แอสเบสทอส แร่ใยหินอันตราย (ตอนที่ 1)

แอสเบสทอส แร่ใยหินอันตราย

รศ.ภก.วิทยา กุลสมบูรณ์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ ผู้จัดการแผนงานพัฒนาวิชาการและกลไกคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ (คคส) ได้กล่าวถึง เหตุการณ์หม้อไอน้ำระเบิดที่โรงงานย้อมผ้า จังหวัดสมุทรปราการ เมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งทำให้มีคนงานบาดเจ็บกว่า 22 ราย โรงงานระเบิดเกือบทั้งหลังว่า

ผลกระทบจากเหตุดังกล่าวที่เห็นได้ชัด คือ ปัญหาเรื่องการฝุ่นที่ฟุ้งกระจายในอากาศจากเศษวัสดุ โดยเฉพาะหลังคาของโรงงานที่พบว่า แผ่นกระเบื้องได้แตกเสียหายเกือบทั้งหมด ซึ่งในกระเบื้องนั้นจะมีฝุ่นใยหินอยู่ด้วย ซึ่งอาจจะมีอันตรายได้ เพราะจากผลการศึกษาพบว่า ฝุ่นใยหินนั้นเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดมะเร็งได้

รศ.ภก.วิทยา กล่าวว่า การรื้อถอนเศษกระเบื้อง เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ฝุ่นยิ่งฟุ้งกระจายขึ้น จึงแนะนำให้ผู้ใช้แรงงาน หรือประชาชนที่อยู่ในบริเวณดังกล่าว มีการป้องกันตนเองไม่ให้ได้รับฝุ่นใยหิน โดยไม่ทำให้กระเบื้องแตกกระจาย ไม่บดหรือทุบกระเบื้องให้แตกมีฝุ่นใยหินฟุ้งกระจาย อาจใช้น้ำเทราดป้องกันการฟุ้ง ก่อนเคลื่อนย้ายต้องห่อหุ้มด้วยพลาสติก และเคลื่อนย้ายกระเบื้องอย่างระมัดระวัง

รศ.ภก.วิทยา กล่าวอีกว่า กรณีการฟุ้งกระจายของฝุ่นใยหินลักษณะเช่นนี้ ควรเป็นอุทาหรณ์ให้มีการเร่งยกเลิกการใช้ใยหินในวัสดุก่อสร้าง เช่น กระเบื้องมุงหลังคา กระเบื้องปูพื้น และอื่นๆ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาโรคมะเร็งจากฝุ่นใยหิน เพราะฝุ่นลักษณะนี้จะกระจายไปได้ทั่ว ป้องกันได้ยาก ซึ่งหากรัฐบาลเร่งรัดมาตรการยกเลิกใยหินน่าจะป้องกันปัญหาการเกิดโรคมะเร็งจากโรคใยหินได้

ทั้งนี้ รศ.ภก.วิทยา ได้แนะนำถึงการรื้อถอน ซ่อมแซมบ้านเรือน อาคารสถานที่ต่างๆ ซึ่งมีวัสดุที่มีแร่ใยหินเป็นส่วนประกอบว่า จำเป็นต้องมีวิธีการป้องกัน เพื่อไม่ให้ผู้รื้อถอนได้รับอันตรายจากแร่ใยหินหรือแอสเบสทอส โดยมีมาตรการสำคัญ คือ

  • ผู้รื้อถอนต้องสวมใส่หน้ากากป้องกันที่เหมาะสม เพราะละอองจากแร่ใยหินมีขนาดอนุภาคที่เล็กมาก หน้ากากโดยทั่วไปไม่สามารถป้องกันได้เพียงพอ
  • ป้องกันไม่ให้เกิดอนุภาค หรือฝุ่นละอองในระหว่างที่มีการรื้อถอน การทุบทำลาย หรือการขนย้าย โดยอาจทำให้วัสดุที่ต้องรื้อถอนเปียกก่อน เพื่อลดการฟุ้งกระจายของฝุ่นละออง และ
  • คัดแยกเศษวัสดุที่มีแร่ใยหินโดยใส่ถุงเฉพาะ ป้องกันไม่ให้เกิดการแตกหักที่จะทำให้ฟุ้งกระจายเป็นอันตราย และป้องกันไม่ให้มีการนำมาใช้อีก

แอสเบสทอส (Asbestos) เป็นแร่ใยหินซึ่งมีเส้นใยขนาดเล็กบางมาก (Thin microscopic fibers) เป็นเส้นใยที่ทนต่อความร้อน ไฟ และสารเคมี ไม่เป็นสื่อไฟฟ้า ดังนั้นจึงมีการนำแอสเบสทอสไปใช้ในการก่อสร้าง การผลิตรถยนต์ และอุตสาหกรรมอื่นๆ

ทั้งนี้ ถ้าวัสดุที่มีแอสเบสทอสเป็นส่วนประกอบในการผลิตถูกรบกวนจนผิดปกติ ใยเล็กๆ จะลอยเข้าสู่อากาศ ซึ่งเมื่อหายใจเข้าไปอาจไปสะสมในปอดและคงอยู่เป็นเวลานานหลายปี และเมื่อสะสมมากเข้าจะมีผลร้ายแรงต่อสุขภาพ โดยในแต่ละปีมีผู้เสียชีวิตจากแอสเบสทอสทั่วโลกประมาณ 5,000 ราย

แหล่งข้อมูล

  1. ห่วงรื้อซากโรงงานย้อมผ้า เสี่ยงแร่ใยหินก่อมะเร็ง http://www.thairath.co.th/content/445653 [2014, December 25].
  2. Asbestos Exposure. http://www.webmd.com/lung/asbestos-exposure [2014, December 25].
  3. Why is asbestos dangerous? http://www.hse.gov.uk/asbestos/dangerous.htm [2014, December 25].