เบนโซไดอะซีปีน หลับสบาย คลายกังวล (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

เบนโซไดอะซีปีน-หลับสบาย-คลายกังวล-5

การทำปฏิกริยากับยาอื่น (Drug interaction)

การใช้ยาบางชนิดอย่างยาต้านซึมเศร้าและยาเม็ดคุมกำเนิด (Oral contraceptives) ร่วมกับยาเบนโซไดอะซีปีนสามารถเป็นเหตุให้เกิดผลข้างเคียงของการใช้ยาเบนโซไดอะซีปีนได้มากขึ้น

ตรงกันข้ามหากใช้ยาเบนโซไดอะซีปีนร่วมกับยาไรแฟมพิซิน (Rifampicin) และยารักษาโรคลมชักคาร์บามาซีปีน (Carbamazepine) และยาเฟนิโทอิน (Phenytoin) ก็จะลดฤทธิ์ของยาเบนโซไดอะซีปีนลงได้

ข้อห้ามใช้

  • ห้ามใช้เบนโซไดอะซีปีนร่วมกับแอลกอฮอล์หรือสารสกัดจากฝิ่น เพราะอาจทำให้เสียชีวิตได้
  • ห้ามใช้เบนโซไดอะซีปีนในหญิงมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร เพราะมีอันตรายต่อทารกหรือทำให้ทารกเซื่องซึมและน้ำหนักตัวน้อย

การรักษาผู้ที่ใช้ยาเบนโซไดอะซีปีน

  • กรณีฉุกเฉิน (Acute toxicity)
    • หากมีการกินยาภายใน 1-2 ชั่วโมงที่ผ่านมา แพทย์อาจใช้วิธีล้างท้อง (Gastric lavage) โดยการใส่สายสวนเข้าไปทางจมูกหรือทางปากไปยังช่องท้อง เพื่อเข้าไปล้างสารพิษในกรณีที่กินยาเกินขนาด
    • หากมีการกินยาภายใน 4 ชั่วโมงที่แล้วมา แพทย์อาจให้ผู้ป่วยกินถ่านกัมมันต์ (Activated charcoal) เพื่อป้องกันการดูดซึมของยา
    • กินยาถอนพิษชื่อ ยาฟลูมาซีนิล (Flumazenil) ที่ออกฤทธิ์ตรงข้ามกับยาเบนโซไดอะซีปีน อย่างไรก็ดี วิธีนี้จะใช้ในกรณีที่รุนแรง ทั้งนี้เพราะอาจทำให้ชักและมีอาการถอนยา ดังนั้นโดยทั่วไปจึงมักใช้การเฝ้าระวังผู้ป่วยจนกว่าร่างกายของผู้ป่วยจะขับยาออกเอง
  • กรณีเสพเรื้อรัง (Chronic abuse) จะต้องเลิกยาเบนโซไดอะซีปีนแบบค่อยเป็นค่อยไป ภายใต้การดูแลของแพทย์ ทั้งนี้ เพราะการเลิกแบบทันทีทันใดหรือการหักดิบ (Stopping cold turkey) อาจเป็นอันตรายแก่ชีวิต นอกจากนี้ผู้ที่เสพยายังต้องการการดูเเลสุขภาพจิตด้วย

อนึ่ง กรณีที่พบผู้ใช้ยาเบนโซไดอะซีปีนเกินขนาดให้ปฏิบัติดังนี้

  • โทรศัพท์เรียกรถพยาบาลฉุกเฉิน
  • อยู่กับผู้ป่วย
  • พยายามทำให้ผู้ป่วยตื่น เช่น พาเดินไปรอบๆ พูดคุยกับผู้ป่วย หรือเรียกชื่อผู้ป่วย
  • ถ้าผู้ป่วยหมดสติ ให้นำผู้ป่วยนอนหันข้าง
  • เปิดทางเดินหายใจให้โล่ง หากหยุดหายใจ ให้ช่วยทำให้หายใจ

แหล่งข้อมูล:

  1. Benzodiazepines: Uses, Side Effects, and Risks. http://www.medicalnewstoday.com/articles/262809.php [2017, June 23].
  2. Benzodiazepines (Benzodiazepine Drug Class). http://www.nhs.uk/Conditions/legcrampsunknowncause/Pages/Introduction.aspx [2017, June 23].
  3. Benzodiazepines. http://www.health.nsw.gov.au/mentalhealth/Factsheets/Pages/benzodiazepines.aspx [2017, June 23].
  4. Benzodiazepine Abuse. http://www.webmd.com/mental-health/addiction/benzodiazepine-abuse#1 [2017, June 23].