น้ำท่วมสมอง ? (ตอนที่ 5)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 9 พฤษภาคม 2561
- Tweet
และอาการสำหรับผู้สูงวัย 60 ปี หรือมากกว่า ที่พบส่วนใหญ่ ได้แก่
- ควบคุมการปัสสาวะไม่ได้หรือปัสสาวะป่อย
- ความจำเสื่อม
- ทักษะในการคิดและการใช้เหตุผลลดลง
- เดินลำบาก ลากขาไปมาบนพื้น (Shuffling gait) หรือรู้สึกว่าขาติด
- การทรงตัวไม่ดี
- หกล้มบ่อย
- ปวดศีรษะ
- อารมณ์เปลี่ยนแปลง
- ซึมเศร้าหดหู่
โดยเฉพาะกรณีของภาวะน้ำคั่งในโพรงสมองชนิดความดันปกติ (Normal pressure hydrocephalus = NPH) จะมีลักษณะอาการที่เหมือนกับโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer's disease) โรคพาร์กินสัน (Parkinson's disease) และโรควัวบ้า/โรคสมองฝ่อ (Creutzfeldt-Jakob disease) ซึ่งมักทำให้เกิดปัญหาในการแจกแจงโรค ไม่สามารถวิเคราะห์ได้ว่ามาจากภาวะน้ำคั่งในโพรงสมองชนิดความดันปกติ ซึ่งทำให้รักษาไม่ตรงจุด เกิดปัญหาต่อเนื่อง
ทั้งนี้ อาการแรกเริ่มของ NPH ที่ค่อยๆ สังเกตุเห็น ได้แก่ อาการเซื่องซึม เดินทางลาดหรือบันไดลำบาก ลุกหรือนั่งเก้าอี้ลำบาก
อนึ่ง อาการหลักของ NPH ที่สังเกตุเห็นได้ ประกอบด้วย
- ท่าเดินที่ผิดปกติ (Abnormal gait) เช่น รู้สึกไม่มั่นคงเมื่อเดิน เดินช้าก้าวสั้น เดินขาลาก ตะกุกตะกัก (Halting steps)
- ทักษะความคิดแย่ลง (Thinking skills) คิดช้า ขาดความกระตือรือร้น (Apathy) บกพร่องในการวางแผนและตัดสินใจ สมาธิน้อยลง บุคลิกภาพและพฤติกรรมเปลี่ยนไป
- กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (Urinary incontinence) และปัสสาวะบ่อย ซึ่งมักจะเป็นอาการภายหลัง หลังจากอาการการเดินและอาการทางความคิด
โดยปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะน้ำคั่งในโพรงสมอง ได้แก่
- พัฒนาการที่ผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลางที่ขัดขวางการไหลของน้ำในโพรงสมอง
- เลือดออกในโพรงสมอง
- มีการติดเชื้อระหว่างการตั้งครรภ์ เช่น โรคหัดเยอรมัน โรคซิฟิลิส ที่สามารถเป็นเหตุให้เกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อสมองของทารกในครรภ์
- มีก้อนเนื้อที่สมอง
- ระบบประสาทส่วนกลางติดเชื้อ เช่น เยื้อหุ้มสมองอักเสบ (Bacterial meningitis) หรือโรคคางทูม (Mumps)
- ได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุที่สมอง
แหล่งข้อมูล:
- Hydrocephalus. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hydrocephalus/symptoms-causes/syc-20373604 [2018, May 7].
- Hydrocephalus. https://www.medicinenet.com/hydrocephalus/article.htm#how_is_hydrocephalus_diagnosed [2018, May 7].
- Normal Pressure Hydrocephalus (NPH).https://www.alz.org/dementia/normal-pressure-hydrocephalus-nph.asp [2018, May 7].
- Normal Pressure Hydrocephalus.https://www.healthline.com/health/normal-pressure-hydrocephalus-nph [2018, May 7].
