ยาทำแท้ง ใกล้แจ้งเกิดแล้ว (ตอนที่ 2)

นพ.กิตติพงศ์ แซ่เจ็ง ผู้อำนวยการสำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย สธ. ระบุว่า การขึ้นทะเบียนยายุติการตั้งครรภ์โดยไม่พร้อมกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีความคืบหน้าไปมาก เพราะทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องเห็นตรงกันว่ามีความจำเป็น โดยขณะนี้อยู่ในช่วงของการศึกษาวิจัยระบบการให้ประชาชนเข้าถึงยาตัวดังกล่าว ซึ่งมีโรงพยาบาล 4 แห่งเข้าร่วมโครงการนำร่องใช้ยาไมโซพรอสตอล (Misoprostol) และมิฟิพลิสโตน (Mifepristone) ซึ่งเป็นยายุติการตั้งครรภ์

ผอ.สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์กล่าวว่า "อยากให้มองว่าการใช้ยายุติการตั้งครรภ์ไม่พร้อม ไม่ใช่วิธีการเปิดให้มีการทำแท้งเสรี แต่หากเป็นข้อเสนอทางเลือกขององค์การอนามัยโลก ที่แนะนำวิธีการที่ปลอดภัยมากยิ่งขึ้น โดยข้อกำหนดการใช้ต้องเป็นไปตามกฎหมายยุติการตั้งครรภ์โดยไม่พร้อมในแบบหัตถการ หรือการขูดและดูดมดลูกเหมือนเดิม เพียงแต่การใช้ยาจะทำให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงกว่า"

การแท้งเองคือการแท้งที่เกิดขึ้นโดยไม่เจตนา โดยมดลูกขับทารกในครรภ์ (Embryo) ออกก่อนอายุครรภ์ครบ 20 หรือ 22 สัปดาห์ การตั้งครรภ์ที่สิ้นสุดก่อน 37 สัปดาห์ และเกิดรอดเป็นทารกเรียกว่า “การคลอดก่อนกำหนด” แต่หากทารกในครรภ์เสียชีวิตในขณะคลอดหรือก่อนคลอดจะเรียกว่า “ทารกตายคลอด” ประมาณ 30–50% ของการปฏิสนธิอยู่รอดถึง 3 เดือนแรก

ส่วนที่เหลือแท้งไปตั้งแต่ผู้หญิงยังไม่ทราบว่าตนตั้งครรภ์ และมีการตั้งครรภ์หลายครั้งที่แท้งไปก่อนที่แพทย์จะตรวจพบทารกในครรภ์ การตั้งครรภ์ที่ตรวจพบแล้วจะสิ้นสุดด้วยการแท้งเองถึง 15–30% ตามสุขภาพและอายุของสตรีที่ตั้งครรภ์ สาเหตุการแท้งเองส่วนใหญ่ (50%) ในช่วง 3 เดือนแรก คือ ความผิดปกติของโครโมโซม (Chromosome) ของทารกในครรภ์

ส่วนสาเหตุอื่นๆ ในมารดาได้แก่ โรคทางระบบหลอดเลือด เบาหวาน ความผิดปกติของฮอร์โมน การติดเชื้อ และความผิดปกติของมดลูก ปัจจัยเสี่ยงสำคัญในการแท้งเองได้แก่ การมีประวัติการตั้งครรภ์เมื่ออายุมากและประวัติการแท้งเองในอดีต นอกจากนี้ การแท้งเองอาจจะเกิดจากอุบัติเหตุต่อร่างกายหรือความเครียดและการจงใจทำลายทารกในครรภ์

ในระยะ 12 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ วิธีการทำแท้งที่พบบ่อยที่สุดคือการใช้เครื่องสุญญากาศดูดทารกในครรภ์พร้อมรกออกด้วยมือ (Manual vacuum aspiration: MVA) และเยื่อหุ้มด้วยกระบอกฉีดยา ซึ่งสามารถนำไปใช้ได้ในการตั้งครรภ์ระยะต้นๆ โดยไม่ต้องขยายขนาดปากมดลูก ส่วนวิธีการใช้เครื่องดูดสุญญากาศไฟฟ้า (Electric vacuum aspiration: EVA) จะคล้ายกัน ต่างเพียงกลไกการดูดเท่านั้นเอง

การทำแท้งในอายุครรภ์ 15–26 สัปดาห์ใช้วิธีถ่างขยายปากมดลูก แล้วถ่ายทารกในครรภ์ออก (Dilation and evacuation: D&E) โดยการถ่างขยายปากมดลูกแล้วใช้เครื่องมือทางศัลยกรรมหรือเครื่องดูด ดูดทารกในครรภ์ออก หรือใช้วิธีถ่างขยายปากมดลูกแล้วขูดมดลูก (Dilation and curettage: D&C) ซึ่งคือการทำให้ผนังมดลูกเกลี้ยงด้วยเครื่องมือขูดและเป็นวิธีการที่ได้รับความนิยมรองลงมาในการทำแท้งด้วยศัลยกรรม

วิธีนี้เป็นหัตการพื้นฐานทางนรีเวชวิทยา (Gynecology) เพื่อจุดมุ่งหมายต่างๆ อาทิ การเก็บเยื่อบุโพรงมดลูกเพื่อส่งตรวจคัดกรองมะร็งเยื่อบุโพรงมดลูก เพื่อวินิจฉัยภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด และเพื่อทำแท้ง โดยองค์การอนามัยโลก (World Health Organization: WHO) แนะนำให้ใช้วิธีการขูดมดลูกเฉพาะเมื่อไม่มีเครื่องดูดสุญญากาศด้วยมือเท่านั้น

แหล่งข้อมูล:

  1. ไฟเขียวใช้ยายุติท้องไม่พร้อมได้ผลดีกว่ากินยาคุมฉุกเฉิน-ทำแท้ง/เริ่ม4รพ. http://www.thaihealth.or.th/healthcontent/news/27049 [2012, March 10].
  2. Medical abortion. http://en.wikipedia.org/wiki/Medical_abortion [2012, March 10].
  3. การทำแท้ง http://th.wikipedia.org/wiki/การทำแท้ง [2012, March 10].