ปวดหัวดั่งสายฟ้าฟาด (ตอนที่ 2 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 4 มิถุนายน 2561
- Tweet
โดยผู้ป่วย RCVS จะมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) หรือ โรคเส้นเลือดสมองตีบชั่วคราว (Transient ischemic attack = TIA) ซึ่งจะมีอาการดังต่อไปนี้
- ใบหน้า แขน หรือ ขา ด้านใดด้านหนึ่งชาหรืออ่อนแรงอย่างเฉียบพลัน
- งุนงงสับสนอย่างเฉียบพลัน
- พูดลำบากอย่างเฉียบพลัน
- มีปัญหาเรื่องการมองเห็นของตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้างอย่างเฉียบพลัน
- เดินไม่ได้อย่างเฉียบพลัน
- เวียนศีรษะ เสียการทรงตัว อย่างเฉียบพลัน
- ปวดศีรษะอย่างเฉียบพลันโดยไม่ทราบสาเหตุ
นอกจากนี้ในผู้ป่วยหญิงอาจมีอาการดังต่อไปนี้เพิ่มด้วย
- ปวดใบหน้า แขน หรือ ขา
- สะอึก หรือ คลื่นไส้
- เจ็บหน้าอก หรือ ใจสั่น (Palpitations)
- หายใจลำบาก
สำหรับสาเหตุของการเกิด RCVS ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด อาจสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงในร่างกาย เช่น ภาวะหลังการคลอด (Postpartum) หรือการเปลี่ยนยาคุม หรือมีประวัติการเป็นไมเกรน ส่วนปัจจัยเสี่ยงอื่นที่สัมพันธ์กันกับ RCVS ได้แก่
- การเสพยา
- การดื่มแอลกอฮอล์ โดยเฉพาะการดื่มแบบเมาหัวราน้ำ (Binge drinking)
- การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาต้านซึมเศร้า
- การใช้ยาแก้คัดจมูก (Nasal decongestants)
- มีเนื้องอก
- ระดับแคลเซียมในเลือดสูง (Hypercalcemia)
- ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ
ในการวินิจฉัยว่าเป็น RCVS หรือไม่ แพทย์มักเริ่มด้วยการตรวจร่างกายและดูประวัติสุขภาพ ซึ่งอาจมีการทดสอบดังต่อไปนี้ด้วย
- เครื่องเอ็มอาร์ไอ หรือ ซีทีสแกน เพื่อดูบริเวณหลอดเลือดที่ตีบ
- การตรวจวินิจฉัยหลอดเลือด (Angiography) ด้วยการเอกซเรย์ดูเส้นเลือดแดงหรือดำว่ามีความผิดปกติในบริเวณใด โดยใช้สายสวนใส่เข้าไปในเส้นเลือด และใช้สารทึบรังสีฉีดเข้าไปในเส้นเลือดดำหรือเส้นเลือดแดงเพื่อให้เห็นภาพเส้นเลือดได้ชัดเจนขึ้น
- การตรวจเลือดและปัสสาวะ เพื่อดูว่าตับและไตทำงานปกติหรือไม่
สำหรับการรักษา RCVS นั้นขึ้นกับความรุนแรงของอาการ ในบางกรณีอาจไม่ต้องรักษา อย่างไรก็ดี ควรเข้ารับการรักษาทันทีเนื่องจากมีความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมองที่อาจเกิดขึ้นได้ อาจมีการให้สารน้ำทางหลอดเลือดและให้ยารักษาไมเกรน เช่น ยา Aspirin หรือ ยา Depakote และบางกรณีอาจมีการให้ยาในกลุ่มแคลเซียมแชนแนลบล็อกเกอร์ (Calcium channel blocker) เพื่อให้หลอดเลือดคลายตัวและไหลเวียนได้ดีขึ้น ช่วยลดอาการปวดศีรษะแบบสายฟ้าฟาด
แหล่งข้อมูล:
- Reversible Cerebral Vasoconstriction Syndrome (RCVS). https://www.cedars-sinai.edu/Patients/Health-Conditions/Reversible-Cerebral-Vasoconstriction-Syndrome-RCVS.aspx [2018, June 2].
