หลอดเลือดดำอุดตัน (ตอนที่ 3)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 7 พฤศจิกายน 2561
- Tweet
ภาวะลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำอุดตันมีทั้งที่แสดงอาการหรือไม่แสดงอาการ โดยโรคหลอดเลือดดำลึกอุดตัน (DVT) มักเกิดในบริเวณขาส่วนล่างและต้นขา เกิดที่ด้านใดด้านหนึ่ง ทำให้หลอดเลือดอุดตันและเป็นสาเหตุให้เกิดอาการ
- ปวดขาหรือเจ็บที่ต้นขาหรือน่อง
- ขาบวม (Edema)
- ผิวอุ่น
- ผิวเป็นสีแดง
ส่วนโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด (PE) สามารถทำให้เกิดอาการ
- หายใจลำบาก
- หายใจเร็ว
- เจ็บหน้าอกใต้ซี่โครง (อาจเจ็บมากเมื่อหายใจลึก)
- อัตราหัวใจเต้นเร็ว
- เวียนศีรษะหรือเป็นลม (Passing out)
สำหรับการวินิจฉัยเบื้องต้นอาจทำโดยการตรวจเลือด เจาะเลือดเพื่อตรวจค่าดีไดเมอร์ (D-dimer) ซึ่งเป็นค่าบ่งบอกถึงการมีลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ
ในกรณีหลอดเลือดดำลึกอุดตัน (DVT) ส่วนใหญ่จะใช้การอัลตราซาวด์ที่ขา
ส่วนกรณีลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด (PE) อาจตรวจโดยใช้
- Pulse oximetry - เครื่องวัดออกซิเจนในเลือด โดยใช้เครื่องจับที่นิ้วของผู้ป่วยก็จะสามารถบอกได้ว่าออกซิเจนในร่างกายมีปริมาณเท่าใด หากมีระดับออกซิเจนน้อยก็หมายความว่า อาจมีการอุดตันที่ทำให้ออกซิเจนไม่สามารถผ่านได้
- Arterial blood gas (ABG) - การตรวจระดับก๊าซในเลือดที่ดูค่าความเป็นกรด/เบส และระดับออกซิเจน
- Chest X-ray - การเอ็กซเรย์ปอด
- Ventilation perfusion (V/Q) scan - การดูความสัมพันธ์ระหว่างการหายใจกับเลือดที่ไปเลี้ยงที่ปอด
- Spiral computed tomography – เป็นการทำซีทีสแกนชนิดพิเศษที่สามารถสร้างภาพตัดขวางของปอดได้อย่างชัดเจน
- Pulmonary angiogram - การฉีดสีดูหลอดเลือดปอด ที่แม้จะมีความถูกต้องมากที่สุด แต่มีข้อเสียคือ เป็นหัตถการที่ค่อนข้างจะเจ็บตัว (Invasive)
- Echocardiogram – การตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจที่อาจเป็นผลมาจากการมีลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด
แหล่งข้อมูล:
- What is Venous Thromboembolism (VTE)? http://www.heart.org/en/health-topics/venous-thromboembolism/what-is-venous-thromboembolism-vte [2018, November 6].
- Know Thrombosis: Think venous thromboembolism. http://www.worldthrombosisday.org/issue/vte/ [2018, November 6].
- Venous Thromboembolism (VTE). https://www.webmd.com/dvt/what-is-venous-thromboembolism#1 [2018, November 6].
