เท้าแบนๆ (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 26 พฤศจิกายน 2557
- Tweet
ภาวะเท้าแบน (Flat feet / Pes planovalgus / Fallen arches / Pronation of feet / Pes planus) เป็นลักษณะของผู้ที่มีอุ้งเท้าเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย ทำให้พื้นเท้าทั้งหมดแบนแนบไปกับพื้นขณะที่ยืน โดยอาจเป็นมาตั้งแต่วัยเด็ก หรือเกิดขึ้นใหม่หลังจากที่ได้รับบาดเจ็บหรือจากการเสื่อมสภาพไปตามอายุ
เท้าแบนเกิดจากการที่เนื้อเยื่อที่ยึดข้อเท้าหรือเส้นเอ็นหลวม โดยปกติอุ้งเท้าจะเริ่มก่อตัวขึ้นเมื่อเด็กอายุ 2 หรือ 3 ขวบ และจะมีอุ้งเท้าเต็มที่เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ อย่างไรก็ดีในบางคนก็อาจไม่มีอุ้งเท้าเลย
อายุที่มากขึ้น การได้รับบาดเจ็บ หรืออาการเจ็บป่วย อาจทำให้อุ้งเท้าไม่มีการพัฒนาได้ ซึ่งเท้าแบนลักษณะนี้ส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในเท้าข้างใดข้างหนึ่ง
เราสามารถทำการพิสูจน์ว่าเท้าแบนหรือไม่ด้วยวิธีง่ายๆ 3 ขั้นตอน ได้แก่
- ทำให้เท้าเปียกน้ำ
- ยืนบนที่ที่สามารถมองเห็นรอยเท้าได้ เช่น บนพื้นคอนกรีต
- ถอยออกมาแล้วมองที่รอยเท้า หากเห็นรอยเท้าเต็มไม่มีอุ้ง แสดงว่ามีภาวะเท้าแบน
สาเหตุของเท้าแบนในผู้ใหญ่อาจเกิดได้หลายอย่าง แต่ที่พบมากโดยทั่วไปคือ
- มีความผิดปกติตั้งแต่เกิด
- เส้นเอ็นยืดหรือฉีก
- เอ็นที่ยึดหน้าแข้งส่วนหลัง (Posterior tibial tendon = PTT) ถูกทำลายหรือมีการอักเสบ
- กระดูกหักหรืออยู่ผิดที่
- มีปัญหาด้านสุขภาพ เช่น เป็นโรคข้อเสื่อมรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis)
- มีปัญหาเรื่องเส้นประสาท (Nerve problems)
ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการมีภาวะเท้าแบน ได้แก่
- เป็นโรคอ้วน (Obesity)
- เป็นโรคเบาหวาน (Diabetes)
- อายุมากขึ้น
- ตั้งครรภ์
ภาวะเท้าแบนส่วนใหญ่จะไม่ก่อให้เกิดการเจ็บเท้า แต่เท้าแบนอาจก่อให้เกิดปัญหาที่ข้อเท้าและเข่าอาการของเท้าแบนที่พบอาจได้แก่
- เมื่อยขาง่าย
- เจ็บที่อุ้งเท้า
- อุ้งเท้าบวม
- การเคลื่อนไหวเท้าลำบาก
- ปวดหลังและขา
แหล่งข้อมูล
- Flatfeet. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/flatfeet/basics/definition/con-20023429 [2014, November 25].
- Flat feet. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001262.htm [2014, November 25].
- What Are Fallen Arches? http://www.webmd.com/pain-management/what-are-fallen-arches [2014, November 25].