โรคจิตเภท "สคิซโซฟรีเนีย" (ตอนที่ 5)

3) กลุ่มอาการ Cognitive symptoms หรือ Cognitive deficits

กลุ่มอาการ Cognitive symptoms เป็นกลุ่มที่เข้าใจลำบาก อาจสังเกตอาการได้ยากเหมือนคนกลุ่มอาการด้านลบ และบ่อยครั้งที่ตรวจพบเจอหลังจากที่ได้ทำการทดสอบแล้วเท่านั้น กลุ่มนี้มักมีปัญหาในการดำรงชีวิตและเลี้ยงตัวเอง และอาจทำให้เกิดปัญหาด้านจิตใจและอารมณ์ (Emotional distress) ได้อย่างมาก อาการของกลุ่มนี้ได้แก่

  • มีความสามารถในด้านการจัดการ (Executive functioning) ที่แย่
  • สมาธิไม่ดี
  • มีปัญหากับหน่วยความจำ (Working memory) ทำให้ไม่สามารถใช้ข้อมูลได้แม้ว่าเพิ่งจะเรียนจบไปหมาดๆ

ค่ารักษาผู้ป่วยที่เป็นสคิซโซฟรีเนียในสหรัฐอเมริกาในปี พ.ศ.2545 มีประมาณ USD 62,700 ล้านเหรียญ ทั้งนี้มีการใช้ยาระงับอาการทางจิต (Antipsychotic medications) มาตั้งแต่กลางปี พ.ศ. 2493 เช่น ยา Chlorpromazine ยา Haloperidol ยา Perphenazine และยา Fluphenazine ซึ่งเรียกว่า “ยากลุ่มเดิม” (Typical antipsychotic drugs)

ต่อมาในปี พ.ศ. 2533 ได้มีการคิดค้นยาตัวใหม่ขึ้น ซึ่งเรียกว่า “ยากลุ่มใหม่" (Atypical antipsychotic drugs) และหนึ่งในนั้นก็คือ ยา Clozapine

ยา clozapine เป็นยาที่ใช้ได้ผลดีในการรักษาอาการประสาทหลอน แต่ยานี้ก็ก่อให้เกิดภาวะที่เลือดมีเม็ดโลหิตน้อยกว่าปกติมาก (Agranulocytosis) ซึ่งทำให้มีการสูญเสียเม็ดเลือดขาวที่ใช้ในการต่อสู้กับเชื้อโรค คนที่กินยานี้ต้องเข้ารับการตรวจเม็ดเลือดขาวทุก 1-2 สัปดาห์ ด้วยสาเหตุนี้ประกอบกับการเสียค่าใช้จ่ายในการตรวจเลือด จึงทำให้คนส่วนใหญ่ไม่นิยมใช้ยาตัวนี้ อย่างไรก็ดียา Clozapine สามารถช่วยได้อย่างมากในกรณีที่ผู้ป่วยไม่ตอบสนองต่อยาระงับอาการทางจิตตัวอื่นๆ

นอกจากยา Clozapine แล้ว ก็ยังมียากลุ่มใหม่ตัวอื่นที่ไม่ทำให้เกิดภาวะที่เลือดมีเม็ดโลหิตน้อยกว่าปกติมาก ซึ่งได้แก่ ยา Risperidone ยา Olanzapine ยา Quetiapine ยา Ziprasidone ยา Aripiprazole และยา Paliperidone

คนที่กินยาระงับอาการทางจิตอาจได้รับผลข้างเคียง (Side effects) ซึ่งมักจะเกิดขึ้น 2-3 วันหลังกินยา ดังนั้นจึงไม่ควรขับรถจนกว่าจะปรับตัวให้เข้ากับยาได้ ทั้งนี้อาการข้างเคียง ได้แก่

  • ง่วงและซึมเซา (Drowsiness)
  • เวียนศีรษะ (Dizziness) เมื่อมีการเปลี่ยนท่า
  • เห็นภาพไม่ชัด (Blurred vision)
  • หัวใจเต้นแรง
  • มีความรู้สึกไวต่อแสงอาทิตย์
  • ผิวหนังเป็นผื่นคัน
  • มีปัญหาเรื่องประจำเดือนในผู้หญิง
  1. What Is Schizophrenia?. http://www.nimh.nih.gov/health/topics/schizophrenia/index.shtml [2013, November 14].