ผ่าตัดวันเดียวกลับ (ตอนที่ 3)

ผ่าตัดวันเดียวกลับ-3

ในวันที่ผ่าตัด

  • ห้ามกินหรือดื่มก่อนทำการผ่าตัด มิฉะนั้นผู้ป่วยอาจอาเจียนระหว่างการวางยาสลบ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เกิดปอดอักเสบจากการสูดสำลัก (Aspiration pneumonia) หรือมีปัญหาเรื่องการหายใจ
  • อย่าสวมเครื่องประดับเพราะอาจสูญหาย
  • อย่าแต่งหน้า (Makeup)
  • อย่าใส่คอนแทคเลนส์
  • ถอดฟันปลอมก่อนการผ่าตัด
  • ควรไปถึงที่ผ่าตัดก่อน 1-2 ชั่วโมงเพื่อเตรียมตัว เช่น เตรียมสอดสายยาง เตรียมการฆ่าเชื้อ เป็นต้น
  • ควรนำญาติหรือเพื่อนไปด้วยเพื่อดูแลตอนกลับบ้าน

ระหว่างการผ่าตัด

• แพทย์จะเริ่มวางยาสลบ ซึ่งอาจเป็นการวางยาสลบแบบ

o General anesthesia - เป็นการระงับความรู้สึกทั้งร่างกาย โดยแบ่งย่อยได้เป็นแบบดมยาสลบและแบบฉีดเข้าหลอดเลือดดำ

o Local anesthesia - เป็นการฉีดยาชาเฉพาะที่ (Numbing medication) บริเวณที่จะผ่าตัด

o Regional anesthesia - เป็นการระงับความรู้สึกเฉพาะส่วน หรือหมายถึงการทำให้ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายหมดความรู้สึกไปชั่วคราว โดยการใช้ยาหรือสารเคมีที่ออกฤทธิ์โดยตรงต่อเส้นประสาทส่วนที่รับความรู้สึกบริเวณนั้น ด้วยการสกัดกั้นการนำกระแสประสาทส่วน Sensory conductivity ส่วนด้าน Motor จะถูกสกัดกั้นหรือไม่ก็ได้ มักใช้วิธีนี้กับการผ่าตัดบริเวณบ่า แขน ขา หรือหลัง อย่างการฉีดยาเข้าช่องนอกน้ำไขสันหลัง (Epidural anesthesia) การฉีดยาชาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง (Spinal anesthesia) อย่างไรก็ดีวิธีนี้อาจไม่เหมาะกับเด็กเล็ก

• นอกจากการวางยาสลบแล้ว แพทย์อาจให้ยาดังต่อไปนี้ด้วย

o Midazolam – ซึ่งเป็นยานอนหลับที่อยู่ในกลุ่มเบนโซไดอาซีพีน (Benzodiazepine) ที่ช่วยลดความวิตกกังวล

o Fentanyl – เพื่อช่วยลดอาการปวดจากการผ่าตัดและลดความวิตกกังวล

o Propofol – เป็นยาที่ช่วยทำให้ร่างกายผ่อนคลาย ไร้ความรู้สึก ผู้ป่วยจะรู้สึกง่วงและเข้าสู่ภาวะหลับได้ง่าย มีการออกฤทธิ์เพียงระยะสั้นๆ ทางคลินิกนำมาใช้ร่วมกับการใช้ยาชา/ยาสลบก่อนการผ่าตัด

o Volatile agents (แก๊ส) – เป็นสารระเหย เพื่อสูดดมทำให้หมดความรู้สึก

หลังการผ่าตัด

โดยปกติผู้ป่วยจะฟื้นจากอาการสลบและกลับบ้านได้ภายใน 1-4 ชั่วโมงหลังการผ่าตัด โดยมีอาการเจ็บปวดหรือไม่สบายที่น้อย พยาบาลจะคอยดูอาการของผู้ป่วยว่ามีอาการคลื่นไส้ อาเจียน หนาวสั่น และคอยวัดความดันโลหิตในห้องพักฟื้น

แหล่งข้อมูล:

  1. Outpatient Surgery. https://www.emedicinehealth.com/outpatient_surgery/article_em.htm [2018, January 11].
  2. Outpatient Surgery. https://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/surgical_care/outpatient_surgery_85,P01404 [2018, January 11].