โรควิลสัน โรคกรรมพันธุ์ (ตอนที่ 3)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 13 ตุลาคม 2559
- Tweet
อาการทางจิต (Psychiatric)
- หดหู่ซึมเศร้า (Depression)
- อาการโรคประสาท (Neurotic behaviours)
- บุคลิกภาพเปลี่ยนไป (Personality changes)
- โรคจิต (Psychosis)
- อารมณ์สองขั้ว (Bipolar disorder)
ระบบอื่นๆ
- มีวงแหวนสีน้ำตาลที่กระจกตา (Kayser-Fleischer rings) ซึ่งจะมีจุดเริ่มเป็นทางส่วนบนของลูกตาก่อน แล้วค่อยๆ เต็มเป็นวงกลมรอบลูกตา หรือเป็นต้อกระจกที่เป็นรูปคล้ายดอกทานตะวัน (Sunflower cataracts)
- สีเล็บเป็นสีน้ำเงินเข็ม (Cutaneous: lunulae ceruleae)
- ปัสสาวะผิดปกติ (Renal abnormalities) ปัสสาวะมีกรดอะมิโน (Aminoaciduria) และเป็นนิ่วในไต(Nephrolithiasis)
- โครงกระดูกผิดรูป กระดูกพรุนก่อนวัยอันควร (Premature osteoporosis) และเป็นโรคข้ออักเสบ (Arthritis)
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจ (Cardiomyopathy) หัวใจเต้นผิดจังหวะ (Dysrhythmias)
- ตับอ่อนอักเสบ (Pancreatitis)
- ความผิดปกติเนื่องจากพาราธอร์โมนต่ำเกินไป (Hypoparathyroidism)
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ (Menstrual irregularities) มีบุตรยาก (Infertility) แท้งบ่อย (Repeated miscarriages)
อย่างไรก็ดี บางคนที่เป็นโรคนี้นอกจากผลการตรวจค่าตับที่ผิดปกติแล้ว อาจจะไม่ปรากฏอาการอื่นเป็นเวลาหลายปีเลยก็ได้
ส่วนการวินิจฉัยว่าเป็นโรควิลสันนั้นทำได้ค่อนข้างยาก เพราะอาการต่างๆ มักคล้ายกับอาการของโรคตับ เช่น โรคตับอักเสบ (Hepatitis) ยิ่งไปกว่านั้นอาการต่างๆ จะค่อยๆ เป็น แทนที่จะปรากฏอาการพร้อมกันเลยทีเดียว อย่างเช่น การเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมที่ค่อยเป็นค่อยไป ทำให้ดูไม่ออกว่าเป็นโรควิลสัน
ดังนั้น แพทย์ต้องอาศัยการดูอาการหลายอย่างร่วมกันและทำการทดสอบเพื่อวินิจฉัย ซึ่งการทดสอบนั้น ได้แก่
- การตรวจเลือดและปัสสาวะ – เพื่อดูการทำงานของตับและตรวจค่าทองแดงในเลือด นอกจากนี้ยังมีการวัดจำนวนทองแดงที่ถูกขับออกทางปัสสาวะระหว่างช่วงเวลา 24 ชั่วโมง
- การตรวจตา – ด้วยการใช้เครื่องตรวจตาที่เรียกว่า slit lamp เพื่อดูวงแหวนสีน้ำตาลที่เกิดจากการสะสมของทองแดงในลูกตา หรือดูต้อกระจกที่เป็นรูปคล้ายดอกทานตะวัน
- การตัดชิ้นเนื้อเยื่อตับไปตรวจ (Liver biopsy) – เพื่อทดสอบภาวะทองแดงสะสมมากเกิน
- การตรวจยีน (Genetic testing) – ด้วยการตรวจเลือดเพื่อดูการกลายพันธุ์ของยีน (Genetic mutations) ที่เป็นสาเหตุให้เกิดโรควิลสัน และเริ่มรักษาก่อนที่อาการจะมากขึ้น
แหล่งข้อมูล
1. Wilson's disease. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/wilsons-disease/basics/definition/con-20043499 [2016, October 12].
2. About Wilson Disease. http://www.wilsonsdisease.org/ [2016, October 12].
3. Wilson Disease. https://rarediseases.org/rare-diseases/wilson-disease/ [2016, October 12].