กระดูกสันหลังคด (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 4 กรกฎาคม 2557
- Tweet
นพ.สุพรรณ ศรีธรรมมา อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า พบผู้ป่วยกระดูกสันหลังคดในไทยมากถึงร้อยละ 2 - 3 ของประชากร โดยเฉพาะที่ รพ.เลิดสิน พบผู้ป่วยเข้ารักษาในปี พ.ศ.2554 - 2556 ถึง 2,500 ราย และกว่าร้อยละ 80 ของผู้ป่วยไม่พบสาเหตุ มีเพียงส่วนน้อยที่ทราบ เช่น ขายาวไม่เท่ากัน สมองพิการ หรือความผิดปกติแต่กำเนิด เป็นต้น
ซึ่งจากสถิติพบได้เท่ากันในเพศชายและเพศหญิง แต่เพศหญิงมักจะมีการคดงอของกระดูกมากกว่า และพบว่าผู้ป่วยกระดูกคดช่วงอายุ 10 - 15 ปี ประมาณร้อยละ 10 ได้รับการถ่ายทอดมาจากกรรมพันธุ์
นพ.สุพรรณ กล่าวอีกว่า กระดูกคดเกิดจากภาวะกระดูกสันหลังโค้งงอไปทางด้านซ้ายหรือด้านขวาจนผิดปกติ ซึ่งทั่วไปจะโค้งงอไปด้านหน้าและหลังในระดับที่สมดุลกับร่างกาย
เมื่อมองจากด้านข้างจะเป็นรูปตัว S แต่ถ้ามองจากด้านหลังจะเป็นแนวเส้นตรง ในขณะที่ผู้ป่วยกระดูกสันหลังคดจะบิดหรือผิดรูปออกทางด้านข้าง ทำให้สะโพก เอว และไหล่ของผู้ป่วยไม่เท่ากัน
สำหรับอาการของผู้ป่วย คือ ปวดบริเวณ หลัง เอว และคอเรื้อรัง เนื่องจากกล้ามเนื้อในแต่ละส่วนแบกรับน้ำหนักไม่เท่ากัน รวมทั้งมีอาการเหนื่อยง่าย เนื่องจากกระดูกหน้าอกไปกดทับปอดมากกว่าปกติ
ส่วนการรักษา นพ.สุพรรณ กล่าวว่า ในกรณีที่มีความคดของกระดูกเล็กน้อย แพทย์จะนัดตรวจเพื่อติดตามอาการสม่ำเสมอและให้ผู้ป่วยใส่เสื้อเกราะให้รัด กระชับ เพื่อดัดกระดูกสันหลัง ป้องกันไม่ให้กระดูกสันหลังคดมากขึ้น
โดยผู้ป่วยต้องใส่เสื้อเกราะประมาณ 23 ชั่วโมงต่อวัน และใส่จนกว่าผู้ป่วยหยุดการเจริญเติบโต และค่อยๆ ลดจำนวนชั่วโมงที่ใส่ลงจนแน่ใจว่า กระดูกสันหลังจะไม่คดมากขึ้น
ส่วนการรักษาด้วยการผ่าตัดจะใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีกระดูกคดมากกว่า 45 องศา โดยการใช้โลหะดามกระดูกสันหลังให้ตรงขึ้น และเชื่อมข้อกระดูกสันหลังให้ติดแข็งในแนวที่จัดไว้ ซึ่งหลังผ่าตัดควรงดกิจกรรมที่เคลื่อนไหวด้วยกระดูกสันหลังประมาณ 6-9 เดือน เช่น ก้ม บิดตัว แล้วจึงออกกำลังกายที่ไม่เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ
นพ.สุพรรณ กล่าวด้วยว่า วิธีสำรวจตน เองง่ายๆ ว่า มีอาการกระดูกสันหลังคดหรือไม่ ให้สังเกตความสูงของระดับหัวไหล่ ความนูนของกระดูกสะบัก และระดับแนวกระดูกสะโพกของร่างกาย ซึ่งมักจะมีระดับสูง - ต่ำไม่เท่ากัน
หรือทดสอบโดยการยืนให้เท้าชิดกันและให้ก้มไปด้านหน้า ใช้มือทั้ง 2 ข้างแตะให้ถึงพื้น จะเห็นความนูนของหลังไม่เท่ากัน ซึ่งหากมีอาการผิดปกติดังกล่าวให้พบแพทย์ เพราะหากผู้ป่วยได้รับการรักษาที่ถูกต้องจะช่วยให้กลับมาใกล้เคียงภาวะปกติ ได้
แหล่งข้อมูล
1. ขายาวไม่เท่ากันทำกระดูกสันหลังคด แนะสังเกต “สะโพก-เอว-ไหล่” สูงต่ำต่างกัน http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9570000071632 [2014, July 3].
