ปฐมพยาบาลภาคสนาม (ตอนที่ 4)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 26 ตุลาคม 2559
- Tweet
ท้องเสียจากอาหารเป็นพิษ (Food poisoning / foodborne illness) เกิดจากการกินอาหารที่มีเชื้อโรคปนเปื้อน ทั้งเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และปรสิต หรือสารพิษอื่นๆ เป็นสาเหตุของอาการท้องเดินที่พบได้บ่อยในหมู่คนทั่วไป
อาการของอาหารเป็นพิษจะแตกต่างกันไปตามแหล่งของเชื้อ แต่อาการโดยทั่วไป ได้แก่
- คลื่นไส้
- อาเจียน
- ถ่ายเป็นน้ำ
- ปวดท้องและเป็นตะคริว
- เป็นไข้
อาการอาจจะเริ่มปรากฏหลังการกินอาหารมีเชื้อเข้าไปภายในหนึ่งชั่วโมงหรืออาจเป็นวันหรือเป็นสัปดาห์หลังการกิน ส่วนใหญ่มักจะมีอาการไม่รุนแรงและทุเลาได้เองภายใน 24-48 ชั่วโมง
สาเหตุของการติดเชื้ออาจเกิดได้ในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การปลูก การเก็บ การขนส่ง และการเตรียมอาหาร
สำหรับการดูแลเบื้องต้นที่ทำได้ คือ
- หยุดกินและดื่มสัก 2-3 ชั่วโมง เพื่อให้ท้องปรับตัว
- แล้วค่อยๆ ดื่มน้ำหรือกินน้ำซุป เพื่อให้ร่างกายมีของเหลวเพียงพอ
- กินอาหารอ่อน ย่อยง่าย แต่หากมีอาการคลื่นไส้อีกให้หยุดกิน
- พักผ่อนให้เต็มที่
การป้องกัน
- ดื่มน้ำสะอาด
- ควรล้างมือก่อนกินอาหารและหลังถ่ายอุจจาระ
- กินอาหารที่สุกใหม่ ไม่มีแมลงวันตอม
ภาวะขาดน้ำ (Dehydration) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายสูญเสียน้ำมากกว่าปริมาณที่ได้รับเข้าไป ร่างกายจึงเกิดความไม่สมดุล การขาดน้ำอย่างรุนแรงสามารถเป็นเหตุให้เสียชีวิตได้
สาเหตุของการขาดน้ำอาจเกิดจาก
- เป็นไข้ เจอความร้อน และออกกำลังกายมากเกิน
- อาเจียน ท้องเสีย และปัสสาวะมากจากการติดเชื้อ
- เป็นโรค เช่น เบาหวาน
- อยู่ในสถานการณ์ที่ไม่สามารถหาน้ำและอาหารได้
- ไม่มีน้ำดื่มที่ปลอดภัย
- ได้รับบาดเจ็บที่ผิวหนัง เช่น ไฟไหม้
บรรณานุกรม
1. Food poisoning. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/food-poisoning/basics/definition/con-20031705 [2016, October 25].
2. Dehydration in Adults. http://www.webmd.com/a-to-z-guides/dehydration-adults#1 [2016, October 25].
