สาระน่ารู้จากหมอตา ตอน ต้อหินเฉียบพลัน(Acute glaucoma)/ต้อหินมุมปิด(Closed angle glaucoma)

สาระน่ารู้จากหมอตา

ต้อหินเฉียบพลัน อาจเรียกอีกอย่างว่า ต้อหินมุมปิด เป็นการเรียกตามลักษณะกายวิภาคของเหตุที่ทำให้ความดันตาขึ้นสูงจากการที่มีมุมที่เกิดขึ้นระหว่างตาดำ (กระจกตา) ทำกับม่านตาปิดลง คือ ตาดำ (บริเวณขอบ) แนบชิดกับม่านตาบริเวณขอบ ซึ่งมักจะเกิดในผู้ที่มีมุมนี้แคบ กล่าวคือ มุมที่เกิดขึ้นระหว่างตาดำกับขอบม่านตาคนทั่วไปมีได้ตั้งแต่ 10 – 40 องศา ผู้ที่เป็นต้อหินชนิดนี้มักจะมีมุมนี้อยู่ที่ 10 – 20 องศาหากผู้ใดมีมุมนี้ 30 – 40 องศา โอกาสที่มุมนี้จะปิดจึงเป็นไปได้น้อยมาก และที่เรียกต้อหินชนิดนี้ว่า ต้อหินเฉียบพลันเป็นการเรียกตามอาการของผู้ป่วยที่มีความดันตาขึ้นสูงอย่างฉับพลัน กล่าวคือ ค่าปกติ 10 – 20 มม ปรอท เกิดความดันขึ้นเป็น 40 – 50 มม ปรอท ทันที ทำให้มีอาการปวดตาอย่างฉับพลัน

ต้อหินเฉียบพลัน เป็นต้อหินที่มักพบในเพศหญิงมากกว่าชาย ในผู้สูงอายุ เพราะดวงตาผู้หญิงมักมีขนาดเล็กกว่า

อาการของโรคนี้ ได้แก่

1. ปวดตา

2. ตามัว

3. ตาแดง

ต้อหินเฉียบพลัน เป็นโรคที่ถือว่าต้องรับการรักษาด่วน ถ้ารอช้าอาจจะรักษาไม่ทันทำให้ตามัวมากขึ้นจนตาบอด โดยรักษาไม่ได้เลย (สายตาไม่กลับคืน) ซ้ำร้ายบางคนตาบอดแล้วยังคงไว้ถึงความเจ็บปวด ตาแดง ทรมานผู้ป่วยไปอีกนาน

หากมีหญิงสูงอายุในบ้านมีอาการ 3 ประการดังกล่าวข้างต้นไม่ควรรอช้า ควรรีบ ไปพบจักษุแพทย์ทันที ซึ่งจะต้องลดความดันตาโดยด่วนด้วยยารับประทาน ยาฉีดเข้าหลอดเลือด ยาหยอด ตลอดจนระบายน้ำในตาออก โดยการเจาะ ตามด้วยการรักษาด้วยแสงเลเซอร์ โรคก็จะหายขาด หากผู้ป่วยมาช้าเกินไปการรักษาดังกล่าวข้างต้นอาจไม่เพียงพอ คือ ไม่สามารถลดความดันตาลงมาปกติได้ เพียงแต่ลดลงบ้าง อาจจำเป็นต้องหยอดยาลดความดันตาช่วยไปตลอดชีวิต หรือบางรายตามด้วยการผ่าตัดตลอดจนบางรายประสาทตาถูกทำลายหมด ตาบอดโดยไม่มีวิธีแก้ไข

อย่างไรก็ตามต้อหินเฉียบพลันนี้ แม้จะเกิดขึ้นเอง มีอาการที่รุนแรงและอาจสูญเสียสายตา มีข้อสังเกตที่จะรีบให้การป้องกันหรือรักษาก่อนหรือไม่ อาการเตือนหรือลักษณะบางอย่างที่บ่งว่ามีแนวโน้มจะเกิดต้อหินชนิดนี้ ที่ควรปรึกษาจักษุแพทย์แต่เนิ่นๆ ได้แก่

  1. มีประวัติต้อหินนี้ในครอบครัว
  2. มีช่องหน้าตาหรือมุมตาแคบ ซึ่งอาจตรวจพบโดยแพทย์และแนะนำให้ป้องกันด้วยการยิงแสงเลเซอร์
  3. ผู้มีมุมตาแคบ แต่ต้องรับการตรวจจอตาเป็นระยะๆ แพทย์มักจะแนะนำให้ยิงแสงเลเซอร์ป้องกันต้อหินเฉียบพลัน
  4. มีอาการเตือนเป็นระยะ ได้แก่ ปวดตา ปวดศีรษะ เวลาใช้สายตามากๆ ตกเย็นมักจะปวดศีรษะ ปวดตาร่วมกับตาพร่ามัวเป็นสีรุ้งรอบดวงไฟ เป็นๆ หายๆ เป็นต้น