พาราเซตามอล ยาเดียวในดวงใจ (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 27 กุมภาพันธ์ 2560
- Tweet
“ยาพาราเซตามอล” ยาสามัญประจำบ้าน ที่ใครๆ จะต้องนึกถึงเป็นลำดับแรก เพราะยาชนิดดังกล่าวเป็นยาที่สามารถใช้ได้ง่าย มีผลข้างเคียงน้อย สามารถใช้ได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ และช่วยลดอาการเจ็บปวดเบื้องต้น
ถึงแม้ว่าการกินยาพาราเซตามอลนี้ จะช่วยสามารถคลายความเจ็บปวดไปได้ แต่หากกินในปริมาณที่มากหรือกินติดต่อกันจนมากเกินไป ก็อาจจะส่งผลต่อการทำงานของตับที่ผิดปกติ และอาจจะนำไปสู่โรคตับเป็นพิษ หรือนำไปสู่ภาวะโรคตับวาย และถ้าหนักสุดก็อาจจะเสียชีวิตได้
ขณะเดียวกัน การกินยาพาราเซตามอลนี้ เมื่อกลับสู่อาการปกติแล้ว สามารถหยุดกินยาได้ทันที หรือถ้าบางรายที่กินไปแล้วเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืดท้องบวม หรือ มีผื่นคัน ควรหยุดกินยาแล้วพบแพทย์โดยด่วนที่สุด
โดยสัดส่วนรูปร่างและน้ำหนักของแต่ละคนมักจะไม่เท่ากัน ดังนั้นหากจะต้องกินยาพาราเซตามอลนั้น จะต้องดูองค์ประกอบดังกล่าว รวมถึงอายุของผู้กินด้วย ซึ่งปริมาณของยาพาราเซตามอลแต่ละครั้ง คือ 10-15 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยคำนวณง่ายๆ ตามนี้
- ผู้ที่มีน้ำหนักตัวระหว่าง 34-50 กิโลกรัม ให้กินเพียง 1 เม็ด ไม่เกิน 5-6 ครั้งต่อวัน
- ผู้ที่มีน้ำหนักตัวระหว่าง 50-75 กิโลกรัม ให้กินเพียง 1 เม็ดครึ่ง ไม่เกิน 4-5 ครั้งต่อวัน
- ผู้ที่มีน้ำหนักตัวระหว่าง 75 กิโลกรัมขึ้นไป ให้กินเพียง 2 เม็ด ไม่เกิน 3-4 ครั้งต่อวัน
ดังนั้น ผู้ที่มีน้ำหนักตัว 50 กิโลกรัม สามารถกินได้ 1 หรือ 1 เม็ดครึ่ง และ ผู้ที่มีน้ำหนักตัว 75 กิโลกรัม สามารถกินได้ 1 เม็ดครึ่ง หรือ 2 เม็ด ซึ่งการกินยาในแต่ละครั้ง จะต้องกินห่างกันอย่างน้อยครั้งละ 4 ชั่วโมง
ทั้งนี้ คำแนะนำดังกล่าว ใช้ได้กับตัวยาพาราเซตามอลสูตรทั่วไป (500 มิลลิกรัม) เท่านั้น แต่ถ้าเป็นตัวยาพาราเซตามอลสูตรพิเศษ หรือ ยาแก้ปวดชนิดอื่นๆ ควรปรึกษาเภสัชกรก่อนกินยาทุกครั้ง
ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) หรือ ยาอะเซตามิโนเฟน (Acetaminophen) เป็นยาที่ใช้กันทั่วไปเพื่อบรรเทาอาการปวดและลดไข้ มักใช้ในการบรรเทาอาการปวดระดับอ่อนหรือระดับกลาง เช่น ปวดศีรษะ ปวดฟัน หรืออาการเคล็ด (Sprains) และใช้ลดไข้ เช่น ไข้หวัด
เราสามารถหาซื้อยาพาราเซตามอลได้ทั่วไปในซุปเปอร์มาร์เก็ตหรือร้านขายยา แต่บางชนิดก็ต้องใช้ใบสั่งแพทย์ โดยยาพาราเซตามอลมีอยู่ในหลายรูปแบบ ได้แก่
- ชนิดเม็ด (Tablet) หรือ ยาเม็ดที่มีลักษณะรีคล้ายแคปซูล (Caplet)
- ชนิดแคปซูล (Capsule)
- ชนิดน้ำ (มักใช้กับเด็ก)
- ชนิดเม็ดละลายน้ำ (Soluble tablet)
- ชนิดเหน็บ (Suppository)
บรรณานุกรม
1. ยาพาราฯ กินกี่เม็ด ถึงจะดี ไม่ทำลายตับ. http://www.manager.co.th/GoodHealth/ViewNews.aspx?NewsID=9600000013104 [2017, February 26].
2. Paracetamol. http://www.nhs.uk/conditions/Painkillers-paracetamol/Pages/Introduction.aspx [2017, February 26].
3. Paracetamol. http://www.webmd.com/drugs/2/drug-57595/paracetamol-oral/details [2017, February 26].