เรื่องของคนขี้แพ้ (ตอนที่ 2)

เรื่องของคนขี้แพ้

โรคภูมิแพ้ (Allergies) เกิดเมื่อระบบภูมิต้านทานของร่างกายทำปฏิกริยากับสารแปลกปลอม เช่น ละอองเกสรดอกไม้ (Pollen) พิษผึ้ง (Bee venom) สะเก็ดผิวหนังของสัตว์เลี้ยง (Pet dander) และอื่นๆ

ในคนปกติจะไม่เกิดปัญหานี้ แต่กรณีคนที่เกิดภูมิแพ้ ระบบภูมิต้านทานของร่างกายจะเข้าใจว่าสารแปลกปลอมนั้นเป็นอันตรายกับร่างกายแม้ในความจริงจะไม่ใช่ ดังนั้นเมื่อสัมผัสกับสารที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ (Allergen) ปฏิกริยาของระบบภูมิต้านทานจะทำให้เกิดการอักเสบขึ้น

โดยความรุนแรงของอาการภูมิแพ้จะแตกต่างกันไปในแต่ละคน เป็นได้ตั้งแต่การระคายเคืองเล็กน้อยไปจนถึงอาการแพ้รุนแรง หรือที่เรียกว่า แอนาฟิแล็กซิส (Anaphylaxis) ซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้

แม้ว่าโรคภูมิแพ้ส่วนใหญ่จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่การรักษาก็สามารถช่วยบรรเทาอาการแพ้ได้

โดยสิ่งที่อาจเป็นสาเหตุของการแพ้ ได้แก่

  • สารก่อภูมิแพ้ในอากาศ (Airborne allergen) เช่น ละอองเกสรดอกไม้ สะเก็ดผิวหนังของสัตว์ ไรฝุ่น (Dust mites) และเชื้อรา (Mold)
  • อาหารบางชนิด โดยเฉพาะ ถั่ว ข้าวสาลี ถั่วเหลือง หอย (Shellfish) ไข่ และนม
  • แมลงกัดต่อย เช่น ผึ้ง ตัวต่อ
  • ยาบางชนิด เช่น เพนนิซิลิน ซัลฟา แอสไพริน ไอบูโพรเฟน
  • ยางหรือสิ่งของที่สัมผัส
  • สารเคมีในบ้าน เช่น ผงซักฟอก สบู่ แชมพู น้ำยาปรับผ้านุ่ม

อาการภูมิแพ้อาจเกิดขึ้นรวดเร็วภายใน 2-3 นาที หลังการสัมผัสกับสิ่งที่แพ้ หรือบางครั้งอาจใช้เวลา 2-3 ชั่วโมง โดยอาการที่เกิดจะขึ้นอยู่กับสารที่ร่างกายแพ้และอวัยวะที่เกี่ยวข้อง เช่น

ไข้ละอองฟางหรือไข้จามหรือโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ (Hay Fever / Allergic Rhinitis) ซึ่งอาจทำให้มีอาการ

  • จาม (Sneezing)
  • คันจมูก ตา หรือ เพดานปาก
  • คัดจมูก น้ำมูกไหล
  • น้ำตาไหล ตาแดงหรือบวม เยื่อบุตาอักเสบ (Conjunctivitis)

การแพ้จากแมลงกัดต่อย อาจทำให้มีอาการ

  • บวมบริเวณที่ถูกต่อย
  • คันหรือเป็นลมพิษทั่วร่างกาย
  • ไอ แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงหวีด (Wheezing) หรือหายใจลำบาก (Shortness of breath)
  • มีอาการแพ้รุนแรง หรือที่เรียกว่า แอนาฟิแล็กซิส (Anaphylaxis)

แหล่งข้อมูล

1. Allergies. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/basics/definition/con-20034030 [2016, July 3].

2. Allergies. http://www.nhs.uk/conditions/Allergies/Pages/Introduction.aspx [2016, July 3].