แอมโมเนียมแลคเตท (Ammonium lactate)

สารบัญ บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ

ยาแอมโมเนียมแลคเตท (Ammonium lactate) เป็นสารประกอบที่มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียในระดับต่ำๆมักใช้เป็นส่วนประกอบในโลชั่นบำรุงผิวหนัง รักษาอาการผิวแห้งหรือผื่นคัน หลังการใช้แอมโมเนียมแลคเตทอาจทำให้ผิวหนังมีความไวกับแสงอาทิตย์/แสงแดดได้มากขึ้น ดังนั้นขณะที่ใช้ยานี้ควรหลีกเลี่ยงการออกแดดโดยตรง หรือต้องสวมใส่เสื้อผ้าปกปิดผิวหนังอย่างมิดชิด หรือใช้สารกันแดด/ครีมกันแดดทาผิวป้องกันก่อนการออกแดด

รูปแบบยาแผนปัจจุบันของยาแอมโมเนียมแลคเตทจะเป็นประเภทยาทาภายนอก/ยาใช้ภายนอก เช่น โลชั่นขนาดความเข้มข้น 12%

อนึ่งมีข้อควรระวังที่สำคัญๆซึ่งผู้บริโภคควรทราบก่อนการใช้ยาประเภทแอมโมเนียมแลคเตทคือ

  • เป็นยาทาภายนอกจึงห้ามรับประทานและห้ามไม่ให้เข้าตา
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ทาบริเวณแผลเปิด แผลพุพอง ด้วยจะทำให้เกิดอาการแสบร้อนหรือคันในบริเวณที่ใช้ยาได้อย่างมาก
  • ไม่ควรใช้ทาในบริเวณใบหน้าด้วยความแรงของยานี้สามารถส่งผลให้ผิวหนังใบหน้าเกิดอาการ แพ้ขึ้นมาได้
  • ควรใช้ยานี้ตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น ไม่สมควรไปซื้อหามาใช้เอง
  • การทายานี้ควรใช้กับบริเวณที่มีอาการเท่านั้น ไม่ควรทายาเป็นบริเวณกว้างหรือทาผิวหนังบริเวณที่ไม่มีอาการผิดปกติแต่อย่างใด

ทั้งนี้ยาทาประเภทแอมโมเนียมแลคเตทไม่เหมาะที่จะใช้กับผู้ป่วยเด็ก ด้วยยังไม่มีข้อมูลทาง คลินิกมาสนับสนุนถึงความปลอดภัยในการใช้ยานี้ หรือแม้แต่การที่จะใช้ยานี้กับสตรีตั้งครรภ์ หรือสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร ก็ควรต้องเป็นไปตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น

แอมโมเนียมแลคเตทมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?

แอมโมเนียมแลคเตท

ยาแอมโมเนียมแลคเตทมีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้เช่น

  • รักษาอาการผด ผื่นคัน ตามผิวหนัง
  • บำบัดอาการผิวแห้งของโรคเด็กดักแด้ (Ichthyosis)
  • บำบัดภาวะผิวแห้ง (Xerosis)

แอมโมเนียมแลคเตทมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

กลไกการออกฤทธิ์ของยาแอมโมเนียมแลคเตทคือ ตัวยาจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวหนังได้เป็นเวลานาน อีกทั้งสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียได้ในระดับต่ำๆ จากกลไกดังกล่าวส่งผลให้เกิดฤทธิ์ในการรักษาตามสรรพคุณ

แอมโมเนียมแลคเตทมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาแอมโมเนียมแลคเตทมีรูปแบบการจัดจำหน่ายเช่น

  • โลชั่นทาผิวภายนอก ขนาดความเข้มข้น 12%
  • ครีมทาผิว ขนาดความเข้มข้น 12%

แอมโมเนียมแลคเตทมีขนาดการบริหารยาอย่างไร?

ยาแอมโมเนียมแลคเตทมีขนาดการบริหารยาเช่น

  • ผู้ใหญ่: ทาผิวในบริเวณที่มีอาการวันละ 2 ครั้งหรือทายาตามคำสั่งแพทย์
  • เด็ก: ยังไม่มีข้อมูลทางคลินิกที่สนับสนุนถึงความปลอดภัยในการใช้ยานี้ในเด็ก การใช้ยานี้ในเด็กจึงขึ้นกับดุลพินิจของแพทย์เป็นกรณีๆไป

*****หมายเหตุ:

  • ขนาดและระยะเวลาของการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมถึงยาแอมโมเนียมแลคเตท ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรดังนี้

  • ประวัติแพ้ยาทุกชนิดเช่น กินยา/ใช้ยาแล้วคลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก
  • มีโรคประจำตัวต่างๆรวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาแอมโมเนียมแลคเตทอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กินอยู่ก่อน
  • หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรกและเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมทายาควรทำอย่างไร?

หากลืมทายาแอมโมเนียมแลคเตทสามารถทายาเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับใช้ยาในครั้งถัดไป ไม่จำเป็นต้องทายาเพิ่มเป็น 2 เท่า

แอมโมเนียมแลคเตทมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาแอมโมเนียมแลคเตทสามารถก่อให้เกิดผลไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง) ดังนี้เช่น แสบ คัน และมีรอยแดง ในบริเวณผิวหนังที่ทายานี้ อาจทำให้ผิวแห้งได้เล็กน้อยหรืออาจทำให้สีผิวจางลง

มีข้อควรระวังการใช้แอมโมเนียมแลคเตทอย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้ยาแอมโมเนียมแลคเตทเช่น

  • ห้ามใช้กับผู้ที่มีประวัติแพ้ยานี้
  • ห้ามรับประทานยานี้และห้ามมิให้ยานี้เข้าตา
  • ห้ามใช้ยาที่มีสภาพเปลี่ยนไปจากเดิม
  • ห้ามใช้ยานี้กับสตรีตั้งครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร และเด็ก โดยไม่มีคำสั่งแพทย์
  • การทายานี้ซ้ำๆเป็นเวลานานๆ ตัวยาสามารถดูดซึมผ่านทางผิวหนังเข้าสู่กระแสเลือดได้ซึ่งอาจก่อให้เกิดอาการวิงเวียนและ/หรือมีอาการแพ้ยาได้
  • หลีกเลี่ยงการทายานี้ในบริเวณใบหน้าด้วยอาจจะเกิดอาการแพ้ยาตามมา
  • ไม่ควรทายานี้เป็นบริเวณกว้างหรือทารุกล้ำเข้าในบริเวณผิวหนังที่เป็นปกติ
  • ไม่ควรทายานี้ในบริเวณแผลเปิด แผลฉีกขาด แผลพุพอง ด้วยจะทำให้เกิดอาการแสบคันได้มาก
  • ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
  • ห้ามใช้ยาหมดอายุ
  • ห้ามเก็บยาหมดอายุ

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาแอมโมเนียมแลคเตทด้วย) ยาแผนโบราณทุกชนิดและสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้งควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ(อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

แอมโมเนียมแลคเตทมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

เนื่องจากเป็นยาทาภายนอกจึงยังไม่พบมีรายงานว่ายาแอมโมเนียมแลคเตทมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยารับประทานชนิดใดๆ

ควรเก็บรักษาแอมโมเนียมแลคเตทอย่างไร?

ควรเก็บยาแอมโมเนียมแลคเตทภายใต้อุณหภูมิ 20 - 25 องศาเซลเซียส (Celsius) ไม่เก็บยาในช่องแช่แข็งของตู้เย็น เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสงแดด ความร้อนและความชื้น เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง และไม่เก็บยาในห้องน้ำหรือในรถยนต์

ยาแอมโมเนียมแลคเตทมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาแอมโมเนียมแลคเตทที่จำหน่ายในประเทศไทย มียาชื่อการค้าอื่นและบริษัทผู้ผลิตเช่น

ชื่อการค้าบริษัทผู้ผลิต
LAC-HYDRIN (แลค-ไฮดริน) Ranbaxy

บรรณานุกรม

  1. 1. https://en.wikipedia.org/wiki/Ammonium_lactate [2016,Jan9]
  2. http://www.drugs.com/pro/ammonium-lactate.html [2016,Jan9]
  3. http://www.medicinenet.com/ammonium_lactate_topical/article.html [2016,Jan9]
  4. http://www.drugs.com/availability/generic-lac-hydrin.html [2016,Jan9]