สึกแล้วสึกเลยนะ (ตอนที่ 3)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 13 ตุลาคม 2561
- Tweet
หลักการของฟันสึกเกิดได้จาก
- การเสียดทาน (Attrition) เมื่อฟันกระทบหรือบดกัน เช่น การนอนกัดฟัน (Bruxism) การกัดเค้นเวลาเครียด (Clenching)
- การขัดสี (Abrasion) เมื่อมีการแปรงฟันที่แรงเกินไป การใช้ไหมขัดฟันไม่ถูกวิธี การกัดของแข็ง เช่น กัดเล็บ ฝาขวด ปากกา หรือ การเคี้ยวใบยาสูบ
- การสึกแอปแฟรกชัน (Abfraction) เมื่อมีการแตกหักที่ฟัน เช่น ฟันงอ
- การสึกกร่อน (Corrosion) จากกรดที่อยู่ในสารเคมี เช่น ยา Aspirin วิตามินซีเม็ด การอาเจียนจากโรคบูลิเมียหรือโรคล้วงคอ (Bulimia) หรือโรคพิษสุราเรื้อรัง (Alcoholism)
ส่วนสาเหตุของฟันสึก อาจเกิดได้จาก
- ดื่มน้ำอัดลมมากไป (มีกรดฟอสฟอริกและกรดกรดซิตริก)
- ดื่มน้ำผลไม้ (กรดบางชนิดในผลไม้มีฤทธิ์กัดกร่อน)
- ปากแห้งหรือมีน้ำลายน้อย (Xerostomia)
- กินอาหารที่มีน้ำตาลและแป้ง (Starches) มาก
- เป็นโรคกรดไหลย้อน (Acid reflux disease = GERD)
- มีปัญหาเรื่องระบบทางเดินอาหาร (Gastrointestinal problem)
- กินยาบางชนิด เช่น ยา Aspirin ยา Antihistamines
- พันธุกรรม (Genetics)
- ปัจจัยสภาพแวดล้อม เช่น ความเครียด
หรือกรณีที่แบ่งเป็นสาเหตุภายในและภายนอก
สาเหตุภายใน (Intrinsic Causes) ของฟันสึกมากจากการที่มีกรดกระเพาะ (Gastric acids) เข้าไปในช่องปากมากกว่าปริมาณที่น้ำลายจะดูแลได้เป็นเวลาหลายสัปดาห์ถึงหลายเดือน โดยกรดอาจเกิดจาก
o โรคกรดไหลย้อน (Gastroesophageal reflux)
o โรคบูลิเมีย เนอโวซา (Bulimia nervosa) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า โรคล้วงคอ [เป็นภาวะความผิดปกติในเรื่องของการกินอาหาร โดยเป็นความผิดปกติที่มีลักษณะเป็นวงจรที่เริ่มจากการกินอาหารปริมาณมากในช่วงเวลาสั้นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารที่มีแคลอรีสูง แล้วตามด้วยการพยายามกำจัดอาหารที่เพิ่งกินเข้าไปนั้น ด้วยการทำให้ตัวเองอาเจียนและ/หรือการใช้ยา เช่น ยาระบาย ยาขับปัสสาวะ ยาบ้า ซึ่งผู้ที่เป็น Bulimia มักจะเป็นหญิงสาวในช่วงวัยรุ่นตอนปลายถึงช่วงวัยยี่สิบต้นๆ]
o โรคพิษสุราเรื้อรัง (Chronic Alcoholism) ที่มีการอาเจียนและสำรอก
o การตั้งครรภ์ (Pregnancy) เพราะการเพิ่มแรงกดในช่องท้องระหว่างการตั้งครรภ์อาจทำให้มีกรดเพิ่ม มีอาการแพ้ท้องอย่างรุนแรง (Hyperemesis gravidarum)
o เป็นโรคบางชนิดที่ทำให้ต่อมน้ำลายแห้ง เช่น กลุ่มอาการโจเกรน (Sjogren's syndrome)
แหล่งข้อมูล:
- Dental erosion. https://www.dentalhealth.org/dental-erosion [2018, October 11].
- Causes & Treatment of Tooth Erosion. https://gpdentalpartners.com.au/education/causes-treatment-of-tooth-erosion/ [2018, October 11].
- Dental Erosion. https://www.ada.org/en/member-center/oral-health-topics/dental-erosion [2018, October 11].
- Tooth Enamel Erosion and Restoration. https://www.webmd.com/oral-health/guide/tooth-enamel-erosion-restoration#1 [2018, October 11].