เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ (Bendroflumethiazide)

  • โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
  • 1 พฤษภาคม 2565
  • Tweet

สารบัญ

บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ: คือยาอะไร?

 เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ (Bendroflumethiazide  เดิมใช้ชื่อว่า Bendrofluazide) คือ ยาขับปัสสาวะตัวหนึ่งที่อยู่ในกลุ่มไทอะไซด์ (Thiazide) ทางคลินิกนำมารักษาโรคความดันโลหิตสูง โดยมีกลไกการออกฤทธิ์ที่ไตโดยจะยับยั้งการดูดกลับของเกลือโซเดียมเข้าสู่ร่างกาย นอกจากนี้ยังนำไปใช้รักษาอาการป่วยจากภาวะหัวใจล้มเหลวอีกด้วย แต่ยานี้จะไม่เหมาะกับผู้ป่วยบางกลุ่ม เช่น สตรีตั้งครรภ์และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตรด้วยตัวยาอาจถูกส่งผ่านไปถึงทารกได้ หรือการใช้ยานี้ร่วมกับการดื่มสุราจะทำให้ความดันโลหิตต่ำติดตามมา สำหรับผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวบางอย่างก็ไม่เหมาะที่จะใช้ยานี้ กรณีที่มีความจำเป็นต้องใช้ยานี้จะต้องเพิ่มความระมัดระวังเป็นอย่างมาก เช่น

  • ป่วยเป็น โรคเกาต์  โรคไต  โรคตับ  โรคลูปัส-โรคเอสแอลอี โรคเบาหวาน โรคหืด โรคไขมันในเลือดสูง  โรคความดันโลหิตต่ำ
  • หรือผู้ที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดเส้นประสาทแพทย์จะหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้

นอกจากนี้ มีข้อมูลบางประการที่ผู้ป่วยควรทราบในระหว่างที่ต้องใช้ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์เช่น

  • ระหว่างที่มีการใช้ยานี้หากมีอาการวิงเวียนควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยวดยานพาหนะใดๆหรือ การทำงานกับเครื่องจักรด้วยจะเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
  • กรณีที่ต้องทำหัตถการทางทันตกรรมควรแจ้งให้ทันตแพทย์ทราบว่ามีการใช้ยานี้อยู่ด้วย
  • ยานี้อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงในผู้ป่วยที่ใช้ยานี้ หากพบอาการที่เกิดจากภาวะน้ำ ตาลในเลือดสูงเช่น กระหายน้ำบ่อย ปัสสาวะบ่อย รู้สึกสับสน ง่วงนอน หน้าแดง หายใจเร็ว ให้รีบนำตัวผู้ป่วยมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลโยเร็วเพื่อการเยียวยาอาการดังกล่าว
  • ยานี้อาจกระตุ้นให้ร่างกายมีอาการผิวไวต่อแสงแดด (ผิวหนังไหม้หรือเกิดผื่น) แนะนำ ให้ผู้ป่วยงดกิจกรรมกลางแจ้งหรือสวมเสื้อผ้ามิดชิดเพื่อป้องกันผิวหนังสัมผัสกับแสงแดดโดยตรง
  • หากใช้ยานี้ไปสักระยะหนึ่งแล้วอาการความดันโลหิตสูงไม่ดีขึ้น ควรต้องรีบแจ้งแพทย์/มาโรง พยาบาลก่อนนัดเพื่อแพทย์พิจารณาปรับแนวทางการรักษา

อนึ่ง: สำหรับรูปแบบผลิตภัณฑ์ของยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์จะเป็นยาชนิดรับประทาน และถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายจากระบบทางเดินอาหารได้สูงถึง 100% เมื่อยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์เข้าสู่กระแสเลือดจะเข้าจับกับพลาสมาโปรตีนประมาณ 96% ร่างกายต้องใช้เวลาประมาณ 3 - 4 ชั่วโมง เพื่อกำจัดยาจำนวน 50% ออกจากกระแสเลือดโดยผ่านทิ้งไปกับปัสสาวะ

การใช้ยาใดๆก็ตามควรต้องเป็นไปตามคำสั่งแพทย์รวมถึงยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ด้วย     หากผู้ป่วย/ผู้บริโภคมีคำถามเกี่ยวกับการใช้ยานี้สามารถสอบถามได้จากแพทย์ผู้รักษาหรือจากเภสัชกรตามร้านขายยาโดยทั่วไป

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีสรรพคุณรักษาโรคอะไร?

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้: เช่น

  • รักษาโรคความดันโลหิตสูง
  • ลดอาการบวมน้ำของร่างกาย

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

 กลไกการออกฤทธิ์ของยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์คือ ตัวยาจะออกฤทธิ์ที่ไตโดยเร่ง                                     การขับเกลือโซเดียมออกนอกร่างกายจึงส่งผลให้ลดความดันโลหิตสูงได้ตามสรรพคุณ

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีรูปแบบการจัดจำหน่าย:

  • ยาเม็ดชนิดรับประทาน ขนาด 2.5 และ 5 มิลลิกรัม/เม็ด
  • ยาเม็ดชนิดรับประทานที่ผสมร่วมกับยาอื่น เช่นยา Bendroflumethiazide 5 มิลลิกรัม + Nadolol 40 มิลลิกรัม/เม็ด

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีขนาดรับประทานอย่างไร?

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีขนาดรับประทาน  เช่น       

  • สำหรับโรคความดันโลหิตสูง:
  • ผู้ใหญ่และเด็กอายุ 12 ปีขึ้นไป: รับประทาน 5 - 5 มิลลิกรัมวันละครั้ง                  
  • ลดอาการบวมน้ำของร่างกาย:
  • ผู้ใหญ่และเด็กอายุ 12 ปีขึ้นไป: รับประทานเริ่มต้น 5 - 10 มิลลิกรัมวันละครั้งหรือวันเว้นวัน ขนาดรับประทานที่ใช้คงระดับการรักษาอยู่ที่ 2.5 - 10 มิลลิกรัมสัปดาห์ละ 2 - 3 ครั้ง

*อนึ่ง:

  • เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี: ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดถึงผลข้างเคียงของยานี้ในเด็กกลุ่มวัยนี้ การใช้ยานี้ในเด็กกลุ่มวัยนี้จึงอยู่ในดุลพินิจของแพทย์ผู้รักษาเป็นกรณีๆไป
  • สามารถรับประทานยานี้ก่อนหรือพร้อมอาหารก็ได้

*****หมายเหตุ:  ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมถึงยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ ผู้ป่วยควรแจ้ง แพทย์ พยาบาล และเภสัชกร เช่น

  • ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยา/ใช้ยาแล้วคลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก/หอบเหนื่อย
  • มีโรคประจำตัวต่างๆ เช่น โรคไต โรคตับ รวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์อาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อน  
  • หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์/มีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรก และเข้าสู่ทารกจนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

 หากลืมรับประทานยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ สามารถรับประทานเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานยาในมื้อถัดไป ไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า

อย่างไรก็ตามเพื่อประสิทธิผลของการรักษาควรรับประทานยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ให้ตรงเวลา

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ สามารถก่อให้เกิดผล/ อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง)  เช่น  

  • ความดันโลหิตต่ำ
  • ระดับเกลือโซเดียมในเลือดต่ำ  
  • ระดับเกลือโพแทสเซียมในเลือดต่ำ
  • ระดับเกลือแคลเซียมในเลือดสูง
  • อาจพบภาวะเกาต์คุกคาม/กำเริบ
  • มีน้ำตาลในเลือดสูง
  • อ่อนเพลีย
  • ไตทำงานหนัก

*อนึ่ง: สำหรับผู้ที่ได้รับยานี้เกินขนาด: จะพบอาการท้องเสีย มีภาวะสูญเสียน้ำ/ภาวะขาดน้ำ วิงเวียน อ่อนเพลีย กล้ามเนื้อเป็นตะคริว ปัสสาวะมาก กระหายน้ำ ปริมาตรของเลือดลดลงที่ส่งผลเกิดภาวะความดันโลหิตต่ำ  มีภาวะกดการทำงานของสมอง  หากพบภาวะดังกล่าว ควรรีบนำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว/ทันที/ฉุกเฉิน

มีข้อควรระวังการใช้เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์อย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์  เช่น

  • ห้ามใช้กับผู้ที่แพ้ยานี้
  • ห้ามใช้ยานี้กับ สตรีตั้งครรภ์ และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร รวมถึงเด็กและผู้สูงอายุ โดยที่ ไม่มีคำสั่งจากแพทย์
  • ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคไต โรคตับ ที่อยู่ในระยะรุนแรง
  • ห้ามใช้ยานี้กับผู้ที่มีระดับเกลือ แคลเซียมในเลือดต่ำ โพแทสเซียมในเลือดต่ำ และรวมถึงผู้ที่มีระดับเกลือแคลเซียมในเลือดสูง
  • ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยอาการจากโรคแอดดิสัน (Addison’s disease)
  • ห้ามปรับขนาดรับประทานยานี้ด้วยตนเอง
  • ห้ามใช้ยาที่มีสภาพเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
  • หากมีอาการแพ้ยานี้ต้องหยุดการใช้ยานี้ทันทีแล้วรีบมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลทันที /ฉุกเฉิน
  • กรณีที่ใช้ยาไปสักระยะแล้วอาการไม่ดีขึ้นควรกลับมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลเพื่อแพทย์พิจารณาปรับแนวทางการรักษา
  • ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
  • ห้ามใช้ยาหมดอายุ
  • ห้ามเก็บยาหมดอายุ

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ด้วย) ยาแผนโบราณ   อาหารเสริม   ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร  ทุกชนิดและสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้งควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ(อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด)รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

เบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่น  เช่น

  • ห้ามรับประทานยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ ร่วมกับสุราหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบด้วยจะก่อให้เกิดภาวะความดันโลหิตต่ำตามมา
  • การใช้ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ ร่วมกับยา Amiodarone จะส่งผลกับภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะตามมา หากไม่มีความจำเป็นใดๆควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาร่วมกัน
  • การใช้ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ ร่วมกับยา Lithium อาจทำให้ร่างกายได้รับผลข้างเคียงของยา Lithium ติดตามมาเช่น มีอาการท้องเสีย อาเจียน ง่วงนอน ตัวสั่น กระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อย กล้ามเนื้ออ่อนแรง หากจำเป็นต้องใช้ยาร่วมกันแพทย์จะปรับขนาดรับประทานให้เหมาะสมกับผู้ป่วยเป็นกรณีไป
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์ ร่วมกับยาที่ใช้ทำความสะอาดลำไส้ เช่นยา Sodium biphosphate ด้วยอาจก่อให้เกิดภาวะไตวายเกิดขึ้นได้

ควรเก็บรักษาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์อย่างไร?

 ควรเก็บยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์:

  • เก็บยาภายใต้อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส (Celsius)
  • เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสง/แสงแดด ความร้อน และความชื้น
  • เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
  • ไม่เก็บยาในห้องน้ำหรือในรถยนต์

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์มีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาเบนโดรฟลูเมตไทอะไซด์   มียาชื่อการค้าอื่น และบริษัทผู้ผลิต เช่น

ชื่อการค้า บริษัทผู้ผลิต
Aprinox (แอพริน็อกซ์) Sovereign
Corzide (คอร์ไซด์) King Pharmaceuticals, Inc.

 

บรรณานุกรม

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Bendroflumethiazide   [2022,April30]
  2. https://www.drugs.com/cdi/bendroflumethiazide.html   [2022,April30]
  3. https://www.mims.com/thailand/drug/info/bendroflumethiazide?mtype=generic  [2022,April30]
  4. https://www.drugs.com/food-interactions/bendroflumethiazide.html  [2022,April30]
  5. https://www.drugs.com/drug-interactions/bendroflumethiazide-index.html?filter=3&generic_only=  [2022,April30]
  6. https://www.drugs.com/imprints/corzide-40-5-kpi-283-18118.html  [2022,April30]