จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน – ภาคที่ 3 จิตวิทยาผู้ใหญ่ ตอนที่ 104: ตาบอดสี

จิตวิทยาผู้ใหญ่

ตาบอดสี (Color blindness) มีหลากหลายชนิด แต่พอจะแยกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้

1. ตาบอดสีเดี่ยว (Mono-chromats) – เป็นประเภทตาบอดสีสนิทซึ่งพบไม่บ่อยนัก (Rare) โลกของคนตาบอดสีประเภทนี้ จะเหมือนการชมภาพยนตร์ขาว-ดำ อันเป็นผลมาจากคนที่มีตัวรับแสง (Receptor) รูปทรง “ท่อนไม้” (Rod) เท่านั้น หรือเพียงหนึ่งเดียว (แทนที่จะเป็น 3) ของตัวรับแสงรูปทรง “กรวย” (Cone) ที่ยังคงทำงานอยู่ (Functioning)

2. ตาบอดสีคู่ (Di-chromats) - เป็นประเภทที่คนตาบอดสีมีปัญหาในการแยกแยะสีแดงออกจากสีเขียว เพราะมีเพียง 2 ชนิดของตัวรับแสงรูปทรง “กรวย” ซึ่งเป็นความบกพร่องทางพันธุกรรม (Genetic defect) ที่ได้รับสืบทอด (Inherit) จากบรรพบุรุษ ส่วนมากพบในผู้ชาย ยังผลให้เกิดการเห็นเฉพาะร่มสี (Shade) เขียวเป็นส่วนใหญ่ แต่แตกต่างในเรื่องความรุนแรง (Severity)

ในการทดสอบตาบอดสี แพทย์มักให้ผู้เข้ารับการทดสอบอ่านตัวเลขในวงกลม ที่เต็มไปด้วยจุดสีต่างๆ เพื่อดูความสามารถในการแยกแยะ (Identify) ตัวเลขอะไรที่ก่อร่าง (Form) จากจุดสี ผู้คนทั่วไปที่มีสายตาปรกติ (Normal vision) จะสามารถอ่านตัวเลขได้ แต่ผู้ที่มีความบกพร่องในคู่สี (อาทิ แดง-เขียว) จะพบความยากในการอ่าน หรืออ่านไม่ได้เลย

ตาบอดสีอาจเป็นอุปสรรคในการทำกิจกรรมด้านการศึกษา การซื้อผลไม้ เลือกเสื้อผ้าอาภรณ์ และอ่านสีไฟจราจร ซึ่งกลายเป็นความท้าทาย (Challenging) ในบางประเทศ มีข้อห้ามคนตาบอดสีทำงานบางอย่าง อาทิ นักบิน (Pilot) ผู้ขับรถไฟ และทหาร

ปัญหาเหล่านี้ไม่หนักหนาสาหัส เพราะคนส่วนมากเรียนรู้ที่จะปรับตัว (Adapt) ได้ในชีวิตประจำวัน แต่ผลกระทบของตาบอดสีต่อความสามารถของศิลปินยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ เพราะมีศิลปินหลายคนที่สร้างผลงานโดดเด่นด้วยสีสัน ทั้งๆ ที่ตาบอดสี

ทุกวันนี้ ยังไม่มีวิธีรักษาตาบอดสีให้หายขาด การตรวจวิเคราะห์ (Diagnosis) อาจช่วยให้ครูเปลี่ยนวิธีการสอนที่รองรับการด้อยความสมารถในการอ่านสี และก็ยังมีเลนส์ (Lens) ชนิดพิเศษที่อาจช่วยให้คนที่ตาบอดสีคู่แดง-เขียวให้อ่านได้ภายในสภาวะที่สว่างไสว (Bright condition) นอกจากนี้มีซอฟต์แวร์ประยุกต์ที่ใช้กับอุปกรณ์เคลื่อนที่ (Mobile app) ซึ่งช่วยคนตาบอดสี ให้สามารถแยกแยะสีได้ถูกต้อง

จากการเรียนรู้เรื่องโครงสร้างและการทำงานต่างๆ ของดวงตา ทำให้เราพบว่า ดวงตาเป็นสิ่งวิเศษทางวิศวกรรม (Engineering marvel) ที่ทำให้กล้องวีดิทัศน์ที่ทันสมัยที่สุด กลายเป็นของเล่นราคาแพงไปเลย

แหล่งข้อมูล

  1. Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson กLearning.
  2. Color blindness - https://en.wikipedia.org/wiki/Color_blindness [2017, April 8].