เกาต์กำเริบ (ตอนที่ 1)

เกาต์กำเริบ

ผศ.พญ.อัจฉรา กุลวิสุทธิ์ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล อธิบายว่า โรคเกาต์ เป็นโรคข้อซึ่งเกิดจากภาวะกรดยูริกในเลือดสูงเป็นระยะเวลานานจนตกตะกอนทำให้เกิดโรคข้ออักเสบ ซึ่งโรคนี้รักษาหายขาดได้ หากได้รับการดูแลรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมและต่อเนื่อง

โดยอาการของโรค แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ

ระยะข้ออักเสบเฉียบพลัน มักเกิดที่ข้อหัวแม่เท้าหรือข้อเท้า ข้อจะปวดบวมแดงรุนแรงใน 24 ชั่วโมงแรก หากไม่รักษาสามารถหายได้เองใน 5-7 วัน และส่วนใหญ่จะเป็นซ้ำๆ

ระยะไม่มีอาการ หลังจากข้ออักเสบหาย ผู้ป่วยจะไม่มีอาการใดๆ

ระยะเรื้อรัง หลังจากมีอาการซ้ำ 3-5 ปี ข้ออักเสบจะมีจำนวนมากขึ้น ลามมาที่ข้ออื่นๆ และเกิดก้อนจากผลึกของกรดยูริกขนาดโตขึ้นเรื่อยๆ อาจแตกเห็นเป็นผงขาวนวลคล้ายชอล์ก

ผศ.พญ.อัจฉรา อธิบายเพิ่มเติมว่า กรดยูริกส่วนใหญ่ร่างกายสร้างเอง มีเพียงส่วนน้อยไม่ถึงร้อยละ 20 ที่ได้รับจากอาหาร คนปกติค่าในเลือดจะอยู่ในระดับไม่เกิน 7 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร ในเพศชายและหญิงวัยหลังหมดประจำเดือน ส่วนหญิงในวัยที่ยังมีประจำเดือนจะมีระดับไม่เกิน 6 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร ค่าที่สูงเกินกว่าระดับดังกล่าวถือว่า มีภาวะกรดยูริกสูง

ภาวะกรดยูริกสูงนี้สัมพันธ์กับ ภาวะอ้วน พันธุกรรมในครอบครัว ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาแอสไพริน และโรคร่วม เช่น ความดันโลหิตสูง อาหารที่มีกรดยูริกสูง และเหล้าเบียร์ ดังนั้น ควรลดน้ำหนักตัว งดเหล้าเบียร์ และลดปริมาณอาหารที่มีกรดยูริกสูงลง

คนที่มีระดับกรดยูริกสูงจนทำให้เกิดโรคมีเพียงร้อยละ 10-20 เท่านั้น โดยเป็นโรคเกาต์ และ/หรือ เป็นนิ่วในไต ทั้งนี้กลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการเท่านั้นที่จำเป็นต้องได้รับการรักษา

ผศ.พญ.อัจฉรา ชี้แจงว่า อาหารที่ทำให้มีกรดยูริกสูงที่สำคัญ ได้แก่ เหล้า เบียร์ เครื่องในสัตว์ เช่น ตับ ไต สมอง และอาหารทะเล นอกจากนี้ยังมีข้อมูลว่าอาหารประเภทที่มีไขมันสูงอย่าง ขนมปัง ขนมเค้ก น้ำหวาน และน้ำผลไม้ที่มีรสหวาน อาจเพิ่มระดับกรดยูริกในเลือดได้

ส่วนสัตว์ปีกและสัตว์เนื้อแดงที่มีปริมาณไขมันน้อย ไม่จำเป็นต้องงด ยกเว้นในผู้ป่วยรายที่มีประวัติว่ามีการกำเริบชัดเจนหลังรับประทานอาหารดังกล่าว

สำหรับอาหารมังสวิรัติและผักส่วนใหญ่มีปริมาณกรดยูริกค่อนข้างน้อย สามารถรับประทานได้ตามปกติ

ผศ.พญ.อัจฉรา กล่าวอีกว่า การรักษาตั้งแต่ระยะแรกของโรคจะได้ผลการรักษาดีมาก หากเริ่มรักษาช้าอาจต้องอาศัยระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือนถึง 1 ปี เพื่อให้ได้ผลดีและก้อนยุบลงข้ออักเสบจะหายได้

แหล่งข้อมูล

1. โรคเกาต์ (Gout). http://manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9590000022307[2016, April 22].