ตกขาว (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 18 กันยายน 2560
- Tweet
ผศ.พญ.เจนจิต ฉายะจินดา ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล กล่าวถึง การตกขาวนั้นเป็นเรื่องปกติธรรมชาติของผู้หญิงทุกคน เนื่องจากในบริเวณช่องคลอดและปากมดลูกนั้น จะมีการสร้างสารคัดหลั่งเพื่อหล่อเลี้ยงและหล่อลื่นช่องคลอดอยู่ตลอดเวลา สารคัดหลั่งเหล่านี้แหละที่คุณผู้หญิงทุกคนมี และถือว่าเป็นตกขาวที่ปกติ
ผศ.พญ.เจนจิต อธิบายถึง ลักษณะของตกขาวปกติว่า เป็นมูกใสหรือขาวขุ่นคล้ายแป้งเปียก ปริมาณไม่มากนัก อาจมีทุกวัน วันละเล็กน้อย โดยลักษณะและปริมาณของตกขาวนั้นขึ้นอยู่กับอิทธิพลของฮอร์โมนในร่างกาย
แต่สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์หลายท่าน จะมีอาการตกขาวที่มากขึ้น เพราะช่วงตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศหญิงที่สูงกว่าปกติ กล่าวคือ ต่อมที่ปากมดลูกตอบสนองต่อฮอร์โมนเพศหญิง จึงมีผลต่อลักษณะและปริมาณของตกขาว
อย่างไรก็ดี ผศ.พญ.เจนจิต กล่าวเตือนหญิงตั้งครรภ์ว่า ควรสังเกตลักษณะตกขาวที่เปลี่ยนไป ได้แก่ สีเข้มขึ้นหรือมีเลือดปน ซึ่งถือว่าผิดปกติ เป็นสัญญาณอันตราย ควรแจ้งแพทย์ทันที และกลิ่นผิดปกติโดยเฉพาะกลิ่นเหม็นคล้ายปลาเน่า ซึ่งพบว่ามีความสัมพันธ์กับการเกิดการติดเชื้อของน้ำคร่ำ การคลอดก่อนกำหนด รวมถึงการติดเชื้อหลังคลอดได้
นอกจากนี้ ลักษณะตกขาวข้นคล้ายนมบูดหรือโยเกิร์ต อาจเป็นลักษณะของเชื้อรา ซึ่งพบได้หนึ่งในห้าของหญิงตั้งครรภ์ ดังนั้น จึงควรแจ้งแพทย์ผู้ดูแลให้ทราบ
สำหรับการรักษานั้น ผศ.พญ.เจนจิต กล่าวว่า ไม่ยุ่งยากมากและมักหายขาด โดยทั่วไปแพทย์มักจะให้ยาเหน็บช่องคลอด หรือยากินต่อเนื่องสักระยะหนึ่งเท่านั้นก็หายขาดได้ แต่ไม่ใช่ว่าหายแล้วหายเลย อาจกลับมาเป็นใหม่อีกได้ ไม่ใช่คุณหมอรักษาไม่ดี เพราะระหว่างตั้งครรภ์ 9 เดือน ก็มีโอกาสเป็นซ้ำกันได้บ้างไม่มากก็น้อย
อย่างไรก็ตาม ผศ.พญ.เจนจิต ย้ำว่า การอักเสบติดเชื้อต่างๆ เป็นเพียงการอักเสบติดเชื้อเฉพาะที่เท่านั้น ไม่มีผลต่อลูกในท้อง โดยเฉพาะถ้าได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง แต่หากไม่รับการรักษาใด อาจทำให้เกิดการคลอดก่อนกำหนด และภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมาได้
ส่วนการดูแลตัวเองระหว่างตั้งครรภ์ ก็คือ การรักษาความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศอย่างสม่ำเสมอ อย่าให้เกิดความอับชื้น ไม่ใส่กางเกงชั้นในที่รัดแน่นจนเกินไป และใส่เสื้อผ้าหลวม การดูแลตัวเองให้ปลอดภัยจากการติดเชื้อ และลดความเสี่ยงต่างๆ
โดยการดูแลให้ทำเช่นเดียวกับก่อนการตั้งครรภ์ ไม่มีความจำเป็นต้องล้างมากเป็นพิเศษ รวมทั้งการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงตั้งครรภ์ก็สามารถทำได้ แต่ต้องระวังเกี่ยวกับความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เป็นพิเศษ แต่ถ้าเกิดอาการผิดปกติขึ้นหรือไม่แน่ใจ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจรักษา ไม่ควรไปซื้อยามาใช้เอง เพราะอาจไม่ตรงกับเชื้อ ทำให้รักษาไม่หายขาด อาจดื้อยา และเป็นเรื้อรังได้
ตกขาว (Leukorrhea / leucorrhoea / vaginal discharge / whites) เป็นสิ่งคัดหลั่งจากอวัยวะในอุ้งเชิงกรานของผู้หญิงไม่ว่าจะเป็นจากช่องคลอด ปากมดลูก หรือแม้กระทั่งจากตัวมดลูกเองก็ตาม โดยถือเป็นภาวะปกติของผู้หญิงทุกคน
แหล่งข้อมูล:
- ตกขาวในผู้หญิงตั้งครรภ์. http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9600000018853 [2017, September 15].
- Leucorrhoea Causes, Symptoms And Diet Treatment. http://www.diethealthclub.com/health-issues-and-diet/womens-ailments/leucorrhoea.html [2017, September 15].
- Leucorrhoea. http://www.home-remedies-for-you.com/remedy/Leucorrhoea.html [2017, September 15].
