สูบมาก ดื่มมาก เสี่ยงมะเร็งช่องปาก (ตอนที่ 3)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 18 สิงหาคม 2561
- Tweet
สำหรับการวินิจฉัยโรคมะเร็งช่องปากสามารถทำได้ด้วยการ
- ตรวจบริเวณปากว่ามีสิ่งผิดปกติหรือไม่ เช่น ฝ้าสีขาว ฝ้าสีแดง เป็นต้น
- การส่องกล้อง (Endoscopy) บริเวณคอและกล่องเสียง
- การตัดเอาเนื้อเยื่อไปตรวจ (Biopsy)
- ภาพวินิจฉัย (Imaging tests) เช่น เอ็กซเรย์ ซีทีสแกน เอ็มอาร์ไอ เพ็ทสแกน
โดยระยะของมะเร็งมักแบ่งเป็น
- ระยะ 0 (Carcinoma in situ / CIS): เป็นมะเร็งระยะแรกๆ ของการเริ่มเป็น
- ระยะที่ 1: ก้อนเนื้อมีขนาดเล็กกว่า 2 เซนติเมตร และยังไม่มีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง
- ระยะที่ 2: ก้อนเนื้อมีขนาด 2-4 เซนติเมตร และยังไม่มีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง
- ระยะที่ 3: ก้อนเนื้อมีขนาดใหญ่กว่า 4 เซนติเมตร แต่ยังไม่มีการแพร่กระจาย หรือมีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง 1 ต่อมที่อยู่ด้านเดียวกับก้อนเนื้อ
- ระยะที่ 4 : มะเร็งกระจายไปยังเนื้อเยื่อรอบปาก ริมฝีปาก และต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง
การรักษาโรคมะเร็งช่องปากขึ้นอยู่กับระยะและบริเวณที่เป็น ตลอดจนถึงสุขภาพโดยรวม ซึ่งการรักษาอาจใช้วิธีเดียวหรือใช้หลายวิธีร่วมกัน เช่น การผ่าตัด รังสีบำบัด เคมีบำบัด โดย
การผ่าตัด (Surgery) อาจทำด้วยการ
- ตัดก้อนเนื้อและบริเวณโดยรอบออก เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีเซลล์มะเร็งหลงเหลืออีก ซึ่งกรณีที่เป็นก้อนเนื้อใหญ่ก็อาจจะมีการตัดบางส่วนของกรามหรือลิ้นออกด้วย
- กรณีที่มะเร็งมีการแพร่กระจายไปยังบริเวณคอ ก็อาจมีการเลาะต่อมน้ำเหลืองและผ่าคอเพื่อเอาเซลล์มะเร็งออก
- การตกแต่งปาก (Reconstruct the mouth) หลังการผ่าตัด เพื่อช่วยให้สามารถพูดและกินได้ ด้วยการปลูกผิวหรือนำกระดูกจากส่วนอื่นมาช่วยตกแต่งหรือมีการใส่ฟันปลอม
รังสีบำบัด (Radiation therapy) ที่มีทั้งการฉายรังสีจากภายนอกเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง และการฝังแร่กัมมันตรังสีในร่างกาย (Brachytherapy) โดยส่วนใหญ่ผู้ป่วยที่เป็นในระยะแรกเริ่มอาจจะรักษาด้วยรังสีบำบัดเพียงอย่างเดียว หรืออาจรักษาร่วมกับการผ่าตัดหรือเคมีบำบัด อย่างไรก็ดี รังสีบำบัดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง ดังนี้
- ฟันผุ
- เจ็บปาก
- เลือดออกที่เหงือก
- กรามแข็ง
- อ่อนเพลีย
- ผิวไหม้
แหล่งข้อมูล:
- What you should know about mouth cancer. https://www.medicalnewstoday.com/articles/165331.php [2018, Aug 17].
- Mouth cancer.https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mouth-cancer/symptoms-causes/syc-20350997 [2018, Aug 17].
- Oral Cancer.https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/o/oral-cancer [2018, Aug 17].
- Mouth and oropharyngeal cancer. https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/mouth-cancer [2018, Aug 17].
