คนอะไร มีลิ้น 2 แฉก (ตอนที่ 2)

คนอะไรมีลิ้น2แฉก-2

      

• สีลิ้นเปลี่ยนไป โดย

      o ลิ้นสีแดง (Red or Strawberry Tongue) มักเกิดจากการขาดธาตุเหล็ก กรดโฟลิค (Folic acid) วิตามินบี 12 หรือเกิดจากปฏิกริยาแพ้ต่อกลูเตน

      นอกจากนี้ยังเกิดจากการเป็นลิ้นลายแผนที่ (Geographic tongue / benign migratory glossitis / erythema migrans) ซึ่งก็คือ ลิ้นเป็นหลุม เป็นบ่อ เป็นวงๆ ปื้นๆ กระหย่อมๆ สีแดงกว่าลิ้นตรงที่ปกติ ทำให้มองดูคล้ายรูปแผนที่

      และอาจเกิดจากการเป็นไข้อีดำอีแดง (Scarlet fever) และ โรคคาวาซากิ (Kawasaki syndrome) ซึ่งเป็นโรคที่พบมากในเด็กเล็กและทารก ที่ผู้ป่วยมักมีไข้สูง ผื่นคัน มือหรือเท้าบวม ผิวหนังลอกที่ฝ่ามือหรือฝ่าเท้า ปากแห้ง มีการอักเสบที่ปากและลำคอ ตุ่มขึ้นที่ลิ้นคล้ายผลสตรอว์เบอร์รี่ รวมถึงต่อมน้ำเหลืองบวม

      o ลิ้นสีขาว (White Tongue) มักเป็นผลจากการสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือมีสุขภาพช่องปากไม่ดี ปากแห้ง ขาดน้ำ

      คราบเส้นสีขาวในช่องปากอาจเป็นอาการอักเสบที่เรียกว่า โรคไลเคนพลานัสในช่องปาก (Oral lichen planus) ซึ่งคนมักคิดว่า เกิดจากการตอบสนองของระบบภูมิต้านทานที่ผิดปกติเพราะเกิดภาวะสำคัญ เช่น ไวรัสตับอักเสบซี (Hepatitis C) หรือ โรคภูมิแพ้ (Allergies)

      ฝ้าขาว (Leukoplakia) อาจเป็นอาการบอกล่วงหน้าของการเกิดมะเร็ง โดยฝ้าขาวเกิดเมื่อลิ้นได้รับการระคายเคืองโดยเฉพาะในคนที่สูบบุหรี่

      การติดเชื้อราในช่องปาก (Oral thrush / candidiasis) มักเกิดในทารกและผู้สูงอายุโดยเฉพาะผู้ที่ใส่ฟันปลอมหรือผู้ที่มีระบบภูมิต้านทานต่ำ นอกจากนี้ยังเกิดกับผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ผู้ที่ใช้ยาพ่นสเตียรอยด์ (Inhaled steroids) เพื่อรักษาโรคหอบหืดหรือโรคปอด รวมถึงผู้ที่ใช้ยาปฏิชีวนะที่อาจฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ดีในช่องปากได้

      o ลิ้นสีดำเป็นขน (Black Hairy Tongue / lingua villosa nigra) เพราะปุ่มรับรสสูงจนกลายเป็นแอ่งสะสมแบคทีเรีย เมื่อแบคทีเรียเจริญเติบโตจึงทำให้ดูเป็นสีดำ มักเกิดในผู้ที่มีสุขภาพช่องปากไม่ดี อยู่ระหว่างการรับยาปฏิชีวนะหรือเคมีบำบัด หรือเป็นโรคเบาหวาน และผู้ที่ติดเชื้อเอดส์

• เนื้อผิวลิ้นเปลี่ยนไป

      หากลิ้นมีขน มักมีสาเหตุมาจากยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) หรือการฉายรังสีบริเวณศีรษะและคอ หรือไม่ก็อาจเกิดจากการได้รับสารระคายเคืองมากเกินไป เช่น กาแฟ น้ำยาบ้วนปาก หรือสูบบุหรี่

      

แหล่งข้อมูล:

  1. Tongue Problem Basics. https://www.webmd.com/oral-health/guide/tongue-problem-basics-sore-or-discolored-tongue-and-tongue-bumps#1 [2018, August 27].
  2. Tongue problems. https://medlineplus.gov/ency/article/003047.htm [2018, August 27].
  3. Tongue Problems. https://www.healthline.com/health/tongue-problems-2 [2018, August 27].
  4. Tongue Problems. https://www.medicinenet.com/tongue_problems/article.htm [2018, August 27].