เมทฟอร์มิน ยาชะลอความแก่ตัวแรกของโลก (ตอนที่ 4 และตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 4 กันยายน 2559
  • Tweet
เมทฟอร์มิน

ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำสามารถแก้ไขได้ด้วยการกินกลูโกส (Glucose) หรือกินอาหารที่ให้น้ำตาลอย่างเร็ว เช่น น้ำตาล น้ำผึ้ง ลูกอม หรือกินน้ำผลไม้ ส่วนกรณีที่มีอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำอย่างรุนแรงและไม่สามารถกินหรือดื่มได้ อาจใช้วิธีการฉีดกลูคากอน (Glucagon)

สำหรับการป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ทำได้ด้วยการกินอาหารตามเวลาทุกมื้อและอย่าอดอาหาร

ในทางตรงข้าม หากกินเมทฟอร์มินร่วมกับยาชนิดอื่น ก็อาจทำให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดสูง (Hyperglycemia) ได้เช่นกัน อย่างยาสเตียรอยด์ ยารักษาไทรอยด์ เป็นต้น

โดยอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดสูงจะปรากฏได้ช้ากว่าอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ซึ่งได้แก่

  • อาการกระหายน้ำ
  • ปากแห้ง ผิวแห้ง
  • ปัสสาวะมาก
  • สับสน
  • เบื่ออาหาร
  • ปวดท้อง
  • คลื่นไส้อาเจียน
  • เซื่องซึม
  • หน้าแดง
  • หายใจเร็ว
  • ลมหายใจมีกลิ่นเหมือนผลไม

ดังนั้น จึงควรระมัดระวังในการใช้เมทฟอร์มินอย่างมาก โดยมีคำเตือนดังนี้

  • ก่อนใช้ยา ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบว่าท่านมีอาการแพ้อะไรบ้าง เพราะยาเมทฟอร์มินอาจมีส่วนผสมที่สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ได้
  • ก่อนใช้ยา ควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติทางการแพทย์ เช่น มีปัญหาเรื่องการหายใจอย่างรุนแรง เป็นหอบหืด เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง หรือมีปัญหาเรื่องเลือด เช่น ภาวะโลหิตจาง ขาดวิตามินบี 12 หรือเป็นโรคไต โรคตับ
  • ก่อนการผ่าตัด (รวมถึงทันตกรรม) หรือเอ็กซเรย์ หรือทำการสแกนที่ต้องฉีดสารทึบรังสี (Contrast material) ควรหยุดยานี้ชั่วคราว
  • หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ขณะใช้ยานี้ เพราะสามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะเลือดเป็นกรดแล็กติกและทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง
  • ยานี้อาจทำให้รอบเดือนเปลี่ยนแปลง (เร่งการตกไข่) และเพิ่มความเสี่ยงในการตั้งครรภ์ได้
  • ไม่ควรใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่เป็นโรคไตรุนแรง หรือผู้ป่วยที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดสูงชนิด Diabetic ketoacidosis
  • เนื่องจากยังไม่เป็นที่ทราบชัดว่า เมทฟอร์มินสามารถถ่ายทอดผ่านทางน้ำนมแม่และเป็นอันตรายต่อทารกหรือไม่ จึงควรงดการใช้ยานี้ขณะให้นมบุตร
  • ไม่ควรให้ยานี้ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 10 ปี
  • ไม่ควรเปลี่ยนขนาดของยาหรือเวลากินยาด้วยตนเอง ควรปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด

แหล่งข้อมูล

1. Metformin. http://www.webmd.com/drugs/2/drug-11285-7061/metformin-oral/metformin---oral/details [2016, September 1].

2. Metformin (Oral Route). http://www.webmd.com/drugs/2/drug-11285-7061/metformin-oral/metformin---oral/details [2016, September 1].

3. Metformin. https://www.drugs.com/metformin.html [2016, September 1].