น้ำยาบ้วนปากดีจริงหรือไม่ (ตอนที่ 3 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 10 มิถุนายน 2561
- Tweet
น้ำยาบ้วนปากมีหลายชนิด การเลือกน้ำยาบ้วนปากให้เหมาะกับตัวเองควรพิจารณาดังนี้
- กลิ่นที่ชอบ ที่ทำให้คุณรู้สึกถึงลมหายใจสดชื่นหลังการใช้
- ไม่ทำให้ปากแห้ง เพราะกรณีที่ปากแห้งจะไม่สามารถผลิตน้ำลายได้ ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ (Alcohol-free mouthwash) ซึ่งทำให้ปากแห้ง
- มีฟลูออไรด์ ที่ช่วยป้องกันฟันผุ (แต่ต้องระวังไม่ให้มีการกลืนฟลูออไรด์เพราะอาจทำให้เกิดพิษได้)
- กรณีที่มีโรคเหงือก ควรใช้น้ำยาบ้วนปากทีมีส่วนผสมของคลอร์เฮกซิดีน (Chlorhexidine) เช่น เพื่อรักษาและป้องกันการติดเชื้อในช่องปากและลำคอ
ด้าน Dr. Steven Lin ทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้อธิบายถึงเรื่องของน้ำยาบ้วนปากว่า เป็นตัวทำลายแบคทีเรียในช่องปาก (Oral flora) และทำให้ปากมีกลิ่นแย่ลง
Dr. Steven Lin กล่าวว่า สุขภาพที่ดีในช่องปากสามารถบ่งบอกได้ถึงสุขภาพที่ดีของร่างกาย แบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของกลิ่นปากมักจะเป็นแบคทีเรียแกรมลบ (Gram negative bacteria) ที่แพร่ขยายอย่างรวดเร็วในสภาพแวดล้อมที่ไม่มีออกซิเจน (Anaerobic environment)
แบคทีเรียที่ไม่ต้องการอากาศ (Anaerobic bacteria) ชอบที่จะซอนไซในเหงือกทำให้มีเลือดออก และแบคทีเรียชนิดนี้ต้องการธาตุเหล็กเพื่อการเจริญเติบโต ซึ่งเชื้อแบคทีเรียก็สามารถหาธาตุเหล็กได้จากเลือดของคน จึงทำให้กลายเป็นวงจรของปัญหา (Vicious cycle) และอาจทำให้สูญเสียฟันได้ในที่สุด
และเนื่องจากในช่องปากของคนเรามีแบคทีเรียอยู่ประมาณ 500-1000 ชนิด ที่ช่วยในการย่อยอาหาร ดังนี้น หากเราใช้น้ำยาบ้วนปากที่ฆ่าเชื้อ ก็เท่ากับเราฆ่าแบคทีเรียที่ช่วยในการย่อยอาหาร ซึ่งจะทำให้ระบบนิเวศน์ (Ecosystem) เสียสมดุลไปด้วย
ดังนั้น ทางที่ดีคือ การป้องกันไม่ให้แบคทีเรียชนิดไม่ดีเจริญเติบโตมากเกิน และขณะเดียวกันก็ช่วยให้มีแบคทีเรียชนิดดีด้วย ซึ่ง Dr. Steven Lin ได้แนะนำถึงการกินอาหาร (โดยเฉพาะอาหารที่มีแบคทีเรียที่มีประโยชน์หรือที่เรียกว่า Probiotics) และรักษาความสมดุล ส่วนการไปพบทันตแพทย์จะทำให้สามารถรู้ถึงสาเหตุที่แท้จริงได้
กรณีที่ยังคงต้องการใช้น้ำยาบ้วนปากต่อไป Dr. Steven Lin แนะนำให้ใช้วิธีต่อไปนี้แทน
- การกลั้วปากด้วยน้ำมันมะพร้าว (Coconut pulling) – ซึ่งเป็นวิธีโบราณที่ใช้ทำความสะอาดปากได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- การทำน้ำยาบ้วนปากเอง – ด้วยการผสมเบคกิ้งโซดา ½ ช้อนโต๊ะในน้ำและใส่เกลือทะเล (Sea salt) หนึ่งหยิบมือ ซึ่งจะช่วยให้เกิดกระบวนการคืนแร่ธาตุแคลเซียมและฟอสฟอรัสกลับสู่เนื้อฟัน (Remineralization) ด้วย
แหล่งข้อมูล:
- Does Mouthwash work? https://www.nationaldentalcare.com.au/does-mouthwash-work/ [2018, June 9].
- Does Mouthwash Kill Good Bacteria?https://www.drstevenlin.com/mouthwash-kills-good-bacteria/ [2018, June 9].