มะเร็งของหนูน้อย (ตอนที่ 9 ตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 22 พฤษภาคม 2558
  • Tweet
มะเร็งของหนูน้อย

โดยยาเคมีบำบัดที่ชื่อ Bleomycin ก็สามารถก่อให้เกิดปัญหากับปอดได้ โดยเฉพาะการเกิดพังผืด (Fibrosis) และปอดอักเสบ (Pneumonitis)

ทั้งนี้บางคนอาจไม่ปรากฏอาการ แต่บางคนอาจมีปัญหาหลังการรักษาไม่นาน ดังนั้น จึงควรติดตามผลการรักษากับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ และควรหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่

ปัญหาต่อฟัน – เคมีบำบัดหรือรังสีบำบัดในบริเวณฟันและขากรรไกรอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงในภายหลัง ซึ่งส่วนใหญ่เกิดกับเด็กที่ทำการรักษาก่อนอายุ 5 ปี โดยมีผลดังนี้

  • ฟันมีขนาดเล็กหรือมีรูปร่างผิดปกติ
  • มีโอกาสในการเกิดหินปูนสูง
  • ไวต่ออาหารร้อนหรือเย็น
  • เป็นโรคเหงือก
  • รากฟันสั้น (ทำให้ฟันหลุดง่าย)

ปัญหาต่อการเติบโตและพัฒนาการ – การเจริญเติบโตช้าเป็นปัญหาทั่วไปของเด็กที่อยู่ระหว่างการรักษามะเร็ง แต่หลังการรักษาก็จะเข้าสู่กระบวนการเติบโตปกติ อย่างไรก็ดีด้วยผลข้างเคียงของยาก็อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงในระยะยาวได้

รังสีบำบัดและแม้แต่การผ่าตัดบริเวณศีรษะและคอ ก็อาจมีผลกระทบต่อต่อมใต้สมอง (Pituitary gland) ซึ่งเกี่ยวข้องกับระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine system) ซึ่งบางครั้งจะมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการได้ เพราะระบบต่อมไร้ท่อประกอบด้วยกลุ่มต่อมต่างๆ ที่มีผลต่อการทำงานของร่างกาย เช่น ต่อมใต้สมอง ต่อมไทรอยด์ ต่อมหมวกไต (Adrenal) ลูกอัณฑะ (Testicles) ของเพศชาย และรังไข่ (Ovaries) ของเพศหญิง

ฮอร์โมนที่เปลี่ยนเพราะต่อมไร้ท่อถูกทำลายจะมีผลต่อกระดูก ความสูง และการพัฒนาการทางเพศในวัยเริ่มหนุ่มสาว ทั้งนี้เด็กที่มีอายุน้อยมักจะได้รับผลกระทบนี้มากกว่า ทำให้เห็นถึงการเจริญเติบโตที่ช้าที่มักเกิดขึ้นในระยะเวลา 5 ปี ของการรักษา

การรักษาด้วยรังสีบำบัดและเคมีบำบัดอาจทำให้การผลิตอสุจิในเพศชายลดลง เพราะเซลล์ในลูกอัณฑะ (Testicle) ถูกทำลาย และอาจมีผลต่อรังไข่ในเพศหญิงที่จะทำให้การเริ่มมีประจำเดือนคลาดเคลื่อนเร็วหรือช้ากว่าปกติ และเข้าสู่วัยหมดประจำเดือนเร็วกว่าปกติ (Early menopause) นอกจากนี้การเปลี่ยนแปลงของมดลูกที่เล็กลงทำให้มีโอกาสแท้ง คลอดก่อนกำหนด และมีโอกาสในการเจริญพันธุ์ที่ลดลง

การติดตามผลการรักษา (Follow-up care) เป็นสิ่งสำคัญของการรักษาโรคมะเร็งในเด็ก พ่อแม่ควรเข้าใจถึงวิธีการรักษาและผลกระทบของการรักษาที่มีต่อเด็กเมื่อเขาเติบโตขึ้น และควรติดตามการรักษากับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ

อย่างไรก็ดี ถึงแม้จะมีกุมารแพทย์ที่ดี แต่การดูแลและสังเกตอาการผิดปกติของลูกโดยพ่อแม่ผู้ปกครองเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพื่อช่วยให้การวินิจฉัยและการรักษาทำได้อย่างมีประสิทธิผล

แหล่งข้อมูล

  1. Cancer in Children. http://www.cancer.org/cancer/cancerinchildren/ [2015, May 21].
  2. Signs of Childhood Cancer. http://www.ped-onc.org/diseases/SOCC.html [2015, May 21].