ยาฝังคุมกำเนิด (ตอนที่ 2)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 18 กรกฎาคม 2561
  • Tweet
ยาฝังคุมกำเนิด-2

      

      โดยหลักการทำงานของยาฝังคุมกำเนิด ก็คือ การระงับไม่ให้มีการตกไข่ (Ovulation) ในแต่ละเดือน และ

  • ทำให้ปากมดลูก (Cervix) มีเมือกหนาเพื่อไม่ให้ตัวอสุจิ (Sperm) เข้าผสมกับไข่ได้
  • ทำให้ผนังมดลูกบางเพื่อไม่ให้ไข่เกาะติด

      ซึ่งการฝังยาคุมกำเนิดสามารถทำได้ในผู้หญิงทุกวัย จนถึงวัยหมดประจำเดือน (Menopause) โดยยาแต่ละตัวมีอายุนาน 3-5 ปี จึงค่อยเปลี่ยนใหม่

      อย่างไรก็ดี ยาฝังคุมกำเนิดอาจใช้ไม่ได้ผลดีนักกับผู้หญิงที่มีดัชนีมวลกาย (Body mass index = BMI) มากกว่า 30

      สำหรับขั้นตอนการฝังยาคุมกำเนิดจะใช้เวลาไม่นานนัก โดยให้ผู้ที่ต้องการฝัง นอนงอข้อศอกขึ้นให้ใกล้ศีรษะ ขั้นแรกแพทย์จะทำความสะอาดผิวหนังด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ แล้วจึงฉีดยาชาเฉพาะที่ไปที่บริเวณใต้ท้องแขนที่จะฝังยาเข้าไป (ระหว่างมัดกล้ามเนื้อไบเซพ (Biceps) ที่อยู่ด้านบน และมัดกล้ามเนื้อไตรเซพ (Triceps) ที่อยู่ด้านล่างของท้องแขน)

      จากนั้นแพทย์จะใช้เข็มนำเปิดแผล แล้วสอดใส่แท่งตัวนำหลอดยาที่มียาบรรจุอยู่เข้าไปในเข็มนำนี้ หลังจากใส่หลอดยาเข้าไปเรียบร้อยแล้ว (1 หรือ 2 แท่งตามแต่ชนิดของยา) ก็จะถอนแท่งนำยาและเข็มนำออก ทำการปิดปากแผลโดยไม่ต้องเย็บแผล ด้วยพลาสเตอร์เล็ก ๆ ตามด้วยผ้าพันแผลพันทับอีกชั้นหนึ่ง

      โดยพันทิ้งไว้ประมาณ 24 ชั่วโมง เพื่อช่วยหยุดจุดเลือดออกต่างๆ และแพทย์จะให้ยาแก้ปวดไปรับประทานหากมีอาการปวดแผล ในวันรุ่งขึ้นอาจพบมีรอยช้ำที่แขนได้เล็กน้อยซึ่งจะค่อยๆ หายไปเอง

      ทั้งนี้ หากพบว่ามีอาการดังต่อไปนี้ ให้ไปพบแพทย์

  • เต้านมเป็นก้อน
  • เลือดออกทางช่องคลองมากและนาน
  • มีอาการเส้นเลือดขอดที่ขา เช่น ปวดและบวมที่น่อง
  • มีอาการดีซ่าน เช่น ผิวหรือตาสีเหลือง
  • มีอาการติดเชื้อบริเวณแผล เช่น บวม แดง

      หรือแพทย์อาจแนะนำให้เอายาที่ฝังออกก่อนกำหนด หากพบว่ามีอาการ

  • ไมเกรนเห็นแสง (Aura)
  • เป็นโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดสมอง
  • มีความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้
  • เป็นดีซ่าน
  • ซึมเศร้าหดหู่

แหล่งข้อมูล:

  1. Contraceptive implant. http://www.familyplanning.org.nz/advice/contraception/contraceptive-implant [2018, July 17].
  2. Contraceptive implant. https://sexwise.fpa.org.uk/contraception/contraceptive-implant [2018, July 17].
  3. Contraceptive implant. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/contraceptive-implant/about/pac-20393619 [2018, July 17].