จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน - ภาคที่ 3 จิตวิทยาผู้ใหญ่ ตอนที่ 11 : บทบาทของเพศ (2)

  • โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
  • 28 มิถุนายน 2558
  • Tweet
จิตวิทยาผู้ใหญ่

ในสหรัฐอเมริกา อิทธิพลของบทบาทของเพศ (Gender role) ต่อบุคลิกภาพ (Personality) เริ่มชัดเจนเมื่อนักวิจัยสอบถามนักศึกษามหาวิทยาลัยให้อธิบายอุปนิสัยของแบบฉบับ (Typical trait) ของผู้ชายและผู้หญิง โดยนักศึกษาเห็นด้วยว่า . . .

บทบาทของผู้หญิงได้แก่ ใส่ใจ (Caring) ไม่มั่นใจ (Insecure) เอื้ออาทร (Helpful) อ่อนไหว [ตามอารมณ์] (Emotional) ชอบสังคม (Social) และขี้อาย (Shy) เมื่อเปรียบเทียบกับบทบาทของผู้ชาย ซึ่งได้แก่ หยิ่งยะโส (Arrogant) เชื่อมั่นในตนเอง (Self-confident) ก้าวร้าว (Aggressive) ทะเยอทะยาน (Ambitious) และไม่อ่อนไหว [ตามอารมณ์] (Not emotional) และครอบงำ (Dominant)

ผลการวิจัยนี้ สอดคล้อง (Match) กับคำอธิบายบทบาทของเพศตามแบบฉบับแต่ดั้งเดิม (Traditional stereotype) ก่อนหน้านี้ ของนักวิจัยอื่นๆ ที่พบว่า ผู้หญิงโดยทั่วไปมักขี้กังวล (Concerned) ปฏิกิริยาอ่อนไหว (Sensitive) และทะนุถนอม (Nurture) ในขณะที่ผู้ชายมักมีอิสระ (Independent) ชอบควบคุม (Control) และชอบครอบงำ

ไม่เพียงแต่ในสหรัฐอเมริกาเท่านั้น แต่นักศึกษาจากทั่วโลก เห็นด้วยอย่างชัดเจน (Remarkable) ในการวิจัยที่พบว่า บทบาทของผู้ชาย ได้แก่ ทะเยอทะยาน ครอบงำ และมีอิสระ ในขณะที่บทบาทของผู้หญิง ได้แก่ ยินยอม (Submissive) รักใคร่ (Affectionate) และมีอารมณ์หวั่นไหว

นักวิจัยสรุปว่า ความแตกต่างระหว่างบทบาทของผู้ชายและผู้หญิง สามารถนิยามให้เห็นชัดได้ เพราะสังคม (อาทิ ครอบครัว เพื่อนฝูง เจ้านาย และเพื่อนร่วมงาน [Colleagues]) ต่างส่งเสริม (Encourage) และตอบแทน (Reward) พฤติกรรมและความคิดที่สอดคล้องกับบทบาทของเพศ และเลือกปฏิบัติ (Discriminate) ต่อผู้ที่ไม่เหมาะสม (Fit) กับความคาดหวังในบทบาท

ตลอด 30 ปีที่ผ่านมา ในสหรัฐอเมริกา ผู้หญิงต้องดิ้นรนต่อสู้ (Struggle) ในการขยายขอบเขตของบทบาทของเพศ โดยแสดง (Assume) อุปนิสัย (Trait) พฤติกรรม และการประกอบอาชีพ ที่เคยเป็นบทบาทของผู้ชายมาแต่ดั้งเดิม อาทิ ทะเยอทะยาน ครอบงำ กล้าแสดงออก (Assertive) และมั่นใจ (Confident)j

แต่ในขณะเดียวกัน ผู้ชายมีความกระตือรือร้นน้อยกว่า ในการสวมบทบาท ที่เคยเป็นของผู้หญิงมาแต่ดั้งเดิม อาทิ ใส่ใจ อ่อนไหวตามอารมณ์ เอื้ออาทร และทะนุถนอม คำถามต่อเนื่องถัดไป มักจะเป็น แล้วทำไมบทบาทของเพศจึงพัฒนาไปทั่วโลก? และอะไรคือการทำงาน (Function) ของมัน? คำตอบคือ 2 ปัจจัยที่แตกต่างกันแต่สัมพันธ์กัน อันได้แก่ ทฤษฎีจิตวิทยาวิวัฒนาการ (Evolutionary psychology) และทฤษฎีบทบาททางสังคม (Social role)

แหล่งข้อมูล

  1. Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson Learning.
  2. Gender role - http://en.wikipedia.org/wiki/Gender_role [2015, June 27].