blog details

เล่าเรื่องปวดหัว ตอนที่ 17 ปวดหัว อะไรกันแน่

• โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
• 14 มิถุนายน 2559
• Tweet

ปวดหัวมีสาเหตุหลากหลายอย่างที่เล่ามาแล้วตอนต้น การวินิจฉัยว่าเป็นจากสาเหตุใดนั้น มักใช้ข้อมูลจากประวัติเป็นหลัก แต่ผู้ป่วยมีความกังวลใจมากว่าถ้าไม่ตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์หรือเอ็มอาร์ไอก็จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เมื่อหมอบอกว่าเป็นโรคนี้ แต่ผู้ป่วยก็ยังไม่เชื่อ อยากตรวจต่อ จึงไปตรวจเอ็มอาร์ไอ แล้วพบความผิดปกติ ก็ถือผลการตรวจมาพบหมอว่า เห็นหรือเปล่าหมอไม่ยอมตรวจ พอไปตรวจเองพบว่ามีสมองฝ่อ หมอจะทำอย่างไรดีละครับ เมื่อพบเหตุการณ์แบบนี้ ต้องติดตามเรื่องนี้ดูครับ

“อาการปวดหัวของคุณป้าที่มีอาการมานานเกือบ 20 ปี เป็นๆ หายๆ ไม่มีความผิดกติทางระบบประสาทอื่นๆ เลย แบบนี้ไม่มีความจำเป็นต้องส่งตรวจอะไรเพิ่มเติมครับ เพราะอาการแบบนี้ไม่มีสาเหตุที่ร้ายแรงแน่นอน สาเหตุที่ทำให้ปวดหัวไม่หายคือ อาการปวดหัวจากความเครียดครับ เชื่อผมเถอะครับ”

เมื่อผมอธิบายเสร็จ คุณป้าก็บอกลา เดินออกไปจากห้องโดยไม่ถามอะไรอีก และก็ไม่รอใบนัดด้วยครับ แสดงว่าผมอธิบายไม่ดี หรือไม่ก็ไม่พอใจวิธีการรักษาของผมแน่นอน ผมก็เรียกคนไข้รายต่อไปมาตรวจต่อ

“หมอครับ ภรรยาผมเขาเดินสวนกับผม บอกผมว่าหมอไม่ยอมส่งตรวจเอมอาร์ไอสมองให้ เขาไม่เข้าใจ เขาบอกว่าอยากใช้สิทธิ์การรักษาข้าราชการก็เบิกได้อยู่แล้ว ยังไม่ยอมส่งอีก ไม่ค่อยเข้าใจหมอครับ เขาท่าทางหงุดหงิดมากครับ” ยุ่งแล้ว ผมจะทำอย่างไรได้อีก นอกจากบอกผ่านคุณลุงไปถึงคุณป้าว่า ผมขอโทษถ้าทำอะไรไม่ถูกต้องตามที่ป้าต้องการ แต่ผมว่าป้าไม่มีโรคอะไรจริงๆ ครับ ฝากด้วยนะครับ”

ผ่านไปสามเดือนจนผมลืมเหตุการณ์ต่างๆ ไปแล้ว คุณลุงท่านเดิมครบนัดก็มาตรวจอีก เมื่อตรวจเสร็จก็บอกกับผมว่า “ หมอจำภรรยาผมได้เปล่า ที่มาขอให้หมอส่งตรวจเอมอาร์ไอ แล้วหมอไม่ตรวจให้เขา เขาก็เลยไปตรวจอีกโรงพยาบาลหนึ่ง หมอที่เป็นลูกศิษย์เขา ไปบอกหมอลูกศิษย์ให้ส่งตรวจให้ แล้วพบว่ามีความผิดปกติด้วย เขาเลยให้ลุงมาบอกหมอว่า อยากพบหมออีกได้หรือไม่ เขาไม่กล้าเข้ามากลัวหมอโกรธเขา” ยุ่งแล้วเรา พบผิดปกติด้วย เป็นอะไรมากหรือเปล่า

ผมนำผลการตรวจเอมอาร์ไอมาดูอย่างละเอียด ก็ไม่พบว่ามีอะไรผิดปกติเลย ยกเว้นพบสมองส่วนหน้าเพียงเล็กน้อยที่มีการฝ่อตัวลง ซึ่งก็เป็นไปตามอายุ จึงได้อธิบายให้คุณป้าฟังว่า “คุณป้าครับ ก่อนอื่นต้องขอโทษป้าที่ผมไม่สามารถทำตามที่ป้าต้องการได้ในครั้งก่อน เลยทำให้ป้าต้องลำบากไปตรวจที่โรงพยาบาลอื่นๆ อย่างไรก็ตามผมได้ทบทวนผลการตรวจโดยละเอียด ก็ไม่พบว่ามีความผิดปกตินะครับ เพียงแต่การตรวจพบว่ามีสมองบางส่วนฝ่อลงเล็กน้อย ซึ่งผลการตรวจแบบนี้ คือ ปกติครับ การฝ่อลงของสมองเล็กน้อยแบบนี้ เป็นไปตามอายุครับ ไม่ต้องกังวลใดๆ ครับ และผลการตรวจแบบนี้ก็ไม่ได้เป็นสาเหตุของการปวดหัวด้วยครับ”

การตรวจเพิ่มเติมเราจะใช้ต่อเมื่อเรามีข้อสงสัยว่าเป็นสาเหตุใด จะต้องตรวจเพิ่มเติมอะไรเพื่อยืนยันการวินิจฉัย เมื่อเราได้ผลการตรวจเพิ่มเติมมา ก็ต้องนำมาพิจารณาด้วยว่าสามารถอธิบายอาการ หรือเป็นสาเหตุการเจ็บป่วยได้หรือไม่ มิฉะนั้นการได้ผลการตรวจมาอาจทำให้เกิดการหลงประเด็นครับ

สุดท้ายเรื่องนี้ก็จบลงด้วยดี คือหลังจากที่ผมอธิบายให้คุณป้าเข้าใจ คุณป้าก็บอกว่า “ขอบคุณค่ะหมอ ป้าต้องขอโทษหมอมากกว่าที่แสดงมารยาทไม่ดีในวันนั้น แต่ก็อย่างว่าที่ผ่านมาหมอๆ ที่เป็นลูกศิษย์ป้าก็ตามใจป้ามาตลอด พอหมอใช้เหตุผล ป้าก็เลยไม่ค่อยอยากเชื่อและมีความผิดหัวง จึงไม่พอใจหมอวันนั้นค่ะ ป้าสบายใจแล้วค่ะ คงหายปวดหัวแน่ๆ งานนี้”