หลับระทม (ตอนที่ 6)

หลับระทม-6

ส่วนการรักษาสามารถทำได้ด้วยการเปลี่ยนนิสัยการนอนและจัดการกับปัญหาที่ทำให้นอนไม่หลับ นอกจากนี้แพทย์อาจแนะนำให้ทำ

  • การปรับเปลี่ยนนิสัยในการนอน (Cognitive behavioral therapy for insomnia = CBT-I) เพื่อช่วยจัดการกับความคิดด้านลบและความกังวลใจที่ทำให้นอนไม่หลับ เช่น
    1. การควบคุมปัจจัยกระตุ้น (Stimulus control therapy) – ที่ทำให้จิตใจไม่ยอมนอน เช่น การฝึกนอนและตื่นให้เป็นเวลา และหลีกเลี่ยงการงีบหลีบ การฝึกใช้ห้องนอนเพื่อการนอนหลับเท่านั้น การออกจากห้องนอนหากนอนไม่หลับภายใน 20 นาที และกลับเข้ามาห้องนอนเมื่อง่วงเท่านั้น
    2. การใช้เทคนิคผ่อนคลาย (Relaxation techniques) – เช่น การผ่อนคลายกล้ามเนื้อแบบต่อเนื่อง (Progressive muscle relaxation) การสนองตอบทางชีวภาพ (Biofeedback) การฝึกหายใจ (Breathing exercises) เพื่อลดความวิตกกังวลเวลานอน ซึ่งการฝึกเหล่านี้จะสามารถช่วยควบคุมการหายใจ การเต้นของหัวใจ ความตึงเครียดของกล้ามเนื้อและอารมณ์ ที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลายได้

[การตอบสนองทางชีวภาพ (Biofeedback): วิธีนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับคนที่อาจไม่ได้ตระหนักว่าตนเองนั้นรู้สึกตึงเครียดเกินกว่าจะหลับลง โดยการวัดกิจกรรมของร่างกาย เช่น อัตราการเต้นของหัวใจ ความดันโลหิต อุณหภูมิของร่างกาย และ ความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ โดยแพทย์จะใช้ข้อมูลที่ได้รับจากเครื่อง Biofeedback มาทำการรักษาโรคต่อไป อย่างการสอนให้คนไข้ทำสมาธิ และการผ่อนคลาย (Relaxation)]

  • การจำกัดการนอน (Sleep restriction) วิธีนี้จะลดเวลาที่นอนในเตียงตอนกลางคืนและหลีกเลี่ยงการงีบหลับในตอนกลางวัน ทำให้มีเวลานอนน้อยลง ร่างกายจะรู้สึกเพลียและสามารถนอนได้ในคืนถัดไป เมื่อการนอนดีขึ้น ก็จะค่อยๆ เพิ่มเวลาที่ใช้นอน
  • การบำบัดโดยมีเจตนาให้เกิดย้อนแย้ง (Paradoxical intention) การรักษานี้จะได้ผลสำหรับคนที่กังวลเรื่องนอนไม่หลับอย่างมาก แทนที่จะกังวลเรื่องไม่ได้หลับได้นอน ก็ให้พยายามที่จะตื่นและไม่นอนให้ได้
  • การรักษาด้วยแสง (Light therapy) – หากรู้สึกง่วงและตื่นเร็วกว่าปกติ อาจใช้แสงช่วยในการปรับนาฬิกาชีวิต
  • การใช้ยา เช่น
    • Eszopiclone
    • Ramelteon
    • Zaleplon
    • Zolpidem

แหล่งข้อมูล:

  1. Insomnia http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/insomnia/home/ovc-20256955 [2017, May 20].
  2. Insomnia https://sleepfoundation.org/insomnia/content/what-causes-insomnia [2017, May 20].
  3. Insomnia: Causes, Symptoms, and Treatments. http://www.medicalnewstoday.com/articles/9155.php [2017, May 20].