ของฝากจากน้ำท่วม (ตอนที่ 17)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 3 กุมภาพันธ์ 2560
- Tweet
อาการสามารถปรากฏใน 7 วัน หรือบางทีอาจนาน 8-10 เดือน ในกรณีของเชื้อ P. vivax และ เชื้อ P. ovale โดยระยะฟักตัวอาจนานมากขึ้นหากมีการกินยาป้องกัน หรือเป็นเพราะร่างกายมีภูมิต้านทานจากการติดเชื้อครั้งก่อน
โดยวงจรในการแพร่กระจายเชื้อจะมีลักษณะดังนี้
- ยุงที่ไม่ติดเชื้อไปกัดคนที่มีเชื้อมาลาเรียทำให้กลายเป็นยุงที่มีเชื้อ
- เมื่อยุงติดเชื้อไปกัดคนต่อไป คนต่อไปก็จะติดเชื้อตามไปด้วย
- เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกาย เชื้อจะไปอยู่ที่ตับ ซึ่งบางชนิดอาจอยู่ได้เป็นปี
- เมื่อเชื้อเติบโตเต็มที่ จะเข้าสู่กระแสเลือดทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง และเริ่มปรากฏอาการ
- หากมียุงที่ไม่ติดเชื้อมากัดช่วงนี้ก็จะกลายเป็นยุงที่ติดเชื้อและแพร่ไปยังคนอื่นต่อไป
อาการในระยะแรกของโรคมาลาเรียอาจคล้ายกับโรคติดเชื้ออื่นที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส หรือเชื้อปรสิต ซึ่งได้แก่
- เป็นไข้
- หนาวสั่น
- ปวดศีรษะ
- เหงื่อออก
- อ่อนเพลีย
- คลื่นไส้และอาเจียน
อาการอาจเกิดเป็นรอบ (Cycles) โดยมีระยะเวลาของรอบแตกต่างกันไปตามชนิดของเชื้อ กล่าวคือ
- เชื้อ P. knowlesi จะมีอาการทุก 24 ชั่วโมง
- เชื้อ P. vivax หรือ เชื้อ P. ovale จะมีอาการทุก 48 ชั่วโมง
- เชื้อ P. malariae จะมีอาการทุก 72 ชั่วโมง
- ส่วนเชื้อ P. falciparum จะไม่มีเวลาที่แน่นอน
โดยระยะเวลาของรอบอาการโรคมาลาเรียขึ้นกับ วงจรชีวิตของเชื้อมาลาเรียที่มี การเติบโต และแพร่กระจายเข้าสู่เซลล์ตับและเซลล์เม็ดเลือดแดง
อาการอย่างอื่น ได้แก่
- ไอแห้ง
- ปวดกล้ามเนื้อหรือหลัง
- ม้ามโต
บรรณานุกรม
1. Malaria. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/malaria/home/ovc-20167984 [2017, February 2].
2. Malaria - Topic Overview. http://www.webmd.com/a-to-z-guides/tc/malaria-topic-overview [2017, February 2].