เอ๊ะยังไง ลำไส้รั่ว ? (ตอนที่ 1)

เอ๊ะยังไงลำไส้รั่ว

“ภาวะลำไส้รั่ว” หลายคนอาจจะไม่เคยได้ยินหรือรู้จักกับชื่อนี้มาก่อนเลยรวมทั้งผู้เขียนด้วย จนเมื่อไม่กี่วันนี้จึงได้ยินจากเพื่อนชาวต่างชาติของผู้เขียนว่าเขากำลังมีปัญหานี้อยู่ ฟังครั้งแรกก็งงว่า เขาเป็นโรคอะไรกันแน่ จนต้องค้นคว้ามาเล่าสู่กันฟัง

ภาวะลำไส้รั่ว (Leaky gut syndrome / intestinal permeability) หมายถึง การรั่วซึมของสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ในทางเดินอาหารส่วนลำไส้เล็กเข้าสู่ระบบไหลเวียนโลหิตอย่างผิดธรรมชาติ เป็นการรั่วของรอยต่อระหว่างเซลล์ (Tight junctions) ในลำไส้

ทำให้การดูดซึมสารอาหารของลำไส้ทำงานผิดปกติ จากปกติที่เคยดูดซึมสารอาหารที่เป็นประโยชน์และไม่เป็นอันตราย เมื่อลำไส้มีการอักเสบ ทำงานผิดปกติ ปล่อยให้ทั้งสารอาหารและสิ่งที่ไม่ใช่สารอาหารตลอดจนสารพิษ สามารถซึมจากทางเดินอาหารเข้าสู่กระแสโลหิตได้

และเมื่อระบบภูมิต้านทานไม่เคยชินกับสิ่งที่ไม่ใช่สารอาหาร ระบบภูมิต้านทานจะต่อต้านสิ่งแปลกปลอมเหล่านี้ ซึ่งหากสิ่งที่ไม่ใช่สารอาหารมีเป็นจำนวนมาก ระบบภูมิต้านทานจะทำงานหนักขึ้นจนเป็นที่มาของโรคระบบภูมิต้านทานผิดปกติ เช่น โรคภูมิแพ้ต่างๆ เช่น คัดจมูก จาม ผื่นแพ้ตามตัว ตลอดจนถึงโรคแพ้ภูมิตัวเอง

นอกจากนี้ เมื่อเกิดภาวะลำไส้รั่ว เซลล์ในลำไส้ที่ถูกทำลายจะไม่สามารถสร้างเอนไซม์ที่จำเป็นต่อการย่อย ซึ่งเป็นผลให้ร่างกายไม่สามารถดูดซึมสารอาหาร จนเป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะฮอร์โมนไม่สมดุลและระบบภูมิต้านทานอ่อนแอ

จนถึงปัจจุบันยังไม่มีการยืนยันถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะลำไส้รั่วได้อย่างชัดเจน เพียงแต่มีสมมติฐานว่าอาจเกิดจากเหตุดังต่อไปนี้

- อาหารที่ก่อให้เกิดการอักเสบในร่างกาย (Inflammatory foods) ซึ่งเป็นตัวทำลายเนื้อเยื่อบุผิว (Epithelial tissue) โดยอาหารเหล่านี้ ได้แก่

  • ข้าวโพด
  • ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม (Dairy)
  • ถั่วเหลือง
  • ข้าวสาลี และ โปรตีนจากข้าวหรือที่เรียกว่า “กลูเตน” (Gluten)
  • น้ำมันพืชที่ผ่านกระบวนการมาก
  • น้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์ (Refined Sugar)
  • สารปรุงแต่ง (Additives) และวัตถุกันเสีย (Preservatives) ที่พบในอาหารที่ผ่านกระบวนการ

- ความเครียดเรื้อรัง (Chronic Stress)

- การขาดแบคทีเรียชนิดดีในลำไส้ หรือ ขาดโพรไบโอติคส์ (Probiotics) เนื่องจากกินอาหารที่มีไฟเบอร์น้อยและใช้ยาปฏิชีวนะมากซึ่งเป็นการทำลายแบคทีเรียที่มีประโยชน์

บรรณานุกรม

1. 10 Signs You Have a Leaky Gut—and How to Heal It http://www.healthywomen.org/content/blog-entry/10-signs-you-have-leaky-gut%E2%80%94and-how-heal-it [2017, March 17].

2. How to Heal Leaky Gut Syndrome: 20 Applicable Tips from Gut Health Experts http://blog.kettleandfire.com/how-to-heal-leaky-gut-syndrome/ [2017, March 17].