เครื่องยิงฆ่าเซลล์มะเร็ง (ตอนที่ 2)

High-Intensity Focused Ultrasound (HIFU) เป็นการบำบัดด้วยความร้อน (Hyperthermia therapy) โดยการใช้จุดรวมแสง (Focused beams) ให้ทำลายเนื้อเยื่อ ทั้งด้วยระดับความร้อนและระยะเวลาที่แตกต่างกันไป หรือที่เราเรียกกันว่า ปริมาณความร้อน (Thermal dose)

ทั้งนี้ การทำคลื่นเสียงความถี่สูง (Ultrasound) ให้มีความเข้มสูงสามารถทำได้ด้วยวิธี

  • ทางเรขาคณิต เช่น การใช้เลนส์ (Lens) หรือ เครื่องแปรสัญญาณความถี่ทรงโค้งกลม (Spherically curved transducer)
  • การใช้กระแสไฟฟ้า โดยการปรับระดับของธาตุในเครื่องแปรสัญญาณความถี่ (Phased array) ทำให้สามารถบังคับลำแสงไปยังจุดต่างๆ และสามารถแก้ไขความผิดปกติของเนื้อเยื่อต่างๆ ได้

เมื่อเปรียบเทียบกับการรักษามะเร็งในปัจจุบัน เช่น การผ่าตัดเปิด (Open surgery) การให้รังสีรักษา (Radio- therapy หรือการให้เคมีบำบัด (Chemo-therapy) ถือว่าเครื่อง HIFU มีประโยชน์ในแง่ที่เป็นการรักษาที่ไม่รุกราน (Non-invasion) ไม่ก่อไอออน (Non-ionization) และมีผลข้างเคียงน้อยหลังการรักษา โดยมากกว่า 100,000 ราย ที่ได้รับการรักษาทั่วโลกด้วยวิธีนี้ประสบความสำเร็จด้วยดี

การรักษาด้วยเครื่อง HIFU จะทำให้เกิดความเจ็บปวดได้น้อยกว่า รวมทั้งมีค่าใช้จ่ายที่ถูกกว่า ไม่ทิ้งรอยแผลเป็น และสามารถฟื้นตัวได้เร็วกว่าวิธีรักษาปัจจุบัน นอกจากนี้ เราจะไม่พบผลข้างเคียงอย่างที่เห็นได้จากวิธีการรักษาแบบปัจจุบัน เช่น ความเป็นพิษต่อประสาท (Neurotoxic effects) ทำให้เราต้องจำกัดสารเป็นพิษต่อเซลล์ (Cytotoxic agent) ในการให้เคมีบำบัด เช่นเดียวกับการใช้รังสีบำบัด ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายต่อเนื้อเยื่อข้างเคียงได้

จากการทดลองทางคลินิกกับผู้ป่วย 68 ราย ที่โรงพยาบาล Royal Marsden ในลอนดอนพบว่า การรักษามะเร็งตับด้วยเครื่อง HIFU ให้ผลดีกับคนไข้ที่รู้สึกตัวโดยไม่ต้องวางยาสลบ (Anesthesia) หรือยากดประสาท (Sedation) และสามารถกลับบ้านได้เลย

การรักษาเนื้องอกของมดลูก (Uterine fibroids) ด้วยเครื่อง HIFU ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยา (Food and Drug Administration : FDA) สหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. 2547 เป็นการรักษาแบบไม่รุกราน ส่วนใหญ่ผู้ป่วยที่มีเนื้องอกที่กล้ามเนื้อมดลูก จะได้รับประโยชน์จากการรักษานี้และสามารถอยู่ได้ตั้งแต่ 2 ปีขึ้นไป โดยมีผู้ป่วยร้อยละ 16 - 20 ที่ต้องรับการรักษาเพิ่มเติม

การรักษาเนื้องอกชนิดธรรมดาที่ไม่ร้ายแรงก็สามารถรักษาได้ด้วยเครื่อง HIFU เช่น เนื้องอกที่คอ เนื้องอกที่เต้านม เป็นต้น

ส่วนการรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate cancer) ด้วยเครื่อง HIFU เป็นวิธีที่นิยมใช้กันเป็นอันดับต้นๆ โดยส่งคลื่นเสียงความถี่ชนิดเข้มข้นสูงไปทำลายเนื้องอก มีการวางแผนการรักษาด้วยการใช้ภาพอัลตราซาวด์ การรักษาด้วยเครื่อง HIFU ชนิดนี้เป็นการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงที่มีความเข้มสูงผ่านทางทวารหนัก (Transrectal devices) ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ใช้เวลาเพียง 1–3 ชั่วโมง คนไข้ก็สามารถกลับบ้านได้ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าวิธีนี้สามารถลดผลข้างเคียงที่เกิดจากการรักษาด้วยวิธีอื่นได้อย่างดีมาก

แหล่งข้อมูล

  1. High-intensity focused ultrasound. http://en.wikipedia.org/wiki/High-intensity_focused_ultrasound [2013, July 9].
  2. High intensity focused ultrasound in clinical tumor ablation. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3095464/ [2013, July 9].