มองโรค(โลก)แบบหมอสมศักดิ์ ตอน: ปวดหัวหอย

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 3 กันยายน 2556
  • Tweet

อาการปวดหัว เป็นอาการที่พบบ่อยที่สุดเมื่อผมออกตรวจผู้ป่วยในแต่ละวัน ผมมั่นใจว่าทุกคนคงต้องเคยมีอาการปวดศีรษะ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วมักเป็นอาการปวดศีรษะจากความเครียดหรือปวดศีรษะไมเกรน มีเพียงส่วนน้อยที่เกิดจากสาเหตุที่รุนแรง สาเหตุของการปวดศีรษะหนึ่งที่พบบ่อยในผู้ป่วยภาคอีสานคือ ปวดหัวหอย

ปวดหัวหอย คืออะไร โรคปวดหัวหอยมีชื่อทางการแพทย์ว่า eosinophilic meningitis (อีโอซิโนฟิลิค มินิงไจติส) เกิดจากการติดเชื้อพยาธิปอดหนู ซึ่งวงจรชีวิตส่วนหนึ่งอยู่ในหอย เมื่อคนเรานำหอยมาทานโดยไม่ปรุงให้สุกก่อน ก็ได้รับเชื้อพยาธิดังกล่าวเข้าไปในร่างกาย และเชื้อพยาธินี้จะไปทำให้มีการอักเสบของเยื่อหุ้มสมอง ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดศีรษะรุนแรง ไม่สามารถก้มคอให้คางมาชิดหน้าอกได้

วันหนึ่งมีผู้ป่วยชาวต่างชาติมาพบผมมีอาการปวดศีรษะ และสงสัยว่าตนเองจะเป็นโรคปวดหัวหอย เพราะมีอาการปวดศีรษะมา 2 วัน โดยมีอาการหลังจากไปทานหอยมา ผมค่อนข้างแปลกใจมากเพราะไม่เคยพบว่ามีฝรั่งเป็นโรคนี้มาก่อน เพราะฝรั่งที่มาอยู่ที่ภาคอีสานก็ไม่นิยมทานหอยที่ปรุงไม่สุก ก็เลยถามอาการโดยละเอียด ปรากฏว่าอาการปวดนั้นเข้าได้กับปวดศีรษะไมเกรนมากที่สุด ไม่น่าจะเป็นโรคปวดหัวหอย แล้วทำไมฝรั่งคนนี้จึงคิดว่าตนเองปวดหัวหอย ผมจึงได้สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ได้ความครับ คือ ฝรั่งคนนี้ได้ไปทานหอยนางรมใส่มะนาวเมื่อ 1 สัปดาห์ก่อน หลังจากนั้นก็มีอาการปวดศีรษะ พอไปเล่าอาการให้เพื่อนคนไทยฟังว่ามีอาการปวดศีรษะ เพื่อนคนไทยบอกว่า คนในบ้านนี้ถ้าปวดหัว ส่วนใหญ่ก็มีสาเหตุจากปวดหัวหอยเพราะทุกคนทานหอยดิบ แล้วฝรั่งคนนี้ก็ทานหอยด้วย ดังนั้น ต้องเป็นโรคปวดหัวหอยแน่ๆ

ผมเลยต้องอธิบายให้ผู้ป่วยและเพื่อนคนไทยทราบว่าหอยที่ทำให้เกิดปวดหัวหอยนั้น ต้องเป็นหอยน้ำจืดไม่ใช่หอยนางรม และให้การรักษาปวดศีรษะไมเกรน อาการก็ดีขึ้น เกือบไปแล้วหอยเป็นเหตุ