ขูดมดลูก เรื่องเฉพาะของผู้หญิง (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 24 พฤศจิกายน 2558
- Tweet
“ขูดมดลูก” คำที่น่าหวาดเสียวของลูกผู้หญิง ทำไมต้องทำ ทำเมื่อไร ทำอย่างไร เรามาดูกัน
มดลูก (Uterus / Womb) เป็นอวัยวะที่มีรูปร่างคล้ายลูกแพร์หรือลูกชมพู่ มีผนังเป็นกล้ามเนื้อเรียบหนา ตั้งอยู่ด้านหลังของกระเพาะปัสสาวะ (Bladder) และด้านหน้าของทวารหนัก (Rectum) มีหน้าที่ต่อระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิง
ในระยะที่ไม่ตั้งครรภ์มดลูกจะมีความยาวประมาณ 3 นิ้ว กว้าง 2 นิ้ว หนา 1 นิ้ว น้ำหนักประมาณ 50 - 60 กรัม เมื่อตั้งครรภ์ขนาดของมดลูกจะขยายใหญ่หลายเท่าและจะกลับสู่สภาพเดิมหลังคลอด เมื่อถึงวัยหมดประจำเดือนมดลูกก็จะฝ่อเล็กลงตามระดับฮอร์โมน
การขูดมดลูก (Dilation and curettage = D&C) เป็นขั้นตอนในการนำเอาเนื้อเยื่อในมดลูกออก โดยแพทย์จะสั่งให้ทำการขูดมดลูกเพื่อการวิเคราะห์และรักษาโรคเกี่ยวกับมดลูก (Uterine condition) เช่น
- กรณีมีเลือดไหลออกมาก
- มีเลือดออกหลังวัยหมดประจำเดือน (Menopause)
- แพทย์พบเซลล์ผิดปกติหลังการทดสอบหามะเร็งปากมดลูก (Cervical cancer) อย่างคร่าวๆ
- เพื่อทำให้มดลูกสะอาดหลังการแท้ง
โดยแพทย์จะเก็บตัวอย่างเยื่อบุมดลูก (Endometrium) และส่งไปทดสอบในห้องแล็ป เพื่อตรวจหา
- มะเร็งมดลูก (Uterine cancer)
- ติ่งเนื้อโพรงมดลูก (Uterine polyps)
- เยื่อบุโพรงมดลูกหนา (Endometrial hyperplasia) ซึ่งเป็นอาการเริ่มแรกของการนำไปสู่การเป็นมะเร็งได้ หากไม่ทำการรักษาก่อน
โดยปกติการขูดมดลูกโดยแพทย์มักจะปลอดภัย อย่างไรก็ดีอาจมีความเสี่ยงของอาการแทรกซ้อน ดังนี้
- ตกเลือด (Bleeding / hemorrhage)
- มดลูกทะลุ (Uterine perforation) จากการที่เครื่องมือแพทย์ไปกระทุ้งถูกผนังมดลูก มักเกิดในหญิงที่เพิ่งตั้งครรภ์หรือหญิงที่หมดประจำเดือนแล้ว ซึ่งปกติมดลูกจะซ่อมแซมตัวเองได้ อย่างไรก็ดีอาจใช้การส่องกล้องตรวจในช่องท้อง (Laparoscopy) เพื่อดูว่าเลือดหยุดไหลแล้ว
- ปากมดลูกฉีกขาด (Cervical laceration) ซึ่งแพทย์จะให้กินยาหรือทำการเย็บแผลให้ (Sutures)
- ผนังมดลูกมีรอยแผล ทำให้เกิดภาวะพังผืดในโพรงมดลูก (Asherman's syndrome) ซึ่งทำให้ปวดเวลามีประจำเดือนหรือประจำเดือนขาด มีโอกาสแท้งได้ในอนาคต
- ติดเชื้อ( Postprocedural infection)
แหล่งข้อมูล
1. Dilation and curettage (D&C).http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/dilation-and-curettage/basics/definition/prc-20013836[2015, November 23].
2. Diagnostic Dilation and Curettage. http://emedicine.medscape.com/article/1848239-overview[2015, November 23].
