ประหม่าเกินเหตุหรือเขินเกินไป (ตอนที่ 3)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 13 กรกฎาคม 2559
  • Tweet
ประหม่าเกินเหตุหรือเขินเกินไป

อาการทางกายภาพ (Physical symptoms) ได้แก่

  • หน้าแดง
  • หายใจลำบาก
  • ท้องปั่นป่วน คลื่นไส้
  • ตัวสั่น เสียงสั่น
  • หัวใจเต้นเร็วหรือแน่นหน้าอก
  • เหงื่อแตกหรือร้อนวูบวาบ
  • รู้สึกเวียนศีรษะหรือหน้ามืดเป็นลม

อาการทางพฤติกรรม (Behavioral symptoms) ได้แก่

  • พยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์ทางสังคม
  • ชอบอยู่เงียบๆ หรือซ่อนตัวอยู่ข้างหลังเพื่อไม่ให้คนอื่นสังเกตุเห็น
  • ต้องมีคู่หู (Buddy) ไปในทุกที่
  • ต้องดื่มย้อมใจก่อนไปพบสถานการณ์ทางสังคม ทั้งนี้เพื่อบรรเทาอาการทางประสาท

ส่วนเด็กที่เป็นโรคนี้อาจจะแสดงออกถึงความวิตกกังวลด้วยการ ร้องไห้ ต้องอยู่ใกล้ๆ กับผู้ปกครอง หรือ ชักดิ้นชักงอ (Throwing a tantrum) ไม่อยากไปโรงเรียน

สำหรับสาเหตุของการเป็นโรคประหม่ากังวลต่อหน้าสังคมมีหลายสาเหตุร่วมกัน โดย ผศ.พญ.ทานตะวัน กล่าวถึง สาเหตุหลักว่ามี 2 ประการ คือ ด้านจิตใจและด้านร่างกาย

1. สาเหตุด้านจิตใจ

1.1 ผลจากอดีต

  • เคยมีประสบการณ์อันเลวร้ายในอดีต เช่น เคยพูดหรือแสดงความคิดเห็นต่อหน้าคนอื่นๆ แล้ว ได้รับการตอบรับที่ไม่ดี หรือเกิดความรู้สึกอับอาย ประสบการณ์เลวร้ายนั้นกลายเป็นแผลในใจ จนเกิดความรู้สึกฝังใจ
  • เคยมีอาการประหม่าตื่นเต้นตอนพูดหรือแสดงออก แล้วถูกคนจับได้หรือเกรงว่าคนจะจับได้ เลยเกิดความประหม่ากังวลขึ้นมาทุกครั้งที่ต้องเจอสถานการณ์แบบเดิม
  • เป็นเด็กที่เติบโตมาในครอบครัวที่พ่อแม่มักวิพากษ์วิจารณ์เด็กตลอด จนเด็กรู้สึกขาดความมั่นใจ มองว่าตนเองไม่เป็นที่น่ายอมรับ หรือพ่อแม่ที่มักทำให้เด็กรู้สึกอับอาย (Shame) หรือเด็กที่เติบโตมากับพ่อแม่ที่แคร์สายตาคนอื่นมากๆ อ่อนไหวต่อการวิพากษ์วิจารณ์จากคนรอบตัวอย่างมาก ยึดถือความคิดเห็นหรือคำวิพากษ์วิจารณ์ของคนอื่นมาก เด็กก็จะสั่นไหว อ่อนไหว และแคร์สายตาคนอื่นมากไปด้วยเช่นกัน (หรือที่เรียกว่า แคร์สื่อมาก)

แหล่งข้อมูล

1. รู้จัก "โรคประหม่ากังวลต่อหน้าสังคม" : ผลเสียรุนแรง หากไม่รักษา. http://manager.co.th/goodhealth/ViewNews.aspx?NewsID=9590000036665 [2016, July 12].

2. Social Anxiety Disorderhttp://www.webmd.com/anxiety-panic/guide/mental-health-social-anxiety-disorder [2016, July 12].

3. Social Anxiety Disorder and Social Phobiahttp://www.helpguide.org/articles/anxiety/social-anxiety-disorder-and-social-phobia.htm [2016, July 12].