ด
- ถั่ว
- ผลไม้แห้ง
- ช็อคโกแลต
แหล่งข้อมูล
1. Wilson's disease. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/wilsons-disease/basics/definition/con-20043499 [2016, October 13].
2. About Wilson Disease. http://www.wilsonsdisease.org/ [2016, October 13].
3. Wilson Disease. https://rarediseases.org/rare-diseases/wilson-disease/ [2016, October 13].
