ท้องผูก...ปัญหายอดฮิตของทุกวัย (ตอนที่ 2 และตอนจบ)

ท้องผูกยังมีโอกาสเกิดจาก . . .

  • การอั้นการขับถ่าย ซึ่งบางครั้งอาจเกิดจากการเจ็บปวดจากริดสีดวงทวาร
  • การใช้ยาระบายบ่อยเกินไป ซึ่งเมื่อนานเข้า จะทำให้ระบบขับถ่ายอ่อนแอลง
  • ภาวะขาดไทรอยด์ (ฮอร์โมน) (Hypothyroidism)
  • ปัญหาเกี่ยวกับเส้นประสาท เช่น โรคพาร์กินสัน หรือ โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Sclerosis)

ยาบางประเภทก็มีผลกระทบด้วย เช่น ยาลดกรดที่มีแคลเซียมหรืออลูมินัม ยาแก้ปวดประเภท ยานอนหลับ ยาแก้ซึมเศร้า หรือยาที่มีธาตุเหล็ก อาการซึมเศร้า ความผิดปกติทางการกิน ระบบขับถ่ายที่ไวต่อการกระตุ้น การตั้งครรภ์ มะเร็งลำไส้ใหญ่ และในบางกรณี การทำงานที่ไม่ดีพอของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ ก็อาจทำให้ท้องผูกได้เช่นกัน

หากท้องผูก คุณจะมีอาการขับถ่ายนานๆ ครั้ง และ/หรือ ขับถ่ายลำบาก อาการปวด บวม ในช่องท้อง และอาเจียน เมื่อท้องผูก ลองปฏิบัติตามคำแนะนำ เพื่อช่วยบรรเทาอาการ โดยการ . . .

  • ดื่มน้ำเพิ่ม 2 - 4 แก้วต่อวัน โดยเฉพาะตอนเช้า (ยกเว้นกรณีที่ห้ามบริโภคของเหลว) น้ำที่ดิ่มควรเป็นน้ำอุ่น
  • กินผักและผลไม้มากขึ้นกว่าเดิม กินลูกพรุน และ/หรือ ธัญพืชที่ได้จากรำข้าว
  • หากจำเป็นต้องใช้ยาระบาย ให้ใช้ชนิดที่อ่อนมากๆ (เช่น Peri-Colace หรือ Milk of Magnesia) ไม่ควรใช้ยาระบายติดกันเกิน 2 สัปดาห์ โดยไม่ปรึกษาแพทย์ เพราะอาจทำให้อาการแย่ลง

นอกจากนี้ คุณควรปรึกษาแพทย์ . . .

  • หากการท้องผูกเป็นปัญหาใหม่สำหรับคุณ อุจจาระมีเลือด
  • น้ำหนักลดโดยไม่ตั้งใจ
  • เจ็บปวดรุนแรงเมื่อขับถ่าย และท้องผูกนานกว่า 2 สัปดาห์

มีวิธีป้องกันมากมายที่เราทำได้ เพื่อป้องกันตัวเองไม่ให้ท้องผูก โดยการ . . .

  • กินอาหารให้สมดุลและได้รับไฟเบอร์ คือ เส้นใยหรือกากเพียงพอ อาหารที่ให้เส้นใยอาหารมาก คือ ผลไม้ ผัก พืชตระกูลถั่ว ขนมปังธัญพืช และข้าวเต็มเมล็ด
  • ดื่มน้ำเปล่าและของเหลวอื่นๆ 1 - 2 แกลลอน ต่อวัน (ยกเว้นกรณีที่เป็นโรคที่ห้ามบริโภคของเหลว) เพราะน้ำช่วยให้อุจจาระผ่านลำไส้ได้คล่อง
  • เครื่องดื่มที่มีกาเฟอีน อย่างกาแฟและน้ำอัดลม ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำจากเพิ่มการปัสสาวะ จึงควรหลีกเลี่ยงไปจนกว่าการทำงานของลำไส้จะปกติ บางคนอาจต้องงดผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมด้วย ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และขับถ่ายเมื่อรู้สึกปวดอุจจาระ ไม่กลั้นอุจจาระจนเป็นนิสัย

แหล่งข้อมูล:

  1. The Basics of Constipation. http://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-constipation [2013, January 7].
  2. The Basics of Constipation. http://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-constipation?page=2 [2013, January 7].