คุณรู้จักวัคซีนดีหรือยัง (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 21 พฤศจิกายน 2560
- Tweet
ด้าน ศ.พญ.อุษา ทิสยากร นายกสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งเอเชีย กล่าวว่า กลุ่มวัยดังกล่าวแนะนำให้ฉีดวัคซีนอย่างน้อย 3 ตัว คือ
1. วัคซีนป้องกันไข้เลือดออก เพราะตามข้อมูลการระบาดวิทยาใน 30 ปีที่ผ่านมา พบว่า การติดเชื้อพบในคนที่มีอายุมากขึ้น โดยอายุมากสุดที่พบ คือ 93 ปี ดังนั้น เมื่อเชื้อเปลี่ยนแปลง เราจึงต้องเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ทั้งนี้ จากการที่มีการขึ้นทะเบียนวัคซีนป้องกันไข้เลือดออกทั้ง 4 สายพันธุ์ในหลายประเทศ สามารถลดการติดเชื้อได้ร้อยละ 65 และหากติดเชื้ออาการจะไม่รุนแรง สามารถลดค่าใช้จ่ายจากการนอนโรงพยาบาลได้ถึงร้อยละ 85
2. วัคซีนเอชพีวี หรือวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ควรฉีดตั้งแต่เนิ่นๆ ซึ่งล่าสุดจะมีการฉีดให้กับนักเรียนหญิง ป.5 ในเขตพื้นที่ กทม. ถือเป็นเรื่องที่ดีมาก และ
3. วัคซีนป้องกันโรคไอกรน
ศ.พญ.อุษา กล่าวในตอนท้ายว่า แม้ว่าการฉีดวัคซีนอาจจะมีค่าใช้จ่าย แต่เทียบไม่ได้กับเงินมหาศาลที่จะต้องใช้รักษาหากมีการติดเชื้อ อย่างไรก็ตาม หญิงตั้งครรภ์ควรมีการศึกษาหรือปรึกษาก่อนมีการฉีดว่าสามารถฉีดชนิดไหนได้หรือไม่อย่างไร
วัคซีน (Vaccines) เป็นชีววัตถุ เป็นตัวกระทำ (Agent) ที่มีลักษณะคล้ายจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค ผลิตจากเชื้อโรคที่ทำให้อ่อนตัวลงหรือบางส่วนของเชื้อหรือเชื้อที่ถูกฆ่าให้ตายแล้ว โดยวัคซีนจะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้จดจำเชื้อดังกล่าวว่าเป็นสิ่งแปลกปลอมที่ต้องทำลาย เพื่อว่าในคราวต่อไปถ้ามีเชื้อลักษณะนี้เกิดขึ้นในร่างกาย ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายจะได้เข้าทำลายเชื้อนี้ได้โดยง่าย
วัคซีนเป็นผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่นับว่าปลอดภัย อย่างไรก็ดี วัคซีนก็อาจทำให้เกิดความเสี่ยงได้บางครั้ง ซึ่งจะต้องศึกษาข้อมูลถึงผลข้างเคียงของการฉีดวัคซีนแต่ละชนิดไว้ด้วย
โดยในสหรัฐอเมริกา วัคซีนทุกชนิดต้องได้รับการทดลองและอนุมัติให้ใช้โดยองค์การอาหารและยา (FDA)
วัคซีนแต่ละชนิดจะถูกออกแบบมาให้ต่อสู้กับเชื้อโรคเฉพาะตัว เพราะเชื้อโรคแต่ละชนิดจะมีโมเลกุลเฉพาะที่แตกต่างกันไป วัคซีนมีหลายชนิด ดังนี้
วัคซีนชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (Live Attenuated Vaccine) ประกอบด้วยจุลินทรีย์ที่ยังมีชีวิตแต่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์ลง ไม่ก่อโรคในร่างกายมนุษย์แต่สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ เนื่องจากยังมีชีวิตอยู่ วัคซีนชนิดนี้จึงมีลักษณะที่ใกล้เคียงกับการติดเชื้อจริงมากที่สุด
ซึ่งข้อดีของวัคซีนชนิดนี้ประการหนึ่งคือ สามารถเจริญและเพิ่มจำนวนในร่างกายได้ ทำให้กระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกายได้เป็นเวลานานและระดับภูมิคุ้มกันสูงกว่าในวัคซีนชนิดตัวตาย สามารถให้ในปริมาณที่น้อยและยังเป็นการเลียนแบบการติดเชื้อตามธรรมชาติอีกด้วย
แหล่งข้อมูล:
- สถานเสาวภาชวนคนวัย 9-26 ปี ฉีดวัคซีน 5 ชนิด ป้องกัน 9 โรค. http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9600000073028&Keyword=%e2%c3%a4 [2017, November 19].
- Vaccines. http://www.who.int/topics/vaccines/en/ [2017, November 19].
- Vaccines.http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9600000073028&Keyword=%e2%c3%a4 [2017, November 19].
