กระดูกสันหลังคด (ตอนที่ 4 และตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 7 กรกฎาคม 2557
  • Tweet

กายอุปกรณ์เสริมหลังไม่ได้ช่วยให้กระดูกสันหลังตรงขึ้น แต่ใช้เพื่อป้องกันไม่ให้กระดูกสันหลังคดมากไปกว่าเดิม การใช้กายอุปกรณ์เสริมหลังมี 2 ชนิดหลักๆ คือ

  • กายอุปกรณ์เสริมหลังใต้รักแร้ (Underarm or low-profile brace) หรือที่เรียกว่า Thoracolumbosacral orthosis (TLSO) ซึ่งทำจากวัสดุพลาสติกและออกแบบให้เหมาะกับรูปร่าง โดยใส่ไว้ด้านในเสื้อ ซึ่งช่วยกระชับซี่โครง เอว และสะโพก กายอุปกรณ์ชนิดนี้จะไม่ได้ผลในกรณีที่มีการคดของกระดูกสันหลังส่วนบนหรือคอ
  • Milwaukee brace - กายอุปกรณ์ชนิดนี้จะพยุงทั้งลำตัว โดยพยุงตั้งแต่คอ คาง และศีรษะด้านหลัง ประกอบด้วยเส้นแถบด้านหน้า 1 เส้น และด้านหลัง 2 เส้น ซึ่งทำให้อุ้ยอ้าย ไม่สะดวก ดังนั้นกายอุปกรณ์ชนิดนี้จึงมักจะใช้ในกรณีที่ TLSO ไม่ได้ผลเท่านั้น

การผ่าตัดอาจจำเป็นในกรณีที่กระดูกสันหลังคดมากหรือแย่ลงอย่างรวดเร็ว การผ่าตัดเป็นไปเพื่อแก้ไขกระดูกสันหลังที่คดให้กลับตรงมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ซึ่งภายหลังการผ่าตัดอาจจำเป็นต้องใช้กายอุปกรณ์เสริมหลังช่วยด้วย

การผ่าตัดที่นิยมทำกันมากคือ การเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง (Spinal fusion) โดยใส่กระดูกที่ปลูกถ่ายจากส่วนอื่นของร่างกายตัวเอง (Autograft) หรือที่ได้รับจากการบริจาคจากคนอื่น (Allograft) ลงในข้อกระดูกสันหลัง หรือใส่อุปกรณ์ที่เหมือนกระดูก เช่น เหล็ก ขอ สกรู หรือ ลวด เพื่อยึดระหว่างข้อกระดูกสันหลัง ทำให้กระดูกส่วนนั้นตรงขึ้น

การผ่าตัดทำได้ 2 แบบ คือ

  • Anterior fusion ซึ่งเป็นการผ่าตัดที่ทำจากด้านหน้าข้างช่องอก และ
  • Posterior fusion ซึ่งเป็นการผ่าตัดที่ทำจากด้านหลังและมีการใช้อุปกรณ์โลหะเพื่อช่วยแก้ไขอาการคด

ทั้งนี้อาจเลือกใช้การผ่าตัดแบบใดแบบหนึ่ง หรืออาจต้องใช้การผ่าตัดทั้ง 2 แบบ ซึ่งเวลาที่ใช้ในการผ่าตัดเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 4-8 ชั่วโมง

โดยอาการแทรกซ้อนที่อาจเกิดจากการที่กระดูกสันหลังคด ได้แก่

  • ในกรณีที่มีภาวะรุนแรง กระดูกซี่โครงอาจกดทับปอดและหัวใจ ทำให้การหายใจและการปั๊มหัวใจทำได้ลำบาก
  • ปวดเอว ปวดหลัง
  • หากกระดูกสันหลังสึกกร่อน (Wear and tear) จะมีอาการปวดตลอดเวลา
  • ติดเชื้อที่กระดูกสันหลังภายหลังการผ่าตัด
  • กระดูกสันหลังหรือระบบประสาทถูกทำลายกรณีที่ผ่าตัดไม่ถูกวิธี

แหล่งข้อมูล

1. Scoliosis. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001241.htm [2014, July 6].
2. Scoliosis. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scoliosis/basics/definition/con-20030140 [2014, July 6].
3. Scoliosis. http://en.wikipedia.org/wiki/Scoliosis [2014, July 6].