มองโรค(โลก)แบบหมอสมศักดิ์ ตอน: ปวดศีรษะไมเกรน....ถูกตัดขา

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 19 สิงหาคม 2556
  • Tweet

มีการกล่าวไว้ว่า “ทุกคนเกิดมาต้องเคยปวดหัว” เป็นจริงแน่นอนครับ เพราะอาการปวดหัวนั้นสามารถเกิดได้ในทุกเพศ ทุกวัย สาเหตุก็มีหลากหลาย ทั้งสาเหตุในสมอง โรคทางกายอื่นๆ หรือเกิดจากสาเหตุทางจิตใจ จากปัญหาสังคมต่างๆ มากมาย สาเหตุหนึ่งที่พบบ่อยคือ ปวดศีรษะไมเกรน

ปวดศีรษะไมเกรน เป็นโรคปวดศีรษะที่พบบ่อยมาก พบในผู้หญิงมากว่าผู้ชาย อาการสำคัญคือปวดตุ้บๆ บริเวณขมับข้างใดข้างหนึ่ง บางคนมีอาการมองเห็นผิดปกตินำมาก่อนปวดศีรษะ บางคนมีอาการอาเจียนด้วย อาการปวดศีรษะจะเป็นๆ หายๆ ทุกครั้งที่เป็นก็จะไปซื้อยาแก้ปวดไมเกรนมาทาน ยาดังกล่าวมีชื่อว่า คาร์เฟอร์ก๊อต (Cafergot) และเมื่อทานแล้วอาการปวดศีรษะก็ดีขึ้น คนทั่วไปรู้จักโรคปวดศีรษะไมเกรนดีในระดับหนึ่ง แต่ที่สำคัญคือความเข้าใจผิดว่า อาการปวดศีรษะไมเกรน ยาที่ใช้รักษาคือ คาร์เฟอร์ก๊อต และเป็นโรคที่รักษาไม่หาย ผมมีเรื่องที่จะเล่าให้ฟังเป็นอุทาหรณ์เกี่ยวกับปวดศีรษะไมเกรน

ผู้ป่วยหญิงอายุ 20 ปี มีโรคประจำตัวติดเชื้อ เอช ไอ วี ทานยาต้านไวรัส 1 สัปดาห์ก่อนมีอาการปวดศีรษะบริเวณขมับซ้าย จึงไปซื้อยาคาร์เฟอร์ก๊อตมาทาน ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง นาน 2 วัน อาการปวดศีรษะดีขึ้น แต่ปวดที่ขาและเท้า 2 ข้าง และขาสีคล้ำขึ้น ปวดขารุนแรงมากจึงมาโรงพยาบาล

แพทย์ตรวจพบว่าขา 2 ข้างคลำชีพจรไม่ได้ น่าจะเกิดจากเลือดมาเลี้ยงที่ขาทั้ง 2 ข้างไม่ได้แบบเฉียบพลัน ตรวจร่างกายไม่พบความผิดปกติของหัวใจและระบบอื่นๆ

หลอดเลือดที่ขาทั้งสองข้างตีบตันเกิดจากอะไร เมื่อทบทวนจากประวัติก็น่าจะเกิดจากการทานยาคาร์เฟอร์ก๊อตร่วมกับยาต้านไวรัส เพราะยาต้านไวรัสจะตีกับยาคาร์เฟอร์ก๊อต ทำให้ยาคาร์เฟอร์ก๊อตมีระดับสูงขึ้นมาก ยาดังกล่าวออกฤทธิ์ทำให้หลอดเลือดแดงหดตัวอย่างแรง จนเลือดมาเลี้ยงที่ขาไม่ได้ สุดท้ายผู้ป่วยต้องถูกตัดขาทั้ง 2 ข้าง เรื่องนี้จะไม่เกิดขึ้นเลยถ้าการใช้ยานั้น ผู้ใช้มีความรู้เบื้องต้นหรือมีการควบคุมการใช้ยาที่เหมาะสม

สิ่งที่อยากบอกคือ อาการปวดศีรษะเป็นอาการที่พบบ่อย ซึ่งเราควรต้องพบแพทย์เพื่อให้การวินิจฉัยโรคและให้การรักษาที่เหมาะสม การซื้อยาทานเองต้องมีความระมัดระวังอย่างยิ่ง โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวต้องยิ่งระวังมากยิ่งขึ้

หมายเหตุ: การรักษาโรคปวดศีรษะไมเกรนนั้นประกอบด้วยการใช้ยาแก้ปวด และการใช้ยาเพื่อป้องกันการมีอาการปวดศีรษะซ้ำ การรักษาด้วยการทานยาป้องกัน สามารถทำให้อาการปวดศีรษะไมเกรนหายได้ การใช้ยาแก้ปวดไมเกรนนั้นไม่ควรใช้ยาเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง เพราะอาจก่อให้เกิดอาการปวดศีรษะจากการใช้ยาแก้ปวดเกินขนาดได้ และการซื้อยาแก้ปวดหรือยาชนิดใดก็ตามมาใช้ ในกรณีที่มีโรคประจำตัวอยู่และใช้ยาประจำ ต้องระมัดระวังการตีกันของยา/ปฏิกิริยาระหว่างยา (drug interaction) ที่ได้เข้าไปใหม่