จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน - ภาคที่ 2
จิตวิทยาวัยรุ่น ตอนที่ 40 : ผลทางจิตจากวัยเจริญพันธุ์ (3)
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 12 พฤศจิกายน 2557
- Tweet
ผลการวิจัยแสดงว่า เป้าหมายของน้ำหนักที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานเกณฑ์ปรกติของประชากร (Population norm) ในการเปรียบเทียบกับอายุและส่วนสูง มักเป็นเป้าหมายที่ต่ำเกินไปสำหรับสาวรัยรุ่น โดยเฉพาะการบริโภค (Intake) สารอาหารเพิ่มพลัง (Nutrient)
สาววัยรุ่นที่อยู่ในภาวะจำกัดอาหารจนเกินไป (Anorexia) มักมีอุบัติการณ์ของกระดูกแตก (Fracture) และมีความเสี่ยงสูงสำหรับพัฒนาการแต่เนิ่นๆ ของภาวะกระดูกพรุน (Osteoporosis) นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่สัมพันธ์กับครอบครัว ที่ดูเหมือนจะมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการกินและควบคุมน้ำหนักในวัยรุ่น
สภาพแวดล้อมของครอบครัวที่ไร้ระเบียบ (Chaotic) หรืออึกทึก (Tumultuous) อาจทำให้วัยรุ่นมีความเสี่ยงสูงของความผิดปรกติในการกิน (Eating disorder) การสูญเสียสมาชิกในครอบครัว (อาทิ การตายหรือการหย่าร้าง) ความขัดแย้งในระดับสูง และการแสดงอารมณ์โศกเศร้าของสมาชิกของครอบครัว ล้วนสัมพันธ์กับภาวการณ์กินอาหารที่ผิดปกติ (Bulimia)
วัยรุ่นที่มีประวัติครอบครัวของความผิดปรกติในการกิน และผู้ที่มาจากครอบครัวที่เน้นรูปลักษณ์ (Appearance) และภาพลักษณ์ (Image) ของร่างกาย มีแนวโน้มที่จะใช้มาตรการควบคุมน้ำหนักที่ไม่ดีต่อสุขภาพ (Unhealthy) แล้วขยายจนสุดขั้ว (Full-blown) ของความผิดปรกติในการกิน
อีกปัจจัยหนึ่งภายในครอบครัวที่ดูเหมือนจะมีความสัมพันธ์ที่ค่อนข้างมากกับความไม่พึงพอใจต่อภาพลักษณ์ของร่างกาย และปัญหาพฤติกรรมของน้ำหนักก็คือ ความรู้สึกที่ปราศจากความรักความอบอุ่มจากพ่อแม่ อันที่จริง ปัจจัยความสัมพันธ์ภายในบุคคล (Intrapersonal) ดังกล่าว มักเป็นเรื่องของอารมณ์และพฤติกรรม
ปัจจัยทางอารมณ์ ได้แก่ แนวโน้มที่วัยรุ่นจะฝังจิตฝังใจ (Internalize) อารมณ์ตึงเครียด (Intense stress) สาววัยรุ่นที่มีภาวะกินอาหารผิดปกติ ดูเหมือนจะมีปัญหามาก ในการแสดงออกซึ่งอารมณ์ความรู้สึกต่อภายนอก
ในผลงานวิจัยชิ้นหนึ่ง สาววัยรุ่นที่มีภาวะกิน อาหารผิดปกติ มักไม่เต็มใจแสดงความรู้สึกออกมา เมื่อเปรียบเทียบกับสาววัยรุ่นที่มีภาวะซึมเศร้า (Depression) หรือมีประวัติปัญหาทางจิต แต่ไม่มีภาวะกินอาหารผิดปกติ สาวดังกล่าวยังใช้เวลามากกว่าในการแสดงอารมณ์ความรู้สึกออกมา และมีปัญหาในการแยกแยะอารมณ์ (Mood) ของตนเอง
ภาวะซึมเศร้าที่ยืดเยื้อ (Dysthymia) ซึ่งมักสัมพันธ์กับภาวะกินอาหารผิดปกติ จัดอยู่ในระดับต่ำของเกณฑ์อารมณ์ (Emotional scale) กล่าวคือ การแปรปรวน (Swing) ต่อความเศร้า และต่อความหดหู่สิ้นหวัง (Despondencies) ซึ่งเป็นตัวกำหนดลักษะเฉพาะ (Characterize) ความซึมเศร้าประเภทอื่นๆ ด้วย
แหล่งข้อมูล
- Shaffer David R. and Katherine Kipp (2010). Developmental Psychology : Childhood & Adolescence (8th Ed). Belmont, CA: Wadsworth-Cengage Learning.
- The Psychological Impact of Puberty - http://www.livestrong.com/article/83801-psychological-impact-puberty/ [2014, November 11].
