โภชนบำบัดกับกับภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ (ตอนที่ 3)

โภชนบำบัดกับกับภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ

ภาวะสมองเสื่อมเป็นความผิดปกติที่สมองทำงานด้อยลงจากเดิม จนมีผลกระทบต่อการทำงานหรือกิจวัตรประจำวันของบุคคล สูญเสียความสามารถในการช่วยเหลือตนเอง ทั้งเรื่องความคิด ความรอบรู้ การตัดสินใจ พฤติกรรมและบุคลิกภาพเปลี่ยนแปลงไปในทางที่แย่ลง การดำเนินของโรคมีผลกระทบกับพฤติกรรมการรับประทานอาหารของผู้ป่วย ผู้ป่วยอาจได้รับพลังงานและสารอาหารมากเกิน หรือน้อยเกิน อาหารและโภชนาการ จึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่อาจช่วยชะลอการดำเนินโรคให้ช้าลง และช่วยทำให้ผู้ป่วยมีสุขภาพที่ดีได้

การแพทย์แบ่งอาการของผู้ป่วยสมองเสื่อมออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่

ระยะแรก (1-3ปี) ผู้ป่วยจะมีความจำบกพร่อง ลืมการสนทนาที่เพิ่งพูดไป ทำให้ผู้ป่วยถามซ้ำแล้วซ้ำอีกกับคำถามเดิมที่เคยถามไปแล้ว จะจำเหตุการณ์เก่าๆ ได้ดีกว่าเหตุการณ์ที่เพิ่งเกิดขึ้นอาจะมีปัญหาในการใช้ภาษาตั้งแต่ช่วงแรกๆของโรค มักจะเลือกคำมาใช้ไม่ถูก เรียกชื่อสิ่งของที่ไม่ได้ใช้บ่อยๆไม่ถูกต้อง อาจสับสนทิศทางซ้ายขวาในที่ที่ไม่คุ้นเคย

ระยะกลาง (2-10ปี) อาการลืมจะเป็นมากขึ้น จะเริ่มจำสิ่งที่ทำไปแล้วไม่ได้ รวมทั้งความทรงจำต่างๆก็จะเริ่มเสียไป จำชื่อเพื่อนหรือญาติไม่ได้ มีปัญหาในการทำกิจวัตรประจำวันที่ซับซ้อน การดูและตนเองจะบกพร่อง ผู้ป่วยอาจมีอาการหวาดระแวง เห็นภาพหลอนและหูแว่วได้

ระยะสุดท้าย (3-12ปี) ความจำจะเลวลงมาก จำคนใกล้ตัวไม่ได้ หรืออาจจำชื่อตัวเองไม่ได้ ไม่สามารถดูแลตนเองได้ พูดได้น้อยลงมากจนไม่พูดเลย ในที่สุดผู้ป่วยจะพูดไม่ได้ เดินไม่ได้ กลืนอาหารไม่เป็น นอนติดเตียง ต้องการการดูแลอยู่ตลอด 24 ชั่วโมง

อาการสำหรับผู้ป่วยสมองเสื่อมระยะต่างๆ

ระยะแรก : ทานปริมาณน้อย แต่บ่อยครั้ง แบ่งเป็น 6-8 มื้อต่อวันและระวังผู้ป่วยได้รับพลังงานเกิน

ระยะกลาง : ให้พลังงานคงที่ (บางครั้งผู้ป่วยลืมหิว, ลืมอิ่ม)

ระยะสุดท้าย : อาหารที่ให้ทางสายให้อาหาร

อ้างอิง

นัยพินิจ คชภักดี. อาหารฟังก์ชั่นกับการดูแลส่งเสริมสุขภาพและสมอง. การประชุมวิชาการ เรื่อง แนวทางการดูแลสุขภาพและชะลอวัยแบบองค์รวม ; วันที่ 4 กันยายน 2558 ; ณ โรงแรมซากุระแกรนด์วิว สงขลา.

อรพิชญา ไกรฤทธิ์ . Nutritional Therapy for people with dementia . การประชุมวิชาการสมาคมนักกำหนดอาหารแห่งประเทศไทย เรื่อง งานโภชนาการและโภชนบำบัดกับระบบบริการสุขภาพ ; วันที่ 27 – 29 เมษายน 2558 ; ณ โรงแรมเดอะเบอร์เคลี่ย์. กรุงเทพฯ.

เพียงพร เจริญวัฒน์ . งานโภชนบำบัดกับผู้ป่วยสมองเสื่อม . การประชุมวิชาการสมาคมนักกำหนดอาหารแห่งประเทศไทย เรื่อง งานโภชนาการและโภชนบำบัดกับระบบบริการสุขภาพ ; วันที่ 27 – 29 เมษายน 2558 ; ณ โรงแรมเดอะเบอร์เคลี่ย์. กรุงเทพฯ.