จี้มะเร็ง (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 17 สิงหาคม 2560
- Tweet
ซึ่งการรักษาด้วยวิธีนี้จะไม่ทำให้เกิดการบาดเจ็บของหลอดเลือดในช่องท้องดังกล่าว แต่มีข้อจำกัดของการรักษาด้วยวิธีนี้ คือ ก้อนเนื้องอกที่มีขนาดใหญ่มากกว่า 5 เซนติเมตร ผู้ป่วยที่ใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจ หรือผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ เนื่องจากกระแสไฟฟ้าที่ให้เข้าไปอาจส่งผลกระทบต่อการเต้นของหัวใจได้
ในตอนท้าย นพ.สมราช ได้สรุปว่า การรักษาด้วยมีดนาโน เป็นหนึ่งในการรักษาโรคมะเร็งเฉพาะที่ ด้วยวิธีการทางรังสีร่วมรักษา ซึ่งเป็นนวัตกรรมใหม่สำหรับการรักษามะเร็งตับและมะเร็งตับอ่อน ที่ช่วยเพิ่มโอกาสของการรักษาในผู้ป่วยที่มีข้อจำกัดจากการรักษาด้วยวิธีอื่นได้
การจี้ก้อนเนื้องอก (Tumor ablation) เป็นการรักษาก้อนเนื้องอกที่อวัยวะต่างๆ โดยไม่ต้องผ่าออก การจี้ก้อนเนื้องอกมักใช้กับการรักษาโรคมะเร็งปอด ตับ ไต และกระดูก ส่วนอวัยวะอื่นก็สามารถใช้ได้ แต่ขึ้นอยู่กับ
- ขนาดของก้อนเนื้อ
- การเข้าถึงบริเวณที่มีปัญหา
วิธีนี้เหมาะกับผู้ป่วยที่มีก้อนเนื้อขนาดเล็กและการผ่าตัดไม่ใช่ทางเลือกที่ดีนัก อาจเป็นเพราะมีปัญหาสุขภาพหรืออวัยวะ เช่น ตับทำงานได้น้อยลง และวิธีนี้มักใช้กับผู้ป่วยที่อยู่ระหว่างการรอปลูกถ่ายตับ (Liver transplant)
การจี้ก้อนเนื้องอกเหมาะกับก้อนเนื้อที่มีขนาดประมาณไม่เกิน 3 เซนติเมตร ส่วนก้อนเนื้องอกที่มีขนาดใหญ่กว่าหรือขนาดประมาณ 3-5 เซนติเมตร อาจใช้ร่วมกับวิธีการอุดเส้นเลือด (Embolization)
แต่เนื่องจากการจี้ก้อนเนื้องอกมักทำลายหลอดเลือดที่อยู่บริเวณโดยรอบก้อนเนื้อไปด้วย ดังนั้นจึงไม่ควรใช้วิธีนี้ในบริเวณที่ใกล้เคียงกับหลอดเลือดใหญ่ กะบังลม (Diaphragm) หรือ ท่อน้ำดีใหญ่ (Major bile ducts)
วิธีจี้ก้อนเนื้องอกอาจไม่จำเป็นต้องอาศัยการผ่าตัด ใช้เพียงการสอดเข็มหรือโพรบ (Probe) ซึ่งเป็นสายตัวนำผ่านผิวหนังไปยังบริเวณก้อนเนื้องอก ด้วยการนำทางของเครื่องอัลตร้าซาวด์หรือซีทีสแกน อย่างไรก็ดี บางครั้งเพื่อให้แนใจว่ารักษาได้ถูกจุดจริงๆ ก็อาจใช้การผ่าตัดได้
ส่วนใหญ่การรรักษาด้วยวิธีนี้จะไม่มีการวางยาสลบ แต่ผู้ป่วยจะได้รับยาระงับความรู้สึก (Conscious sedation) ดังนั้นมากกว่าร้อยละ 90 ของผู้ป่วยจะสามารถกลับบ้านได้เลยในวันนั้น
ความยากง่ายของการรักษาจะขึ้นอยู่กับอวัยวะที่เป็น ตลอดจนการเกิดภาวะตกเลือด (Bleeding) การติดเชื้อ (Infection) โดยโอกาสที่จะเกิดอาการแทรกซ้อนอย่างร้ายแรงอยู่ต่ำกว่าร้อยละ 5
การจี้ก้อนเนื้องอกอาจทำได้หลายวิธี ได้แก่
- การจี้ด้วยคลื่นความถี่วิทยุ (Radiofrequency ablation = RFA)
- การใช้คลื่นความถี่ไมโครเวฟ (Microwave thermotherapy)
- การจี้ด้วยความเย็น (Cryoablation / cryosurgery / cryotherapy)
- การฉีดแอลกอฮอล์เข้าที่ก้อนเนื้องอก (Ethanol ablation / percutaneous ethanol instillation = PEI)
- การจี้ก้อนเนื้องอกด้วยกระแสไฟฟ้าความต่างศักย์สูง (Irreversible electroporation = IRE)
แหล่งข้อมูล:
- รักษามะเร็งตับและมะเร็งตับอ่อนด้วยมีดนาโน. http://manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9600000063597 [2017, August 15].
- Tumor Ablation for Liver Cancer. https://www.cancer.org/cancer/liver-cancer/treating/tumor-ablation.html [2017, August 15].
- Tumor Ablation. http://www.hopkinsmedicine.org/interventional-radiology/procedures/tumor/ [2017, August 15].
- A PATIENT’S GUIDE TO ABLATION THERAPY. http://www.cinj.org/sites/cinj/files/documents/ablationtherapy.pdf [2017, August 15].
