จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน – ภาคที่ 3 จิตวิทยาผู้ใหญ่ตอนที่ 84 : ขนาดของสมอง (2)

  • โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
  • 20 พฤศจิกายน 2559
  • Tweet
จิตวิทยาผู้ใหญ่

แซมมวล จอร์จ มอร์ตั้น (Samuel George Morton) นักวิทยาศาสตร์และแพทย์ผู้มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ทำการวิจัยในเรื่องขนาดของกระโหลกศีรษะของ มนุษย์ 4 เผ่าพันธุ์ แต่เขาเลือกกระโหลกศีรษะขนาดใหญ่กว่าของฝรั่งผิวขาว (Caucasian) ให้สอดคล้อง (Match) กับอคติของเขาที่ว่า ฝรั่งผิวขาวมีเชาว์ปัญญา (Intelligence) ที่ฉลาดกว่า และเขาเลือกกระโหลกศีรษะขนาดเล็กกว่าของเผ่าพันธุ์อื่นๆ ที่เขาเชื่อว่ามีเชาว์ปัญญาที่ด้อยกว่า

แม้ว่ามอร์ตั้น จะมีชื่อเสียง (Reputation) ในฐานะนักปราชญ์ที่ได้รับการเคารพนับถือ และแม้ว่าเขาจะมีคำถามที่สมเหตุผล (Legitimate) ในการวิจัย (มีความแตกต่างในขนาดของสมองหรือไม่?) เขาไม่สามารถยับยั้ง (Prevent) ชั่งใจในเรื่องความเชื่อมั่นส่วนตัว จนทำให้ผลวิจัยของเขาผิดพลาดอย่างใหญ่หลวง (Major mistake)

หนทางหนึ่งที่นักวิจัยปัจจุบัน ป้องกัน (Guard against) ปัญหาความรู้สึกอคติส่วนตัว โดยการให้มีนักวิทยาศาสตร์ในห้องปฏิบัติการ (Laboratory) อื่นๆ ทำการศึกษาซ้ำแล้วซ้ำเล่า เพื่อให้มีความมั่นใจอย่างสมเหตุผล (Reasonably confident) ว่าผลลัพธ์ดั้งเดิมของเขาเป็นสิ่งที่ถูกต้อง (Valid)

ในปัจจุบัน นักวิจัยเริ่มศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดของสมองกับเชาว์ปัญญาอีกครั้งหนึ่ง พร้อมกับการฉายภาพ MRI (= Magnetic Resonance Imaging) ซึ่งเป็นเครื่องตรวจที่ใช้คลื่นสนามแม่เหล็กความเข้มสูงและคลื่นความถี่วิทยุ ในการสร้างภาพเสมือนจริง 3 มิติ ของนานาอวัยวะภายในของร่างกาย ที่ภาพคมชัดเจนและละเอียดมาก

ในการศึกษาต่างวาระ 4 ครั้ง นักวิจัยสามารถวัดขนาดของสมองมนุษย์ได้อย่างแม่นยำ และพบความสัมพันธ์ปานกลาง (Moderate) ประมาณ +0.40 ระหว่างขนาดของสมองและเชาว์ปัญญา ผลลัพธ์นี้แสดงว่า โดยทั่วไป ขนาดของสมองที่ใหญ่กว่า จะมีเชาว์ปัญญาที่สูงกว่า

ดังนั้น ผู้หญิงโดยทั่วไป น่าจะมีเชาว์ปัญญาต่ำกว่าผู้ชาย เพราะขนาดของสมองและกระโหลกศีรษะ จะเล็กกว่าผู้ชายประมาณ 10% แต่เนื่องจากไม่มีประจักษ์หลักฐาน (Evidence) ว่า ผู้หญิงมีเชาว์ปัญญาที่ด้อยกว่าผู้ชาย เราจะอธิบายความขัดแย้งกัน (Contra-diction) นี้ได้อย่างไร?

แม้สมองของผู้หญิงอาจเล็กกว่าผู้ชาย แต่เซลล์สมองของผู้หญิง อาจถูกอัดแน่น (Tightly packed) เข้าด้วยกัน ความคิดนี้ได้รับการสนับสนุนอย่างมาก (Considerable) เมื่อมีการตรวจสอบสมองของทั้งผู้ชายและผู้หญิงหลังการตาย นักวิจัยรายงานว่า ในบางอาณาบริเวณของสมองผู้หญิง มีจำนวนเซลล์ประสาท (Neuron) 11 – 17% มากกว่าผู้ชายที่มีสมองใหญ่กว่า เสียอีก

แหล่งข้อมูล

  1. Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson Learning.
  2. Brain size - https://en.wikipedia.org/wiki/Brain_size [2016, November 19].