เข้าครัวกับโภชนากร (โรงพยาบาล) ตอน: โภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังก่อนการบำบัดทดแทนไต Part.2
- โดย อาจารย์พรพิศ เรืองขจร
- 10 ตุลาคม 2558
- Tweet
การให้โภชนบำบัด สามารถชะลอความเสื่อมในหน้าที่การทำงานของไต หากจะสัมฤทธิ์ผลหรือไม่ขึ้นอยู่กับตัวโรคและปัจจัยอื่นๆว่าได้รับการรักษาร่วมด้วยหรือไม่
ผลเสียสำคัญที่อาจเกิดจากการให้โภชนบำบัดในผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง คือ อาจทำให้เกิดภาวะทุพโภชนาการได้ โดยเฉพาะผู้ป่วยไตวายเรื้อรังได้รับการบำบัดทดแทนไตด้วย Dialysis มีภาวะ protein-calorie malnutrition ถึงร้อยละ 40 และ severe malnutrition ร้อยละ 6-8 ในต่างประเทศ ดังนั้นการให้โภชนบำบัดที่ถูกต้องในผุ้ป่วยไตวายเรื้อรัง จึงต้องประเมินภาวะโภชนาการของผู้ป่วยด้วย
ภาวะโภชนาการในผู้ป่วยไตเรื้อรัง มีหลายสาเหตุ การได้รับสารอาหารโปรตีนและพลังงานไม่เพียงพอ นับว่าเป็นสาเหตุสำคัญต่อภาวะซูบผอมทั้งก่อนและหลังการให้บำบัดทดแทนไต อาทิ
- การรับประทานอาหารได้น้อยลง อาจเนื่องจาก anorexia ที่เกิดจากผลของ uremia หรือยาที่รับประทานต่างๆซึ่งมีหลายชนิด อาจมีอาการซึมเศร้า การได้รับคำแนะนำให้ลดปริมาณโปรตีนที่รับประทานลงทำให้ผู้ป่วยไม่กล้าที่จะรับประทาน หรือการให้ยาเสริมในรูปของกรดอะมิโนที่จำเป็นไม่เพียงพอ และผู้ป่วยจะมีปัญหาในการรับรสที่เสียไป โดยเฉพาะรสหวานและรสขม สาเหตุต่างๆล้วนส่งผลต่อการรับประทานอาหารของผู้ป่วยไม่เพียงพอ
- การย่อยสลายโปรตีน (protein break down) ในร่างกายเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจยังไม่ทราบถึงสาเหตุที่แน่ชัดของการลดการสังเคราะห์โปรตีนและเพิ่มการย่อยสลายโปรตีนในร่างกายของผู้ป่วย ซึ่งทำให้เกิดภาวะซูบผอมของกล้ามเนื้อ(muscle wasting)
ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ได้รับรักษาแบบประคับประคองจึงพร้อมที่จะเกิดภาวะซูบผอมได้ตลอดเวลา โดยเฉพาะผู้ป่วยที่เกิดภาวะแทรกซ้อนทางโรคติดเชื้อ หลังจากที่ผู้ป่วยได้รับการบำบัดทดแทนไตด้วยวิธีdialysis อุบัติการณ์ของ overt malnutritionอาจมีเพิ่มได้อีกจึงควรได้รับการติดตามและประเมินภาวะโภชนาการเป็นระยะ.
บรรณานุกรม
- ชวลิต รัตนกุล .การดัดแปลงอาหารสำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง. การอบรมแนวทางในการให้คำปรึกษาด้านโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยในโรงพยาบาล ; วันที่ 29 - 31 กรกฏาคม 2552 ; โรงพยาบาลราชวิถี. กรุงเทพฯ
- ประเสริฐ ธนกิจจารุ .โภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง. การอบรมแนวทางในการให้คำปรึกษาด้านโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยในโรงพยาบาล ; วันที่ 29 - 31 กรกฏาคม 2552 ; โรงพยาบาลราชวิถี. กรุงเทพฯ
- อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์ . Nutrition in Acute Kidney Injury. โภชนศาสตร์ทางคลินิก;2553.สำนักพิมพ์กรุงเทพเวชสาร.กรุงเทพฯ.